De boodschap is belangrijk voor
de multiculturele samenleving en
voor het Europa van vandaag
m fm l
Berlijn. Het trappenhuis
van het Neues Museum,
David Chipperfield Archi
tects. Deze restauratie
won vorig jaar de Grand
Prix for Conservation
van de Europese Unie en
Europa Nostra.
Foto Europa Nostra
HET KANTOOR VAN Sneska Quaedvlieg bij
Europa Nostra op Lange Voorhout 35 in
Den Haag staat vol met boeken, memento's,
rapporten en foto's. Haar agenda is druk,
druk, druk. Nu zet ze haar eeuwig rinkelende
Blackberry uit, gaat rustig zitten op de bank en
schenkt groene thee in een reuzenmok.
'Afgelopen november waren wij in Berlijn in
het kader van de nationale prijsuitreiking van
onze European Union Prize for Cultural Heritage/
Europa Nostra Awards,' vertelt Quaedvlieg.
'In 2010 was één van onze zes 'Grand Prix'
gegeven voor de renaissance van het Neues
Museum, een bijzonder, grootschalig project
van wereldfaam gerealiseerd door David Chip
perfield. De andere 'Grand Prix' was voor het
kleinschalige, maar betekenisvolle project rond
het Baerwald-bad, een openbaar badhuis in het
Kreuzbergkwartier van Berlijn, in functie geble
ven dankzij toegewijde vrijwilligers. Daar, aan
de rand van het zwembad, werd de ceremonie
voor beide topwinnaars uit Berlijn gehouden.'
Van en voor iedereen
'De restauratie van het Baerwald-bad is ge
bruikt om jonge mensen uit de buurt, vaak van
niet-Duitse afkomst, een opleiding en een per
spectief te geven. Deze jonge mensen kwamen
het podium op, een beetje verlegen, maar toen
begon iedereen luid te applaudisseren en je
kon zien hoe trots ze waren met wat ze hadden
geleerd en bereikt. Het bad is nu weer volle
dig opgeknapt en maakt onderdeel uit van de
gemeenschap: een erfgoedgemeensehap zoals
die omschreven wordt in de zojuist in werking
getreden Faro Conventie. De buurtbevolking
van het Kreuzbergkwartier is sterk veranderd
in de afgelopen dertig jaar. Voor hen heeft dit
gebouw nu een nieuwe betekenis gekregen.
De betekenis en boodschap van dit project is
zo belangrijk voor de multiculturele samenle
ving en voor het Europa van vandaag. Erfgoed
moet mensen verbinden, niet uit elkaar drijven.
Erfgoed is inderdaad van iedereen en vóór
iedereen. Dat is de filosofie van Europa Nostra.'
Quaedvlieg loopt naar een muur waarop
een collage van foto's te zien is uit het rijke
verleden van de organisatie die over twee
jaar vijftig jaar bestaat. 'Kijk, dit is een mij
zeer dierbare foto van Otto von der Gablentz
(deze prominente Duitse diplomaat, overleden
in 2007, was Executive President van Europa
Nostra van 2002 tot 2006, Red.). We hebben
zoveel meegemaakt in de jaren dat we mochten
samenwerken. Ik voel me, net als Otto, zeer ver
bonden met de missie van Europa Nostra. Juist
vanwege de Europese gedachte die eraan ten
grondslag ligt. Ik kom oorspronkelijk uit de Bal
kan, uit Belgrado, en ik ben voor méér Europa,
niet minder. Door de recente gebeurtenissen in
mijn geboorteland ben ik me misschien meer
dan de gemiddelde Europeaan bewust van het
feit dat het behoud van cultureel erfgoed niet
vanzelfsprekend is. Je moet ervoor opkomen
en het beschermen. Je moet mensen bewust
maken van het belang ervan voor ons dagelijks
leven, voor onze gemeenschappelijke cultuur en
geschiedenis, voor ons welzijn, maar ook voor
ons milieu en zelfs voor onze economie.'
Verloren erfgoed
Er is in de 20ste eeuw door oorlogen en conflic
ten een enorme hoeveelheid kostbaar cultureel
erfgoed verloren gegaan. 'Er is al zoveel dat
10 Heemschut april 2011
