II
Kasteel Bleijenbeek bij Afferden
Begin februari 1945 wordt het
kasteel door bombardementen
verwoest
Willem Heijbroek en Ton Gijsbers
De stichting tot redding van het
kasteel Bleijenbeek krijgt in dit
jubileumjaar steun van de Bond
Heemschut. Deze zal de stichting
met raad en daad terzijde staan
om de laatste grote oorlogsruïne
te conserveren.
Vleugels
Afferden. Kasteelruine Bleijenbeek. Foto SRKB
OOIT GOLD HET als een van de fraaiste
buitenplaatsen in Noord-Limburg: kasteel
Bleijenbeek onder Afferden in de gemeente
Bergen, dicht bij de grens met Duitsland. Tot
aan de verwoesting in 1945 stond hier een
kasteel, met erf en tuinen als kern van een
groot landgoed. Nu resteren slechts delen van
de muren, de hoofdtoren, de ingangspartij
met het wapen van de familie Sehenck van
Nydeggen en de kelders.
Deze laatste oorlogsruïne van ons land zal
worden geconsolideerd en mogelijk deels gere
construeerd. De stichting tot redding van de
ruïne van kasteel Bleijenbeek, onder voorzit
terschap van Erik Jurgens, kleinzoon van de
laatste eigenaar, zal aan de slag kunnen zodra
voldoende subsidies en giften zijn verworven.
Heemschut springt bij.
Twee heren
Tot het midden van de 16de eeuw was Afferden
een heerlijkheid, waar twee heren de scepter
zwaaiden en waar ook twee kastelen stonden.
Het oudste uit het eind van de 13de eeuw lag
dicht bij de Maas, aan het veer. Het tweede
kasteel is aan het eind van de 14de eeuw drie
kilometer landinwaarts gebouwd aan de Blije
(heldere) Beek. De heerlijkheid omvat vijf
gehuchten en buurtschappen en behoort toe
aan de heren van kasteel Bleijenbeek. Het eerst
genoemde kasteel aan de Maas is, als gevolg
van meningsverschillen beslecht door strijd,
in de 16de eeuw verwoest. De invloed van de
heer van Afferden is vervolgens uitgebreid tot
Siebengewald door een overeenkomst met de
hertog van Kleef.
Uit opgravingen is gebleken dat de eerste
bebouwing van kasteel Bleijenbeek kort voor
1300 bestaat uit een rechthoekig complex, met
aan een zijde een uitspringende vierkante toren.
Dit is vervangen door een grote woontoren
met een weergang. Daar is een zaalvleugel met
kelder aan toegevoegd, die aan de zuidzijde was
voorzien van een vierkante toren. Na meerdere
verbouwingen in de 16de en 17de eeuw ontstaat
rond 1700 een gebouw met vier vleugels rond
een binnenplaats, omgeven door een gracht.
Het kasteel heeft tot zeven verschillende
invloedssferen behoord: Gelre, Bourgondië,
de Spaanse en de Oostenrijkse Nederlanden,
Pruisen, Frankrijk en na 1815 de Nederlanden.
Vanaf het begin van de 15de eeuw hebben de
familie Mirlaer en vervolgens Sehenck van
Nydeggen het kasteel bewoond, al dan niet
aangetrouwd met andere families. In 1709 ver
erft het naar de familie van Hoensbroeek, die
het vanaf 1872 door paters en nonnen
16 Heemschut februari 2011
5"*
S?M
r-^vs
+JL$xr:
^jySE-'gKrarag^aganyJ
Noodklok luidt voor laatste
grote oorlogsruïne
