Wederopbouwkerken vaak nog vogelvrij
P'Slll
iiSr^
lïifM
SStóJ!
Ook een pro-actieve
houding van monumenten
organisaties zal in de
komende jaren hard
nodig zijn
Al grote bressen geslagen in het oeuvre van belangrijke architecten
Herman Wesselink - Ze leken vlak na de oorlog voor de eeuwigheid te
worden gebouwd, de markante kerkgebouwen. Ze waren het geestelijk en
sociaal middelpunt in herrijzende dorpen en wijken, te midden van gemeen
schappen met vooruitgangsgeloof, gestoeld op christelijke waarden. De
nieuwe kerkgebouwen werden gekenmerkt door innovatief materiaalgebruik,
experimentele vormen en ruimteconcepten en vernieuwing op het gebied
van monumentale, kerkelijke kunst. Nu, ruim vijftig jaar later, lopen veel van
deze belangrijke kerkgebouwen kans te worden gesloopt.
Nog intact, maar bedreigd: de H. Stephanuskerk in Moerdijk. De kerk maakt waarschijnlijk plaats voor
een multifunctioneel centrum met kerkzaak De vrijstaande klokkentoren, beeldbepalend voor het dorp,
kan mogelijk blijven staan. Foto's Flerman Wesselink
Foto onder: De H. Maria Gorettikerk
in Kerkrade, gesloopt in 2009 om
plaats te maken voor een zorgcen
trum. De sculpturen van de gevels,
gemaakt door W. van Floorn, worden
herplaatst in de nieuwbouw.
Foto boven: De protestantse Opstan-
dingskerk in Apeldoorn is als gevolg
van het fusieproces in de protes
tantse gemeenten gesloopt in 2006.
Flier staan nu appartementen.
DE WAARDERING voor het wederop-
bouwerfgoed groeit, maar zonder snelle
maatregelen dreigt een essentieel deel van het
naoorlogse religieuze cultuurbezit voorgoed
verloren te gaan.
Verandering van de bevolkingssamenstelling in
de naoorlogse wijken en ontkerkelijking hebben
tot fusies van rooms-katholieke parochies en
protestantse kerkgemeenten geleid. Gevolg is
dat kerkgebouwen massaal worden afgestoten
Veel van deze kerken kunnen vanwege hun
te jonge leeftijd niet rijksbeschermd worden
en daarnaast hebben veel (vooral kleinere)
gemeenten of stadsdelen, die vaak overvallen
worden door de aanvraag van een sloopvergun
ning, geen monumentenbeleid dat alternatieve
bescherming biedt. Tevens laten veel provin
cies hun taak op dit gebied liggen en biedt de
in 2007 gepubliceerde lijst van ex-minister
Plasterk met honderd potentiële wederopbouw-
monumenten onvoldoende bescherming in
kwantitatieve zin voor de kerken uit de periode
1940-1958.
Inmiddels zijn grote bressen geslagen in het
april 2010 Fleemschut 15
