Protekta
Houtrestauratie
Houtconservering
Toevoegingen
Het gebouw is exemplarisch
voor de Hollandse na-oorlogse
architectuur en de Amster
damse expansie in de jaren '60
en mag alleen al daarom niet
gesloopt worden.
Conserduc-Renofors
Somber
De klacht is bekend: het hoofdgebouw is zo
somber. Snel: 'Dat was niet onze bedoeling.
Het gebouw is destijds ontworpen in nauwe
samenwerking met bouwdirecteur Doets.
Hij was onze belangrijkste gesprekspartner bij
de bouw, die zelf beslissingen mocht nemen.
Eerst luisterden we naar alle belanghebbenden,
vervolgens kon Doets knopen doorhakken.
Dat scheelde veel tijd, zodat de bouw snel
verliep en er enorm kon worden bespaard op
arbeidsuren. Maar goed, diezelfde Doets wilde
ook bezuinigen op kleur en stucwerk, zaken die
juist kunnen zorgen voor een vrolijker uitstra
ling. Aanvankelijk zouden de wanden van de
kamers geschilderd worden en aan één kant
van stucwerk voorzien. Wij hebben het gebouw
altijd als iets onvoltooids ervaren. De gebrui
kers kunnen er zelf hun invulling aan geven,
zoals met kleur. Nog steeds kunnen, wat ons
betreft, alle wanden van kamers en gangen
worden geschilderd. Leuk voor het geval toch
besloten zou worden tot renovatie. Ook kun je
de gangen eens van een nieuwe, vrolijker vloer
voorzien in plaats van die bruine tegels.'
In 1997 nog werd architectenbureau 0111
ingeschakeld om het gebouw op te vrolijken.
Het voegde dingen toe, die de kwaliteit van
de bestaande architectuur onderstreepten en
opwaardeerden. In plaats van de brede entree
kwam de glazen uitbouw met transparante
vliesgevel, waarachter je het beton kan zien.
Een luifel boven het bordes geeft het gebouw
nieuwe uitstraling.
Intern kreeg het gebouw ook enkele injecties.
Zo werden aan het beton warme materialen
toegevoegd, zoals een koperen wand voor een
grote collegezaal en houten elementen.
Anouk Dekker van 0111 was geschokt toen
ze hoorde van de plannen om het hoofd
gebouw te slopen en aan de andere kant van
de De Boelelaan een nieuw gebouw neer te
zetten. 'Het gebouw is exemplarisch voor de
Hollandse na-oorlogse architectuur en de
Amsterdamse expansie in de jaren '60 en mag
alleen al daarom niet gesloopt worden. Het
is in zijn soort een goed gebouw, krachtig
en consequent met een heldere structuur en
ruimtelijke kwaliteiten. Interieur en gebouw
vormen één geheel. De constructie van het
gebouw is onderdeel van de architectuur zelf.
Het weerspiegelt de traditie van de VU met zijn
calvinistische soberheid.'
Overigens vindt Dekker niet, dat het gebouw
geconserveerd moet worden. Het is een
gebruiksvoorwerp. Het moet kunnen worden
aangepast met respect voor de oorspronkelijke
gedachte erachter. Juist op die manier ontstaat
er gelaagdheid in het gebouw, die het meer
waarde zal geven. Zo zou het gebouw mis
schien best nog eens op de monumentenlijst
kunnen komen.
Een nadeel vindt zij de vaste betonsteen MBI
wanden. Die maken het gebouw somber en
star. ledereen werkt daardoor nog in kamer
tjes, maar dat kan ook anders. Verder vindt
ze de gangen donker en laag en de wanden
te gesloten. 'Ga uit van de betonstructuur en
maak een geheel nieuw werk-leerconcept waar
kennisdelen, ontmoeten, openheid en commu
nicatie speerpunten zijn. Het gebouw biedt veel
mogelijkheden en zoiets moet groots aangepakt
worden. Gebruik daarbij warme, eerlijke materi
alen, zoals koper en hout en primaire kleuren.'
Slopen?
VU-bestuurder Rene Smit vindt het gebouw
niet meer renoveerbaar als je kijkt naar de
staat van het gebouw, aldus het VU-weekblad.
Hij voelt ook geen emotie bij een eventuele
icoon-status. Hij wil een multifunctionele
campus met het gezicht naar de Zuidas, met
ruimtes voor onderwijs, congressen, studenten
woningen en bedrijfjes.
Het nieuwe hoofdgebouw verhuist naar de
overkant van de De Boelelaan, de sportvelden
daar gaan naar het terrein van Wis- en Natuur
kunde, die verkassen naar de Zuidas. Die nieuwe
campus wordt minder sober. Het moet een
aantrekkelijke plek worden met cafés en een
theater.
Sloop zal echter nog een tijdje op zich laten
wachten. Eerst zal nog wel voor tientallen
miljoenen euro's aan de universiteit vertimmerd
worden. Mirjam Gouweloos van de afdeling
Communicatie wijst op de slijtage aan het
gebouw door de enorme groei van de studen
tenaantallen. Renovatie zou neerkomen op
meer van hetzelfde. Zij ziet meer in een trans
parant gebouw met relaties naar bedrijfsleven
en Hogeschool InHolland. Ook moeten er veel
meer flex-plekken komen in een nieuw hoofd
gebouw. Kortom, al is het besluit tot sloop nog
niet genomen, de intentie om te vervangen is
er wel.
Drs. J. Kamerling is erfgoed-journalist en
secretaris van Heemschut Amsterdam.
Postbus 72
5420 AB Gemert
tel 0492-364292
www.protekta.nl
MET DIVERSE VESTIGINGEN IS PROTEKTA ACTIEF IN ALLE DELEN VAN NEDERLAND
Duurzame en esthetisch verantwoorde oplossingen d.m.v. Bèta®-systeem
Duurzaam houtbehoud d.m.v. bestrijding van houtboorders en houtrot
28 Heemschut februari 2010