Extra stimulans
het Russische
stel om het jaar 2013
aan te wijzen als een
gemeenschappelijk
cultureel jaar
Grensoverschrijdende uitwisseling van kunst en kennis
Marieke Kuipers - Voor de uitwis
seling van kunst en kennis bestaan
geen nationale grenzen, evenmin
geldt dit voor het cultureel erf
goed. Al is Nederland klein, het
heeft wereldwijd tastbare sporen
nagelaten van culturele en andere
betrekkingen. Omgekeerd staan in
ons land diverse monumenten die in
hun oorsprong en vormgeving zijn
bepaald door buitenlandse initia
tieven.
ST PETERSBURG
JAROSLAVL
MOSKOU
Rusland
K E M E RV
WO
SAMEN MET HET PAPIEREN ERFGOED
in de archieven en het roerend erfgoed in
museale collecties maken deze 'buitenlandse'
monumenten deel uit van het 'gemeenschap
pelijk cultureel erfgoed' (GCE). Hiervoor zijn in
de beleidsbrief Grenzeloze Kunst uit 2008, van
de ministeries van Buitenlandse Zaken en OCW
acht prioriteitslanden aangewezen voor bilaterale
samenwerking op het gebied van cultuurbehoud1.
Centraal staat de uitwisseling van expertise. Voor
het eerst hebben de betreffende rijksdiensten
hierin een directe eigen verantwoordelijkheid.
Binnen het achttal prioriteitslanden van het
nieuwe GCE-beleid neemt de Russische Fede
ratie als enige Europese natie een bijzondere
positie in. Rusland en Nederland hebben geen
gemeenschappelijk koloniaal verleden dat is
verbonden met de VOC of de WIC. Wel is er de
Autonome Industrie Kolonie (AIK) in Siberië,
waarin Nederlandse ingenieurs een belangrijke
rol speelden en zijn er diep gewortelde handels
relaties. Tevens zijn er koninklijke relaties (Peter
de Grote en Anna Paulowna) waaraan nog vele
vormen van cultureel erfgoed herinneren.
De Russen hebben zelf al veel expertise in
huis, maar zij moeten nu omschakelen van een
Sovjet-aanpak naar een publiek-privaat model.
Daarom heeft een delegatie van de Doema (het
Russisch parlement) een werkbezoek gebracht
aan Nederland om zich te laten informeren over
onze werkwijzen in de monumentenzorg en de
archiefwereld2. Hierna volgt een samenvatting
van de nu lopende GCE-projeeten in drie Rus
sische steden.
december 2009 Heemschut 29
IV! ON GO
LI
Gemeenschappelijk
e" ^oed Rusland
O
