Met foto's en de bouw
tekeningen von de
meester zelf kon het
exterieur in zijn oude
glorie worden hersteld
buitenzijde werden uitgevoerd door de
beroemde Duitse beeldhouwer Andreas
Sehlüter (circa 1659-1714).
Roerige geschiedenis
De Poolse Republiek kocht het gebouw in 1765
en bracht er het Ministerie van Financiën in
onder. In 1783 raakte het gebouw bij een brand
beschadigd. Domenieo Merlini (1730-1797)
herbouwde het gebouw gedeeltelijk. Herbij
werden enkele van de harmonische bouwele
menten van Tilman van Gameren weggewerkt,
zoals de loggia in de tuinfagade. Ook vele
originele interieurelementen als plafondschil
deringen en beeldhouwornamenten verdwenen
door de brand.
Aan het begin van de twintigste eeuw werd de
bijzondere collectie Poolse staatsdocumenten
ondergebracht in het gebouw. Na de mislukte
opstand in 1944 verwoestten de Duitsers met
opzet alle gebouwen in Warschau, terwijl het
Russische leger aan de overkant van de rivier
de Wisla toekeek. De collectie documenten ging
grotendeels verloren. Van het Krasinskipaleis,
dat al meer dan 250 jaar een belangrijk onder
deel uitmaakte van de stad, stonden alleen nog
enkele buitenmuren overeind, waaronder een
gedeelte van het fronton van de hoofdfagade.
De decoraties van Andreas Sehlüter gingen
echter grotendeels verloren.
Herbouwd
Na de oorlog is het gebouw met veel zorg
herbouwd. Plet stadspaleis is teruggebracht in
de oorspronkelijk zeventiende-eeuwse staat.
De veranderingen die Merlini aan het einde van
achttiende eeuw aanbracht zijn verdwenen.
De loggia aan de tuinzijde is weer in zijn volle
glorie te bewonderen. De decoraties aan de
buitenzijde daarentegen zijn zeer behoedzaam
hersteld. Waar het beeldprogramma beschadigd
is geraakt heeft men het zo gelaten.
Door middel van foto's en de bouwtekeningen
van de meester zelf kon het exterieur in zijn
oude glorie worden hersteld. De binnenzijde is
niet gerestaureerd en is alleen nog bekend van
korrelige zwart-wit foto's. Tegenwoordig her
bergt het stadspaleis de collecties bijzondere
boeken, tekeningen en prenten van de Natio
nale Bibliotheek van Polen.
Aan de overzijde van het Krasinskipaleis staat
sinds 1989 het monument dat herinnert aan
de opstand van 1944. De uiteindelijke misluk
king ervan zal voor de Poolse bevolking altijd
een van de zwartste bladzijden uit de geschie
denis blijven. Maar het gerestaureerde gebouw
aan de overzijde van de straat herinnert aan
de kracht en trots van het Poolse volk om de
hoofdstad uit zijn as te laten herrijzen.
C. Osiecki zit momenteel in haor tweede jaar
van de master Museumconservator aan de
Vrije Universiteit Amsterdam. Zij bestudeert
de interculturele relaties tussen Nederland en
Polen in de zestiende en zeventiende eeuw.
Het Krasinkskipaleis in Warschau kreeg na de herbouw opnieuw een belangrijke archieffunctie. Foto Cynthia Osiecki
december 2009 Heemschut 19
