Heemschut Actief
Zuid-Holland
Ook een haven hoort bij mooi Nederland
Aantasting landgoederenzone
Rotterdam: Het Westerkadehuys, gezien vanaf het water. Hier
dreigen steigers en pontons het open karakter te verrommelen.
Foto Ewout van der Dussen
Rijswijk: Het schooltje op landgoed Overvoorde wordt
wellicht vervangen door bebouwing tot 23 meter hoogte.
Foto Ewout van der Dussen
Rotterdam - Een stuk geschiedenis van de Rotterdamse haven weerspie
gelt zich in het Westerkadehuys aan de Westerkade hoek Veerhaven. Het
was, gebouwd in 1914, ooit het hoofdkantoor van de Steenkolen Handels
Vereniging (SHV) van havenbaron Van Beuningen. Thans is het met een
andere bewoner een rijksmonument en onderdeel van beschermd stads
gezicht, 'het Scheepvaartkwartier'.
De dynamiek van de haven dreigt nu het rivierfront te verrommelen. Het
gemeentebestuur heeft reeds een besluit tot vrijstelling van het bestem
mingsplan genomen. Kotug Sleepdienst wil op de hoek een paviljoen met
kantoor en horeca bouwen, waar nu het beeld van Peter de Grote staat.
Het gaat er niet om Peter daar te behouden, wel om dat nog open stukje.
Een beseheiden horeeavoorziening zou een aanwinst kunnen zijn om te
genieten van de gedetailleerde bebouwing en het vrije zicht op de activi
teiten op het water. Maar de plannen zijn niet zo beseheiden.
De sleepdienst wil ook nog een steiger met showroom en een ponton
voor de slepers. Voor die slepers zijn steiger en ponton niet nodig. Tegen
de verleende vrijstelling kan Heemschut niets meer doen. Wel tegen de
nog te verlenen bouwvergunning, de bebouwde steiger en de ponton.
Rijswijk - Landgoederen en buitenplaatsen en hun omgeving zijn beeld
bepalende cultuurhistorische elementen en moeten worden beschermd,
zichtlijnen moeten worden gehandhaafd, ontwikkelingen die het karakter
aantasten moeten worden voorkomen. Zo hebben provinciale staten
van Zuid-Holland, geheel in overeenstemming met Heemschut, in 2008
bepaald.
De landgoederenzone langs de Vredenburehweg te Rijswijk ligt net als
andere landgoederenzones in Zuid-Holland op een historische strandwal.
Dit gebied van 250 ha bestaat uit enkele afzonderlijke, maar aan elkaar
grenzende landgoederen. De gemeente Rijswijk zet in het ontwerp
bestemmingsplan de deur wagenwijd open voor ontwikkelingen die
strijdig zijn met het karakter van het gebied.
Op de plaats van een huidig schooltje op landgoed Overvoorde zou
dan bebouwing kunnen komen tot 23 meter hoog. Ook wordt ruimte
aangewezen voor twee nieuwe buitenplaatsen. Heemschut vreest dat dit
'gewone' bebouwing zal worden, zonder de extra uitstraling die vereist is
voor nieuwe buitenplaatsen. Bebouwing op de sportvelden van Landgoed
De Voorde (tot 14 meter hoog) tast het open karakter en de zichtlijnen
van het gebied aan.
Deze mening van Heemschut wordt nog versterkt door de onlangs gepre
senteerde visie van minister Plasterk, waarin de zorg voor monumentale
objecten meer gebiedsgericht wordt en cultuurhistorische belangen
meewegen in de ruimtelijke ordening. Heemschut verzoekt Rijswijk de
plannen voor dit gebied te heroverwegen.
Ewout van der Dussen
8 Heemschut december 2009