over monumenten
ijpbam
Voor cultuur die u raakt
schakel schrale alle tijden
Prins Bernhard Cultuurfonds geeft cultuur de kans
of (verharde) wegen, polderwater, lanenstrue-
turen, oprijlanen, tiendwegen, hakbosjes,
moestuinen, paehtboerderijen, grasvelden,
grienden en zanderijen. Niet elke buitenplaats
of landgoed had al deze elementen, maar
meestal wel een aantal. Ook het domein,
bijvoorbeeld het patroon met de bijbehorende
paehtboerderijen, speelde een belangrijke
rol. Een lijst van deze elementen kan als basis
dienen voor een buitenplaatsbiotoop en op
kaarten worden ingetekend. Daarnaast zou
een landgoederenbiotoop dus de zone zijn van
directe invloed die een buitenplaats uitoefent
op zijn omgeving.
Concluderend: een buitenplaatsen- of landgoe
derenbiotoop is een zone waarin de veranke
ring van een buitenplaats of landgoed is opge
nomen en die bestaat uit het gebied waarin
de ruimtelijke kenmerken van de buitenplaats
liggen. Deze elementen kunnen opgenomen
worden in de structuurvisies, waarin nadruk
kelijk cultuurhistorische waarden opgenomen
moeten worden.
Deze aanpak hoeft niet alleen voor buiten
plaatsen en landgoederen te gelden. Ook
fabriekscomplexen, parken, begraafplaatsen,
kloostercomplexen en militaire terreinen
kunnen voordeel hebben bij deze meer omge-
vingsgeriehte bescherming. Al deze complexen
bestaan veelal uit verschillende, gebouwde
elementen, met een aangelegde structuur
waarin in sommige gevallen ook de inrichting
van de omgeving een belangrijk element is.
Dit streven past goed in de gedachten van het
nieuwe omgevingsgericht besehermen, dat door
Minister Plasterk is ingezet.
Ir G.A. Verschuure-Stuip is promovendus
leerstoel londschapsarehitectuur, Urbanism,
Teehnisehe Universiteit Delft. Dit artikel maakt
deel uit van haar promotieonderzoek naar de
Hollandse buitenplaats. Eerder was de auteur
betrokken bij het Belvedèreproject Landgoe
deren Verbinden.
Bronnen
Bosma, K., A. Mekking, K. Ottenheijm,
A. van der Woud, Bouwen in Neder
land 600-2000, Zwolle Waanders,
2005
Glaudemans, M., Amsterdams Arcadia,
Nijmegen, SUN, 2000
Ministerie van OCW en RACM,
Modernisering Monumentenzorg,
Heerenveen, 2007
Okra landschapsarchitecten/ PHB,
Ruimtelijke kwaliteit kastelen en his
torische buitenplaatsen, Utrecht, 2007
Provincie Zuid-Holland, De molen
biotoop Zuid-Holland, Den Haag, 2007
Steendam, E., Molens in Zuid-Holland,
Delft, 2007
Ströver, J., e.a., Kastelen en buiten
plaatsen in Zuid-Holland, Zutphen,
Walburg pers, 2000
Verschuure, G.A., Landgoederenzone
bij Wassenaar beschermd,
in: Nieuwsbrief RACM, jg 2, nummer 6,
november 2007, p 18-20
commercieel ontwikkelen technisch
ontwikkelen I realiseren beheer onderhoud
Schakel Schrale bv
Erkend Restauratie Bouwbedrijf
Joop Geesinkweg 901,1096 AZ Amsterdam
Telefoon: (020) 574 52 74
www.schakel-schrale.nl
Ook gevestigd in Den Haag en Roermond
Prins Bernhard f Cultuurfonds geeft cultuur de kans
Het Prins Bernhard Cultuurfonds zet zich in voor cultuur en natuurbehoud. 2
Jaarlijks steunen we bijna 4.000 projecten op grote en kleine schaal. Denk aan muziek,
toneel, beeldende kunst, letterkunde, natuur en monumentenzorg. Naar welke vorm fj
van cultuur gaat uw interesse uit? Als u donateur wordt, steunt u daarmee
.E
de cultuur die u raakt. Donateur bent u al vanaf 3,- per maand of 25,- per jaar. to
Word nu donateur: ga naar www.cultuurfonds.nl
februari 2009 Heemschut 21
Geef, word
donateur!