Standbeeld voor de dijkenbouwers van de Zuiderzeewerken, Een steigerwerk bij de Afsluitdijk. Foto: Heemschut
halverwege de Afsluitdijk. In het Deltaplan II krijgt deze
beroepsgroep veel extra werk. Foto: Heemschut
dat die loswallen en steigers omhoog moeten.
Het gaat daarbij om een heleboel plaatsen:
Enkhuizen, Medemblik, Makkum, Hindeloopen,
Stavoren, Lemmer, Urk, Ketelhaven, Blokzijl,
Vollenhove, Genemuiden, Zwartsluis, Hasselt,
Zwolle, Dalfsen, Kampen, De Zande en Hattem.
Voor Zwolle is er wat aan te doen zonder
dat de stad er wat van merkt. Volstaan kan
worden met afdamming van het Zwartewater
bij het punt waar de Overijsselse Vecht in het
Zwartewater uitmondt. Daar zijn dan nodig een
seheepvaartsluis en een gemaal voor de bema
ling van het stroomgebied van de Sallandse
weteringen. Voor Kampen is de verhoging wel
een probleem. Hoe moet het bijvoorbeeld met
de IJsselkade en zijn prachtige rivierfront?
Moeten we hier een muur langs de IJssel
bouwen?
Het plan voor de Bypass ten zuiden van de stad
is in voorbereiding. Het is de bedoeling in de
Bypass, dus buitendijks, ook een stadswijk te
bouwen. Die stadswijk wordt gebouwd op de
geplande dijkhoogte, NAP 4,5 m. Moeten die
dijken en die wijk nu al worden verhoogd met
1,5 m tot NAP 6,0 m? Nee, vertelde men mij
in Kampen. Het staat nog lang niet vast dat
de peilverhoging van het IJsselmeer doorgaat
en bovendien kan de wijk drijvend worden
gebouwd.
De bouw van een keersluis aan de westzijde van
het Ketelmeer kan de maatgevende water
standen te Kampen verlagen. Immers zijn daar
de stormvloedstanden maatgevend. Het verho
gend effect van de peilverhoging met 1,5 m op
de maatgevende waterstanden op de rivieren
werkt op de IJssel door tot voorbij Zwolle en op
de Overijsselse Vecht tot bij Ommen.
Grande Levée d'Anjou
Afgelopen zomer kampeerde ik te Montsoreau
aan de Beneden-Loire. De brede Loire is daar
ondiep en onbevaarbaar. Aan de overkant ligt
een meer dan 7 meter hoge polderdijk met een
lengte van 70 kilometer. Deze dijk ligt langs de
rechteroever van de Loire en eindigt bij Angers.
Hij wordt La Grande Levée d'Anjou genoemd.
De Loire is qua omvang te vergelijken met de
Rijn. Kennelijk wijzen de lage waterstand in de
zomer en die hoge dijk erop dat de Loire een
groter verschil tussen zomer- en winterafvoeren
heeft dan de Rijn. Ik veronderstel dat dit vooral
komt door een verschil in klimaat. Al filosofe
rend aan de Loire vroeg ik mij af: 'Staat ons,
nu het klimaat van Frankrijk opschuift naar het
noorden, een groot tekort aan water op het
IJsselmeer te wachten en misschien ook een
onbevaarbare Waal en IJssel?'
Watertekort
Het rapport van de Deltacommissie geeft
hierover de volgende informatie: 'Voor de
zomer kan de gemiddelde Rijnafvoer van 1700
m3/s nu, afnemen tot 700 m3/s in 2100.'
Voorts geldt dat wanneer langere periodes
van droogte optreden, de scheepvaart vaker
last kan krijgen van lage rivierafvoeren. En
ook: het is verstandig dat de scheepvaart en
andere transportsectoren zich hierop voorbe
reiden, door bijvoorbeeld het bouwen van voor
22 Heemschut december 2008
