Den Haag: tentoonstelling plateelbakkerij Rozenburg
Agenda
"TTIC
MY
inspireren door de Britse Arts Et
Crafts-stijl. Vazen, pendules, schotels
en kruiken worden gedecoreerd
met landelijke idyllische taferelen
waarin watervogels, kikkers en zon
nebloemen de toon zetten. De decors
worden door meesterschilders en hun
gezellen ontwikkeld.
Na 1900 gaat de fabriek het
zogenoemde eierschaalporselein
produceren. Onder invloed van de
Art-Nouveaustijl worden uiterst gril
lige vormen ontworpen. In 1904 zakt
de verkoop van eierschaalporselein in
en wordt alle aandacht weer gericht
op de productie van bouwkeramiek,
zoals tegeltableaus. In veel gebouwen
zijn nog tegeltableaus van Rozenburg
terug te vinden, bijvoorbeeld in het
Amsterdamse Museumkwartier en
in Den Haag. In 1917 valt het doek.
Teruglopende verkoopcijfers, en een
veranderde smaak van het publiek
leiden uiteindelijk tot de ondergang
van Rozenburg.
Bij de tentoonstelling verschijnt
een rijk geïllustreerde catalogus
39,50), die aandacht besteedt aan
de geschiedenis en de producten van
de fabriek en de ontwerpers.
Tot 20 januari 2008 is in het Haags
gemeentemuseum een overzichtsten
toonstelling te bezichtigen over de
Koninklijke Plateelbakkerij Rozen
burg (1893-1917). De gloriedagen
van deze Haagse fabriek van plateel-
werk, aardewerk en tegeltableaus
waren nauw verbonden met de
namen van de ontwerper, Colen
brander en directeur Kok.
De Rozenburgfabriek wordt in
1883 als kunstaardewerkfabriek
gesticht door de Duitser Wilhelm
Wolff Freiherr van Gudenberg. Deze
ondernemer wil aanvankelijk vooral
het traditionele Delftse aardewerk
produceren, maar gaat al snel over
tot meer eigentijdse ontwerpen.
Een medestander vindt hij in de
excentrieke persoon van T.A.C.
Colenbrander (1841-1930), die exo
tisch aardewerk ontwerpt met een
grillige, bonte ornamentiek. In de
jaren negentig produceert Rozenburg
veelal bouwkeramiek en gebruiksaar-
dewerk. De fabriek maakt onder
meer tegeltableaus voor het Stedelijk
Museum Amsterdam en voor het
stationsgebouw van Haarlem. Bij de
ontwerpen laat de fabriek zich vooral
22 Industria december 2007
mtwm
Oisterwijk stoommachine KVL Oisterwijk
Foto Gerhard de Wit
Het bedrijf groeide in de loop der jaren uit tot
een groots complex met verschillende fabrieks
hallen en aan de achterzijde de centrale. De
elektriciteitscentrale bestaat uit een ketelhuis
met vrijstaande schoorsteen. De centrale werd
in 1972 buiten bedrijf gesteld. Na de sluiting
van de fabriek in 1990 werd geen onderhoud
meer gepleegd aan het ketelhuis met de
machines.
In de centrale bevindt zich nog steeds een
imposante draaistroomgenerator uit 1925, die
aangedreven wordt door een stoommachine.
Deze laatste werd gebouwd in België en heeft
een bijzondere technische constructie. Tevens
is het een van de laatste stoommachines in
Zuid-Nederland die nog in de oorspronkelijke
omgeving te bewonderen zijn. Of de stoom
machine behouden kan blijven is echter de
vraag. De eigenaar van het fabriekscomplex wil
op het terrein de komende jaren een woonwijk
realiseren. Het ketelhuis met de stoommachine
APIER
