Achtergrond
Muziekliefhebbers Middelburg weten Concertzaal te behouden
Fred Godthelp - De Concertzaal in Middelburg vormt al meer dan een eeuw
een belangrijke schakel in het Zeeuwse muziekleven. Na een verbouwing
komt het complex dit najaar weer in gebruik. De Fleemschut Erfgoedex-
eursie brengt 8 december een bezoek aan Middelburg en de Concertzaal.
MET NAME DE WELVAART in de Gouden
Eeuw bood een stevig fundament
voor de ontwikkeling van het rijke culturele
leven van Middelburg. Het materiële deel van
haar culturele erfgoed is vermaard. Ook het
immateriële deel omvat vele parels. De stad
is al eeuwen het domein van kunstenaars
en geleerden. Zo werden in de 18e eeuw het
Zeeuwseh Genootschap der Wetenschappen en
twee Natuurkundige Gezelschappen (een voor
vrouwen en een voor mannen) opgericht. Deze
gezelschappen zijn naderhand samengegaan.
Op het gebied van de (klassieke) muziek waren
behalve amateur-musici ook enkele compo
nisten actief. Rond 1815 bestond er reeds een
zangvereniging en een muziekkorps, voortge
komen uit de stedelijke schutterij.
Eigen zaal
In 1839 werd de eerste concertzaal in gebruik
genomen door de Middelburgse afdeling
van de Maatschappij tot bevordering van
de Toonkunst. Deze zaal was gevestigd aan
de Groenmarkt en maakte deel uit van het
Abdijcomplex. Decennia later was deze te klein
geworden en rond 1895 werden de gebruikers
gesommeerd het pand te verlaten in verband
met een restauratie. Die gebruikers vormden
samen met andere liefhebbers een commissie
om een nieuwe locatie te vinden. Al begin 1896
was voldoende geld (fl.32.500,-) vergaard om
Singelstraat 13 te kopen, te verbouwen en uit
te breiden met een concertzaal. Al voor het
eind van datzelfde jaar kon deze Concert- en
Gehoorzaal feestelijk worden ingewijd met
onder meer de 5e Symfonie van Ludwig van
Beethoven.
Het complex deed niet alleen als concertruimte
dienst. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden
hier Belgische vluchtelingen opgevangen, en
later diende het als onderkomen voor mili
tairen en als pakhuis. De Tweede Wereldoorlog
is evenmin ongemerkt voorbijgegaan aan het
complex, met name tijdens het verwoestende
bombardement van 17 mei 1940. Dit alles was
niet bevorderlijk voor de kwaliteit van het
gebouw, dat diverse restauraties en verbou
wingen onderging.
In 2003 was weer een moment van groot
onderhoud aangebroken: de installaties waren
volstrekt verouderd en er golden nieuwe wet
telijke bepalingen met betrekking tot arbeids
omstandigheden, brandveiligheid en milieu
(geluidhinder). De gemeente Middelburg, sinds
1945 eigenaar, liet een extern bureau alle
problemen in kaart brengen en oplossingen met
kostenramingen aandragen.
Enige maanden later verscheen het rapport,
opgesteld door ir. Evert de longh, die tevens
adviseur is van de de Provinciale Commissie
Heemschut in Zeeland. Daarin werd een aantal
keuzemogelijkheden beschreven, variërend van
verkoop van het complex tot vernieuwing van
38 Heemschut oktober 2007
Foto's 1 en 2
De Zeeuwse Concertzaal.
Foto's Gemeente Middelburg/
Mieke Wijnen
Zeeuwse Concertzaal als herboren