Natuurmonumenten en Hendrick de Keyser nemen beheer over van gemeente Velsen
Fotografie: Pim van Gelder
landschap dan de traditionele renaissance- en
baroktuin zoals wij die in Nederland kennen
van, bij voorbeeld, de tuinen van Kasteel
Sypesteyn te Loosdrecht, de Groningse Prin
sentuin en het binnenpark van Het Loo (dit zijn
overigens alle drie reconstructies; de tuinen
van Beeckestijn bevatten veel meer originele
elementen).
De uit Duitsland afkomstige hovenier Johann
Georg Michael (1738-1800) heeft de Engelse
landschapsstijl in opdracht van Boreel toe
gepast bij een grootscheepse renovatie van
vooral het buitenpark. De tuinen vlakbij het
huis vertonen nog steeds een meer vroeg-
18e-eeuws aanzien, getuige de duidelijke
indeling in rechthoeken en vierkanten. Van de
tuinen kan men zeggen dat deze gelegenheid
geven een zoektocht door het leven te ervaren
met als einddoel het paradijs. Dat kon men
waarnemen via een doorkijk in de zogeheten
colonnade die zich bevond aan het einde van
de middenas.
Onderweg wordt de wandelaar geconfronteerd
met allerlei facetten van natuur en cultuur,
zoals een bloemperk, boomgaarden, koren
velden en een kapel (het oudste voorbeeld van
neogothiek in ons land). Waarschijnlijk ver
toonde de nieuwe aanleg zich al min of meer
in zijn volle glorie toen stadhouder Willem V en
diens gemalin Wilhelmina van Pruissen enkele
dagen op Beeckestijn logeerden
laatste huurder van het hoofdgebouw in
1924 vertrok was dit nog steeds niet aan
gesloten op de waterleiding. Het enige dat
feitelijk gebeurde was dat kavels akkerland
binnen het stramien van de vroegere siertuinen
werden verpacht, vaak aan families die in de
bijgebouwen woonden.
Deze periode van stagnatie duurde tot de voor-
het hoofdgebouw, dat werd beschilderd in 'een
naar blauw zwemende groene camouflage-
kleur'. In het park werden door de Duitsers
kazematten aangelegd
Sloop of behoud?
Na de oorlog was er vooralsnog geen geld voor
restauratie, zodat de laatste eigenaresse uit de
Schone slaapster
Dat Beeckestijn zo gaaf bewaard bleef heeft
een oorzaak die ik al vaker aangaf. Het huis
gold als 'kil' en was niet (meerzo populair bij
de familie, die ook kon beschikken over andere
huizen in de nabijheid, als Waterland en Meer-
vliet. Het werd lange tijd verhuurd. Toen de
avond van de Tweede Wereldoorlog, toen in
het huis Nederlandse militairen werden inge
kwartierd. Onder Duits bewind werd Beecke
stijn vanaf 1942 deel van de 'Festung IJmuiden'
in de 'Atlantikwall'. De fraaie 18e-eeuwse
pachtboerderij 'de Tilgt' werd in 1942 door
brand verwoest. De bewoners verhuisden naar
familie Boreel een sloopvergunning aanvroeg.
De gemeente Velsen kocht echter in 1953 het
oudste gedeelte van de buitenplaats, omvat
tende het hoofdgebouw, de bijgebouwen
(inclusief de toen nog bestaande oranjerie) en
wat nog over was van de formele tuinen (met
onder meer in de noordelijke zijtuin twee
oktober 2007 Heemschut 33
.andgoei Pee ces :ijn ge~ed