Tot en met replica vlaggenschip 'De Zeven Provinciën'
Philip Bosscher - Dit jaar wordt herdacht dat op 24 maart 1607 Miehiel
Adriaenszoon de Ruyter het levenslicht zag. In zijn geboorteplaats
Vlissingen worden wij vooral aan hem herinnerd door het standbeeld
dat in 1841 werd onthuld, een werk van de Amsterdamse beeldhouwer
Louis Royer. Gegeven de neiging die de 19e- eeuwer had om beroemde
voorouders met een beeld te eren is het niet bij dit ene beeld gebleven.
IN 1819 HAD EEN ANDERE BEROEMDE
Nederlandse beeldhouwer, Paul Joseph
Gabriel, in opdracht van Van Kinsbergen al
een marmeren borstbeeld vervaardigd voor de
Kweekschool voor de Zeevaart te Amsterdam.
De buste die Christian Friedrieh Tieek in 1817
vervaardigde en die geplaatst werd in het Wal
halla bij Regensburg is wel te beschouwen als
een vroege manifestatie van Duitse 'annexatie-
zucht' die later ook nog wel de figuur van Best-
evaer heeft gegolden (zie foto 5). Te Debrecen
in Hongarije verrees in 1876 een monument dat
herinnert aan De Ruyter die op zijn laatste reis
Hongaarse predikanten uit slavernij bevrijdde.
Plaatsen van herinnering
In navolging van de Franse auteur Pierre Nora,
initiatiefnemer van de grote reeks over lieux
de mémoire in zijn land, hanteren wij soms het
begrip 'plaatsen van herinnering'. Prof. dr. H.L.
Wesseling, is hoofdredacteur van een beschei
dener serie van vier boeken over dergelijke
plaatsen die herinneren aan episoden uit de
Nederlandse geschiedenis. In zijn definitie gaat
het om plaatsen waar men naar toe kan gaan
en waar nog steeds iets te zien is. Vlissingen
was met De Ruyter tot de Napoleontische tijd
een plaats van herinnering. De stad werd in
1809 getroffen door een zware beschieting
tijdens de Britse expeditie naar Walcheren.
Daarbij werd het stadhuis verwoest mét twee
17e-eeuwse schilderijen die herinnerden aan
de tocht naar Chatham. Enkele jaren later werd
het geboortehuis van de admiraal afgebroken.
Weliswaar schonk wederom Van Kinsbergen
in 1817 een op zijn kosten geschilderd portret
van De Ruyter ter decoratie van het Com-
mandementsgebouw der Marine te Vlissingen.
Dit verhuisde naar Den Helder toen Vlissingen,
naar later bleek tijdelijk, als marinebasis werd
opgeheven.
Eigenlijk vindt men in Vlissingen niets meer
dat aan De Ruyter herinnert behalve Royers
standbeeld, een huis waar hij enige tijd heeft
gewoond en de toren van de Sint-Jacobskerk
die hij in jeugdige overmoed heeft beklommen.
In feite herinnert er meer aan de familie
Lampsins, zijn werkgever, zoals haar wapen in
de Grote Kerk, haar statige huis aan de Nieu-
wendijk dat thans het MuZEEum huisvest en
de voorstad Lammerenburg die dezelfde naam
draagt als de buitenplaats van de familie.
Amsterdam is nu veel meer een lieu de memoire
van de grote admiraal. In de Nieuwe Kerk
16 Heemschut oktober 2007
De Ruyter
in monumenten
Admiraal
herdacht
