Snuffelen
ISBN 978 90 801589 7 9.
Een bouwmeester in beeld
ISBN 978 90 6469 834 7.
38 Heemschut augustus 2007
Het heleg en de inname
van Bergen op Zoom
en het fort de ROOVere in 1747
Tastbare Tijd - Cultuurhistorsche
atlas van de provincie Utrecht,
Roland Blijdenstein, Utrecht 2005
ISBN 90 76092 400, 318 p.
Perspectief. Maakbare geschiedenis.
Erik de Jong, Jan Kolen, Jos Bazelmans.
Foto's Iwan Baan. Uitgave stimulerings
fonds voor Architectuur, 2007,
Sophie van Ginneken/ Willemijn
van Helbergen (m.m.v. Maarten Jan
Hoekstra en Miehei Claus - foto's -
Rijswijk (Elmar), z.j. (2006?), 119 p.
Het beleg en de inname van Bergen op
Zoom en het fort de Roovere in 1747
opgetekend door Jacob Eggers.
Dit fraai verzorgde boek maakt zijn
pretenties volledig waar. Het geeft een
helder overzicht van de ontwikkeling
van de diverse delen van de provincie
als cultuurlandschap dat teruggaat tot
vóór de Romeinse tijd. Veel aandacht
is er voor de diverse aspecten van het
grondgebruik, niet in de laatste plaats
het recreatieve dat in Utrecht al in de
17e eeuw belangrijk wordt (de Vecht
streek!). Bewondering heb ik voor de
wijze waarop men afbeeldingen, met
name kaarten en luchtfoto's, gebruikt
heeft om de tekst te ondersteunen.
Ik hoop dat deze atlas in de handen
van velen zal komen, vooral ook van
bestuurders die mede vorm moeten
geven aan de toekomstige ontwikkeling
van een mooi maar kwetsbaar deel van
ons vaderland.
Monumenten
jaargang 28, no. 5 (mei 2007)
Hier wordt uitgebreid aandacht
besteed aan de Nederlandse Restaura
tiebeurs 2007 ('eclatant succes').
Frits Niemeijer schrijft over de rooms-
katholieke kerk van St. Antonius van
Padua kerk te Kranenburg bij Vorden,
het oudst bewaarde kerkgebouw van
P. J. H. Cuypers (1855-1867).
Geschiedenis en traditie spelen meer
dan enige jaren geleden een bepalende
rol bij de herinrichting van steden en
landschappen. Bij een ander gebruik
hoort een andere ruimtelijke invulling,
maar daardoor kan ook de betekenis
veranderen. De vraag is, werpt dit
boek op, of steden, landschappen en
infrastructurele projecten wel zodanig
vorm gegeven kunnen worden dat ze
de bestaande of historische situatie
verbeteren in plaats van verarmen. In
drie oraties gaan de auteurs vanuit hun
deskundigheid in op dit thema. Om
een wisselwerking te bewerkstelligen
tussen ontwerpende en onderzoekende
professionals bundelde het Stimule
ringsfonds voor Architectuur deze ora
ties. Het is te bestellen bij het fonds,
www.archfonds.nl, tel. 010 436 16 00.
Willem Marinus Dudok (1884-1974)
werd opgeleid tot genieofficier maar
ontwikkelde zich tot één van de lei
dinggevende architecten van zijn gene
ratie. Dit boek biedt een goed overzicht
van zijn ontwikkelingsgang als bouw
meester waarin hij de invloed onder
ging van Berlage en diverse architecten
uit de Amsterdamse School. Logischer
wijze wordt ruime aandacht besteed
aan zijn werk in Hilversum waar hij
veel bouwde, met name scholen en het
raadhuis dat als zijn hoofdwerk geldt
(1923-1931). Het licht valt echter ook
op gebouwen als het Monument op de
Afsluitdijk te Den Oever (1933) en het
Nederlandse Paviljoen in de Parijse Cité
Universitaire (1927-1939) .Voor niet
weinigen zal een verrassing zijn dat de
inmiddels vrij bejaarde architect na de
Tweede Wereldoorlog nog belangrijk
werk tot stand heeft gebracht als het
rRaadhuis voor de gemeente Velsen te
IJmuiden (1949-1965) en het Amster
damse Havengebouw (1951-1965), hier
om mij onbekende redenen aangeduid
als 'Havenkantoor').
Philip Bosscher
De donateurs van de stichting Vrienden
van de West Brabantse Waterlinie en
de Geschiedkundige Kring van Stad
en Land van Bergen op Zoom zijn
geluksvogels, zij ontvingen afgelopen
voorjaar een exemplaar van de verta
ling van het Journaal van het Beleg van
Bergen op Zoom in 1747. Ten koste van
duizenden levens werd de onneembaar
geachte vestingstad in dat jaar ver
overd door het Franse leger. De Zweed
Jacob Eggers was er als onafhankelijk
waarnemer bij (aan Franse kant) en
beschrijft heel nauwgezet de maatre
gelen die getroffen werden om de stad
te kunnen innemen. Zuur is, schrijven
de samenstellers van nu, dat de stad
eigenlijk alleen maar belegerd werd als
schijnbeweging, om een deel van het
Nederlandse leger weg te houden bij
Maastricht, waar de Fransen eigenlijk
op uit waren.
Na een belegering van 67 dagen viel
Bergen op Zoom. Eggers vond dat zo'n
leerzame krijgskundige ontwikkeling
dat hij er enkele jaren later zijn heel
precies bijgehouden dagboek over
publiceerde. In het Frans. Nu ligt er een
Nederlandse vertaling met kaartenma-
Cultuurhistorische
atlas van de
provincie Utrecht
opj4t'tfkt tui Jour J.uoJ» l ^m»>
Enk A. de Jong
Jan Koten
Jos Bazel ma ns
SopHi# vtm
WOUmijn vei»
