Heemschut Actief
Zuid-Holland
Foto 4
Bergse Plassen.
Foto Google Earth
Maastricht tegen sloop woonproject
wederopbouw
Maastricht - De gemeente Maastricht heeft een
sloopvergunning geweigerd voor een woon-
buurtje aan de Putepeel uit de jaren vijftig.
Het betreft een U-vormig tweelaags complex
woningen voor kleine, minder draagkrachtige
gezinnen van Theo Boosten uit 1958. Van dit
zorgvuldig gebouwde hofje (foto 3) zijn nog
veel van de oude oorspronkelijke onderdelen
zoals materialen, balkonhekjes en kleurstel
ling behouden gebleven. Door de omkadering
van de puien en de terugliggende balkonlog
gia's krijgt het gebouw aan de straatzijde
een ritmische geleding. Het geheel ademt
een aantrekkelijke sfeer en intimiteit. Het is
een prachtig voorbeeld van wederopbouw
met grote cultuurhistorische waarde zoals de
Kijfhoek in Rotterdam van architect Oud. De
waarde wordt nog vergroot vanwege het feit
dat er in Maastricht weinig wederopbouwarchi-
teetuur te vinden is en omdat er sprake is van
een uitstekend sociaal klimaat.
Putepeel in de wijk Malpertuis maakt deel uit
van het Plan-West uit 1954. Kenmerkend is de
waaiervormige stedenbouwkundige uitleg en
opsplitsing in paroehiewijken met een eigen
karakter, de kerk in het midden, de scholen en
voorzieningen eromheen. De woningen zijn
naar sociale klasse gedifferentieerd in een har
monieuze differentiatie van laag-, midden- en
hoogbouw. Voor het gezin is de eengezinswo
ning de aangewezen vorm gebleven.
Putepeel kan zo'n eigen karakter zeker niet
ontzegd worden en dat vinden de huidige
bewoners ook. Zij hebben zich vanaf de eerste
sloopplannen verzet en vroegen onder meer
van Heemschut ondersteuning. De dreiging
van sloop was reëel. De bewoners hadden een
brief van de woningbouwvereniging ontvangen,
dat uitzetting aan de orde zou kunnen komen.
De gemeente heeft daar nu een stokje voor
gestoken door de sloopvergunning te weigeren,
een actie die niet genoeg gewaardeerd kan
worden. Daarmee is de kous echter nog niet af.
De woningbouwvereniging beraadt zich over
een wijziging van de bestemming, anders dan
bewoning. Dit zou beslist leiden tot achteruit
gang van het complex als geheel. De bewoners
zoeken naar effectieve wegen die tot behoud
van dit cultureel erfgoed kunnen leiden.
Landtongen in Bergseplassen bedreigd
Rotterdam- Het 'voorontwerp bestemmings
plan kern en plassen' voor de Bergse Achterpias
en de Bergse Voorpias in Rotterdam zet de
deur open voor grove aantasting van dit unieke
gebied.
De Straatweg in Hillegersberg, vooral het stuk
tussen de plassen, heeft nog het karakter
van de 19e eeuwse lintbebouwing. Slechts de
oplettende kijker heeft af en toe zicht op de
achterliggende plassen en beseft dat open
gebied. Vanuit de lucht, zoals met Google Earth
(zie foto 4) is prachtig zicht in het bijzonder op
variëteit van de nog groene landtongen achter
de huizen, met her en der - ook op de eilandjes
- kleinschalige zomerhuisjes en parkachtige
paadjes.
Deelgemeente Hillegerberg wil het gedeeltelijk
bebouwen van de landtongen mogelijk maken,
zelfs tot een hoogte van 4a 5 etages met kap.
Hierdoor dreigt niet alleen het groene karakter
van de plassen aangetast te worden, maar moet
ook gevreesd worden voor sloop en aantasting
van de lintbebouwing om plaats te maken voor
nieuwbouw en ontsluiting van de achterlig
gende landtongen. Hoewel van veel panden
binnen de lintbebouwing de cultuurhistorische
waarde is erkend, genieten zij geen rijks- of
gemeentelijke bescherming waardoor zij in
principe vogelvrij zijn. Dit vormt de inleiding
tot de teloorgang van het totale ensemble.
De eerste presentatie, waarbij ook Heem
schut aanwezig was, heeft dan ook voor veel
beroering gezorgd ook onder bewoners van de
Straatweg en recreanten van de plassen. Het
voorontwerp ligt thans ter visie en Heem
schut beraad zich over de formulering voor
het indienen van een 'zienswijze'Het gaat
hier immers om een unieke landschappelijk en
cultuurhistorische enclave binnen het stedelijk
gebied van Rotterdam.
Ewout van der Dussen/Gert Vos
6 Heemschut juni 2007
