Verplaatst erfgoed steen voor steen als retourvracht vervoerd
Eric Ie Gas - Je hebt niet alleen varend erfgoed, er is ook erfgoed dat
gevaren heeft. De stolpboerderij op het platteland tussen Meppel en
Nijeveen is een voorbeeld van het laatste. Deze Noord-Hollandse boer
derij kwam per turfschip naar Drenthe.
Een stolpboerderij in drenthe,
het is even wennen. De boerderij komt oor
spronkelijk dan ook uit Noord-Holland, vertelt
plaatselijk historicus Henk Dol uit Nijeveen:
Turfschipper J. Nijmeijer voer rond 1880 met
turf op Amsterdam. Vanwege de stadsuit
breiding, die destijds in volle gang was, stond
er rond de stad een aantal boerderijen leeg.
Nijmeijer kocht zo'n boerderij en nam die als
retourvracht in onderdelen mee naar Drenthe,
waar zijn zoon er in wilde gaan wonen."
De turfschipper kon zijn ongebruikelijke lading
meteen op de goede plaats lossen. Dol: „Langs
de plaats waar hij wilde gaan bouwen loopt een
grift of veenkanaal, Het was één van de oudste
gegraven waterwegen in Drenthe." Die grift
is inmiddels gedempt en ook aan de boerderij
is in de loop van de jaren veel veranderd. "De
stolpvorm is nog goed herkenbaar, maar van
een aanwijzing als monument kan geen sprake
meer zijn," zegt Hans Ladrak, bouwhistoricus
en tevens lid van de Drentse Provinciale Com
missie. „Desondanks is het is een interessant
gebouw, ook vanwege het verhaal dat eraan
vastzit." Ladrak pleit voor dendroehronolo-
gisch onderzoek van de gebinten: "Zo kun je
de ouderdom vaststellen. Ik vermoed dat we te
maken hebben met een boerderij uit de zeven
tiende eeuw of misschien nog wel ouder."
Even dreigde de stolpboerderij voor de tweede
keer ten prooi te vallen aan stadsuitbrei
ding, ditmaal van Meppel. De nieuwbouw
wijk De Nieuwveense Landen is al gepland en
de boerderij, waar tegenwoordig boer Jaap
Benak woont, staat daar binnen afzienbare
tijd middenin. Een stel moderne boerderijen in
de omgeving gaat tegen de vlakte en voor de
stolpboerderij dreigde datzelfde lot. Benak kan
tot zijn vreugde echter melden, dat de vooruit
zichten zich lijken te verbeteren: "De gemeente
Meppel heeft plannen om hier een buurtcen
trum te beginnen. Ik hoop dat de boerderij in
die functie behouden kan blijven."
Eric Ie Gras is redacteur van Heemschut
Foto 1
De steen voor steen naar Drenthe vervoerde
stolpboerderij uit Noord-Holland. Ook hier
dreigde sloop als gevolg van stadsuitbreiding,
maar het historische pand met de vreemde
geschiedenis tot misschien zelfs de zeven
tiende eeuw kon behoudne blijven.
Foto Casper Ie Gras.
juni 2007 Heemschut 15
Stolpboerderij per turfschip naar Drenthe
