Agenda
Enkhuizen: Tentoonstelling 'De Dijk'.
Zuiderzeewerken van J.H. Mastenbroek
Heemschut bestaat bijna 100 jaar en zet zich
in voor het behoud en de bescherming van
gebouwd en aangelegd cultureel erfgoed.
Aanvankelijk gebeurde dat vanuit de Bonds-
gedachte: onder de naam Heemschut werd
voor vele deelbelangen gestreden, van de
aantasting in de stad tot de verrommeling op
het platteland. Nog steeds is dat het geval, al
zijn er de afgelopen jaren veel aparte organi
saties opgericht die zelfstandig belangen zijn
gaan behartigen. Heemschut zoekt opnieuw
de samenwerking: in een tijd van verregaande
bezuinigingen is een versnippering van het
erfgoedveld geen goede zaak.
De besturen van zowel FIEN als van Heemschut
hopen dat deze proeve van samenwerking een
positief effect zal hebben op beide organisa
ties. FIEN en Heemschut gaan, ieder met eigen
zelfstandige verantwoordelijkheid, de uitda
ging aan tot verandering en verbetering. Uw
ondersteuning als abonnee of lid, maar ook uw
mening en inbreng zijn voor ons onontbeerlijk.
Mailt u uw reacties naar info@heemschut.nl of
naar industria@industrieel-erfgoed.nl.
Peter Plasschaert, voorzitter FIEN
Harm Bruins Slot, voorzitter Heemschut
Amsterdam Westerpark: voormalig waterbedrijf.
Foto Pim van Gelder
Kleurenets voltooiing Afsluitdijk, J.Mastenbroek.
Foto Zuiderzeemuseum, Enkhuizen
In Openluchtmuseum het Zuiderzee
museum in Enkhuizen is tot 3 juni een
overzichtstentoonstelling te bezich
tigen van schilderijen van de Rotter
damse schilder J.H. van Mastenbroek
(1875-1945). Van Mastenbroek werd
in de jaren twintig van de vorige eeuw
befaamd om zijn schilderwerken met
de industrie als onderwerp.
In 1929 werd hij door het ministerie
van Waterstaat verzocht om samen
met vijf andere kunstenaars de in
gang gezette Zuiderzeewerken vast te
leggen. Van Mastenbroek was dermate
enthousiast over de opdracht, dat hij
langer dan bedoeld actief bleef om ook
de voltooiing van de Afsluitdijk vast
te leggen. De tentoonstelling wordt
georganiseerd ter gelegenheid van het
75-jarig bestaan van de Afsluitdijk.
In de twintigste eeuw werd een begin
gemaakt met de drooglegging en de
inpoldering van de Zuiderzee. De eerste
polder die gereed kwam was de Wie-
ringermeerpolder. Een mijlpaal was de
aanleg van de Afsluitdijk, een immens
grote dijk van dertig kilometer lengte
tussen Noord-Holland en Friesland.
De aanleg van de afsluitdijk vanaf
het begin van de dijkaanleg tot de
sluiting van het laatste stroomgat op
28 mei 1932 werd met veel gevoel voor
sfeer en detail door Van Mastenbroek
vastgelegd.
Centraal in de tentoonstelling staan
de 21 schilderijen en 106 tekeningen
die Van Mastenbroek van het immense
waterstaatswerk maakte. Geflankeerd
door prachtige foto's van machines en
stoomfluiten wordt de dynamiek en
heroïek van die turbulente tijd pakkend
in beeld gebracht. Van Mastenbroek
maakte met veel gevoel voor detail
tekeningen en schilderijen van de
werkzaamheden. De draaiende kranen,
het nachtwerk met verlichting, het
storten van de keileem, het banjeren
van de arbeiders in de modder en het
maken van zinkstukken, niets verloor
hij uit het oog.
Een opstelling van gevlochten beton
staal in de tentoonstel I ling refereert
aan de aanleg van de Afsluitdijk en de
bijbehorende bouwwerken, zoals de
imposante spuisluizen bij Den Oever
en bij Kornwerderzand. Intrigerende
beelden tonen het verborgen skelet van
de gewapende betonnen pijlers van de
sluizen als ruwe, hoekige kooiconstruc
ties. Gedurende de voltooiing van de
Afsluitdijk werden deze staalconstruc
ties aan het zicht onttrokken door het
gladde beton.
www.zuiderzeemuseum.nl
