Limburg
Foto 1-3 Zeeland.
De calicotweverij in Zierikzee.
Het historische pand biedt
voldoende aanleiding voor
beschermingsmaatregelen.
Foto's W. Heijbroek
georiënteerd op alle nog aanwezige restanten
van de vlasfabrieken in die gemeente. Uit een
overzicht gemaakt door de heer Franken van
het Zeeuws Archief bleek dat dit zou gaan om
zes locaties. Een excursie langs deze restanten
leverde op dat verreweg de meest complete
fabriek die van Bruggeman-Janssens is op
Tragel 6; dichtbij de restanten van St. Andries.
In deze fabriek had Bruggemans nog een vrij
omvangrijke verzameling machines staan, zoals
onder meer een vlasschudder, een vlasturbine,
een repelmachine en een bollenbreekmachine.
Ook twee typen rootkamers waren daar aan
wezig; er ontbrak alleen een gedeelte van de
schoorsteen. Bij de huidige nog werkende vlas
fabriek van de firma Gremberghe stonden nog
de oorspronkelijke rootkamers met deuren en
een originele ketel. De eigenaar wil dit complex
echter slopen (vergunning is aanwezig), maar
wordt nog weerhouden door de aanwezigheid
van asbest.
Dit betekent dat, hoewel de fabriek St. Andries
niet uniek is, er op termijn niets meer over is
dat herinnert aan de vlasverwerking. Daarop
heeft Heemschut samen met erfgoedhuis
SCEZ in het overleg met wethouder J. Bos het
volgende standpunt geformuleerd: Wij kunnen
alleen instemmen met de sloop van St. Andries,
wanneer een adequate bescherming wordt
geregeld voor het complex aan Tragel 6 in de
nabije omgeving.
De wethouder heeft daarop toegezegd een
bezoek te brengen aan het complex van de heer
Bruggemans.
In een vervolggesprek op 24 augustus is ons
gebleken dat door de gemeente stappen zijn
ondernomen om de noodzakelijke bescherming
van dit unieke monument te verkrijgen. Eerst
kan dit via het bestemmingsplan, maar later zal
het worden opgenomen in een nog op te stellen
gemeentelijke monumentenlijst. Heemschut
en SCEZ hebben voorgesteld het geheel uit
te bouwen tot een multifunctioneel centrum.
Hierin zouden het bestaande vlasmuseum in
Koewacht en een bezoekerscentrum voor het
natuurgebied Boskreek (onderdeel van de
ecologisch hoofdstructuur) een plaats kunnen
vinden. Daarnaast bestaat in de toekomst de
mogelijkheid het geheel uit te breiden met een
horecagelegenheid.
De provincie kan mogelijk bijdragen aan de
inrichting hiervan in het kader van de stimu
lering van toerisme en economische bedrijvig
heid. Hiermee zijn voldoende voorwaarden
geschapen om de voormalige vlasfabriek St.
Andries te slopen, waarbij wij vinden dat onder
delen van de schoorsteen (banden en stenen)
bewaard moeten worden om te gebruiken bij
de restauratie van de schoorsteen van de heer
Bruggemans.
Willem Heijbroek
Wooncomplex Venlo 'te mooi voor sloop'
Venlo - De wijk Venlo-Noord ondergaat al een
jaar of acht ingrijpende veranderingen. Doel
is het creëren van een gevarieerde woonwijk
met diverse typen woningen. Bepalend was
om eerst de slechte reputatie van de wijk
kwijt te raken. Dat gebeurt onder meer door
het slopen van ongeveer 350 woningen en
het vervangen door kwalitatief hoogwaardige
nieuwbouw. Een aantal deelprojecten heeft de
wijk intussen een heel ander aanzien gegeven.
Vanuit Heemschut-optiek valt met name de
renovatie van 52 voormalige huurwoningen
in de sociale sector in het Agnes-Huijn Carré
op. Deze woningen worden omgebouwd tot 26
koopwoningen. Ze zijn in 1938 gebouwd door
architect H.Rijven.
De stijl is typisch voor de late jaren dertig:
Amsterdamse School ontdaan van alle franje,
maar met de kenmerkende diepe en in hoogte
verschillende daken. De architect heeft op
vernuftige wijze gebruik gemaakt van de hoog
teverschillen in het terrein. Het carré wordt
ontdaan van alle toevoegingen die er tijdens
twee voorgaande renovaties zijn aangebracht.
Zo wordt het complex weer in zijn oorspronke
lijke staat teruggebracht, inclusief de prachtige
besloten binnentuin.
'Te mooi om af te breken' is de slogan van het
projectteam. Heemschut schaart zich hiervan
harte achter en vindt dat er sprake is van een
lichtend voorbeeld.
Ad Bokhorst
december 2006 Heemschut 5
