Wibauthuis gehaat, maar ook gekoesterd
Piet Arp - Alweer maanden loopt Serge-Henri Valcke zich het vuur
uit de sloffen voor het behoud van het Wibauthuis in Amsterdam.
De Hogeschool Amsterdam is tegenwoordig eigenaar van deze voor
malige ambtenarenmoloeh, ontworpen door architect Gabrowski.
Valeke lijkt met het Cuypers Genootschap een van de zeer weinigen
te zijn die het betreurt dat dit wederopbouwkantoor plaats moet
maken voor een studentencampus, met eveneens de nodige zeer
hoge bouwdelen
Foto 1+2
Het Wibauthuis in Amsterdam.
Grootschalige bouw, maar niet
door iedereen verguisd.
Wibaut staat als standbeeld op
het plein voor het Huis.
Foto's Heemschut
DE SLOOP van de eerste onderdelen is al
begonnen, het is tien voor half een, weet
Valcke. De acteur, hij speelt onder meer de
rol van commissaris in de populaire tv-serie
Baantjer, wil toch alles hebben gedaan om
iets van dit cultuurhistorisch belangwekkende
gebouw te behouden. De hogeschool wil met
de Amstelcampus dit deel van Amsterdam
weer toegankelijker maken dan de drukke
verkeersader tussen hoge gevelwanden die de
Wibautstraat de afgelopen decennia was.
Heemschut keert zich niet tegen sloop, al
betreft het een vrij zeldzaam gebouw uit de
na-oorlogse periode. Wel vindt Heemschut dat
de nieuwe ontwikkeling van de Amstelcampus,
veel meer dan nu door de Hogeschool beoogd,
moet worden ingepast in de achterliggende
omgeving. Juist dit schort aan het plan voor de
nieuwe ontwikkeling.
Het Wibauthuis staat - nog - als een stevige
glazen en stenen wand evenwijdig aan de
altijd waaierige en drukke Wibautstraat. Door
het voortdurend autoritair optreden van de
gemeentelijke diensten van Amsterdam die hier
waren ondergebracht, wordt zelfs het gebouw
zelf door veel Mokumers letterlijk gehaat.
Dit stadskantoor was jaren achtereen het
lelijkste gebouw van de stad in een lijstje van
Het Parool. Bij de vereniging Vrienden van de
Amsterdamse Binnenstad valt ook nauwelijks
een goed woord te vernemen voor dit, zoals
het wel genoemd wordt, zeldzame voorbeeld
van Oost-Europese massale, mensontkennende
hoogbouw in Nederland.
Valcke kijkt met andere ogen naar het gebouw.
Hij ziet de massieve schoonheid van het trap
penhuis, het ritme in de gevelwand, het toege
paste kleurgebruik om ruimten aantrekkelijker
te maken en hij weet de nodige versieringen
te ontdekken die de menselijke schaal terug
brengen.
Slopen kan maar één keer, vindt ook Valcke, en
hij hoopt met steun van het Cuypers Genoot
schap met zijn eenmansactie op het allerlaatste
moment het tij te keren, of op zijn minst nog
iets te redden van het kantoorgebouw. Mooi of
lelijk speelt voor hem niet zo'n rol, wel de mate
van zeldzaamheid. Want andere voorbeelden
van dit soort zeer massieve kantoorgebouwen
uit de jaren vijftig en zestig van de afgelopen
eeuw zijn er eigenlijk niet meer, na de gedeelte
lijke sloop van het hoofdpostkantoor naast het
Centraal Station.
P.G. Arp is redacteur van Heemschut
december 2006 Heemschut 23
