12-21
12
16
22
20
24
27
28
30
Colofon
Thema: Waterkant
Gouda sluist door
Leve de houten brug
Gemalen vermalen
Britannia, een verguisde parel
Nederhemert (slot)
Bedreigde bouwkunst
De rokende schoorsteen
Dorpskern uitgehold
Met een mooi zomerseizoen voor de boeg
nam Heemschut vast poolshoogte langs de
waterkant. Daar staan talrijke uiterst nuttige
monumenten om even bij stii te staan.
Met tien sluizen binnen de gemeentegrens is
Gouda een buitenbeentje in Nederland. Nog
bijzonderder: er zijn uiteenlopende types
afsluitmiddelen toegepast om optimaal van
het water gebruik te maken. Gouda werd
groot door een langdurig monopolie op het
schutrecht.
Zonder (houten) bruggen over de talloze
waterlopen en kanalen had Nederland zich
nauwelijks kunnen ontwikkelen. Van vlotbrug
tot ophaalbrug, alle waren (en zijn) ze even
onmisbaar.
De oude gemalen legden vele duizenden hec
taren polderbodem droog en hielden het
grondwater op peil, maar ze verdwijnen uit
het landschap. Modern, bijna onzichtbaar
materieel neemt die nuttige beheerstaak
over. Dankzij vrijwilligers blijven enkele
oudjes als museum behouden, soms mislukt
de actie.
Aan de Vlissingse boulevard flonkerde een
halve eeuw geleden het moderne hotel
Britannia. Als symbool van naoorlogse
wederopbouw, waarin bouw en kunst samen
gaan. Nu dreigt sloop. Juist daardoor is er
ook hoop.
Succes kent vele vaders, constateert Hans
Bollebakker bij zijn afrondende artikel over
de zeer ingrijpende restauratie van kasteel
Nederhemert. Van ruïne tot prachtig slot.
In Den Haag komt binnenkort een speciale
Dag van de Bedreigde Bouwkunst. Om het
positief te ervaren: de nadruk ligt op herbe
stemming.
is uit het Nederlandse landschap bijna ver
dwenen. Van symbool van vooruitgang werd
het een toonbeeld van vervuiling. Toch zijn
er schoorstenen die als cultuurdragers verder
gaan.
Noordwijkerhout heeft een dorpskern die
eeuwen bijna onaangetast bleef. De verande
ringen staan pas nu op stapel, en ze zijn
ingrijpend. Karaktermoord op een dorpskern.
n
2 Heemschut juni 2006
Heemschut
Tijdschrift van de Bond Heemschut,
de vereniging tot bescherming van cultuur
monumenten in Nederland. Opgericht in 1911.
Beschermvrouwe: H.M. de Koningin.
Redactie
Piet Arp, (eindredacteur), Philip Bosscher,
Eric Ie Gras, Annette Lieth en
Brigitte Linskens.
De redactie draagt geen verantwoordelijkheid
voor de inhoud van artikelen die zijn voorzien
van volledige auteursnaam.
Website www.heemschut.nl
Copyright Bond Heemschut
Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze
worden overgenomen zonder toestemming
van de redactie.
Correspondentieadres en ledenadministratie
Nieuwezijds Kolk 28, 1012 PV Amsterdam
tel. (020) 6225292, fax (020) 6240571
e-mail redactie: redactie@heemsehut.nl
e-mail landelijk bureau: info@heemschut.nl
Postbank-rekeningnummer 7819781
Contributiebedragen
Individuele leden tot 25 jaar 14,40
individuele leden 25 jaar en ouder 24
gezinslidmaatsehap 31,80
rechtspersonen en donateurs 48 (minimaal)
bedrijven van enige omvang 84
lid voor het leven: op aanvraag
Opzeggingen alleen schriftelijk en voor
1 december. Extra tijdschriftnummers op
aanvraag 4,50 porti).
Losse nummers voor niet-leden 4,80
Correspondentieadres adverteerders
Bureau Van Vliet, postbus 20,
2040 AA Zandvoort,
tel. 023 5714745, fax 023 5717680.
Vormgeving De Letterman, Amsterdam
Druk Waanders Drukkers, Zwolle
Omslag Ma Ilegatsluis met hefdeuren, Gouda.
Op de achtergrond de Turfsingel.
Foto G.Jan Arends
ISSN 0017-9515
Jaargang 83 no. 3 juni 2006
Heemschut verschijnt zes maal per jaar
