Snuffelen
WA fWJfJA A R
Kortingsbon
De Bazel in Drents Museum
Traditionele Verven
Voor al uw Schilderwerk
www.evertkoning.nl
www.aquamanjn.com
MOLEN WINDLUST
IN
The Interior of the Medieval Village
Churches Het Middeleeuwse
Dorpskerkinterieur
ISBN 90 429 1540 4
natuurverf schildersverven
juni 2006 Heemschut 39
.AGE CHURCH
INTERIEUR
Molen Windlust in Wassenaar
door Frans Micklinghoff, Den Haag
(Euromedia MPP) 2004, 174 p.
(te bestellen via de uitgever
onder no. 0705118307)
Wassenaar bezit met "Windlust' in de
kern van het dorp een kloeke koren
molen waarvan de geschiedenis terug
gaat tot de Late Middeleeuwen. In
molenmakerstaal is het een ronde
bovenkruier met stelling op een acht
kante onderbouw. In deze bundel
wordt de molen op zeer verantwoorde
wijze voorgesteld door middel van een
serie meestal uitvoerig en vaak in
kleur geïllustreerde artikelen, meren
deels van de hand van Micklinghoff
die zich ook formeel als auteur van dit
boekje presenteert. Door die bijdragen
wordt de lezer allereerst vertrouwd
gemaakt met de introductie van de
windmolen in Europa en in ons land,
'het recht van de wind en de molen
dwang' en de variatie van typen
molens die ons land kent. Vervolgens
komen de geschiedenis van molen en
dorp aan de orde. Ik vind het een
gelukkige gedachte dat ook te doen
door opname van een verslag van de
persoonlijke belevenissen van de
dochter van de laatste eigenaar vóór
de overdracht van de molen aan de
gemeente (1961). Boeiend vond ik ook
het relaas van alle verwikkelingen na
1961. Carl-Doeke Eisma, één der vrij
willigers die thans de molen bedient,
heeft een uitvoerige beschrijving bij
gedragen. De opname van een samen
vatting van de inhoud in het Engels is
een nuttige aanvulling, zeker gezien
de samenstelling van de bevolking van
Wassenaar. Ik heb het gevoel dat deze
uitgave, ondanks redactionele onvol
komenheden, zeker aan haar doel zal
beantwoorden.
Dit fraai ogende boek is eigenlijk de
vrucht van een reis die twee mede
werkers van het Instituut voor
Liturgiewetenschap van de Groningse
Rijksuniversiteit in 1998 ondernamen
naar het Zweedse eiland Gotland. Zij
wilden daar studie maken van de
beeldtaal van Romaanse doopvonten,
maar raakten daar in dorpskerken
geboeid door allerlei andere middel
eeuwse interieurstukken. Dit bracht
hen ertoe in geheel West-Europa
onderzoek te doen naar de aanwezig
heid van dergelijke elementen. De
lezer wordt meegenomen op een tocht
door een denkbeeldige middeleeuwse
dorpskerk waarbij achtereenvolgens
aan de orde komen: schilderingen,
vloeren en gewelven, en daarna vijf
tien verschillende categorieën kerk-
meubilair en -ornamenten als altaren,
koorhekken en orgels. Wie iets van
kerkgeschiedenis weet zal het niet
verwonderen dat vooral de traditio
neel Lutherse gebieden een rijke oogst
opleveren. Plet Calvinisme gaf zeker
vroeger de voorkeur aan een sobere
kerkinrichting en had een afkeer van
beelden en figurale schilderingen in
het kerkgebouw. In de traditioneel
katholieke gebieden zijn zeer veel
dorpskerken na de Middeleeuwen
opnieuw ingericht, vooral in barokstijl.
Het Lutheranisme heeft in het alge
meen niet veel moeite gehad met
middeleeuws kerkmeubilair en wand
decoraties als achtergrond voor zijn
eredienst. Daarom is het niet verwon
derlijk dat in dit boek betrekkelijk
weinig Nederlandse objecten aan de
orde komen. Zo wordt onder de reta
bels alleen een exemplaar beschreven
en afgebeeld (het boek is rijk geïllu
streerd met kleurenfoto's) uit
Netterden in Gelderland. Veel aan
dacht krijgt terecht het kleine kerkje
van Krewerd in Noord-Groningen waar
onder meer een laat-middeleeuws
doksaal en orgel bewaard bleven. De
samenstellers laten bescheiden weten
dat zij slechts een selectie bieden uit
wat nog voorhanden is. Daarin hebben
zij stellig gelijk Dat neemt niet weg
dat zij op zeer verantwoorde wijze een
tot nu toe weinig onderzocht deel van
het Europese culturele erfgoed ont
sluiten met een boek waarvan het
doorbladeren voor geïnteresseerden
een waar feest is.
Philip Bosscher
door Justin Kroesen en Regnerus
Steensma, Leuven/ Parijs/ Dudley
(Mass., VS) 2004, 430 p.,
Het Drents Museum in Assen presenteert van 4 juli tot en met
15 oktober een overzichtstentoonstelling van de invloedrijke
architect en ontwerper K.P.C. de Bazel (zie Heemschut april).
Tegen inlevering van deze bon kunt u het museum tegen
groepstarief bezoeken. U betaalt per persoon 4,00 in plaats
van 6,00 (niet geldig in combinatie met andere acties).
Maximaal 2 personen per bon.
Drents Museum, Brink 1, Assen.
Tel. 0592 377 773. www.drentsmuseum.nl
(fo«r f rans MidlifteWT
AQUAMARIJN evert koning
