Monument uit het zicht
Piet Arp
De jaarlijkse Kaderdag van de Bond Heemschut kreeg zaterdag
12 november 2005 onder meer de stelling voorgelegd dat
Heemschut nog onvoldoende is meegegroeid met de verbreding
van de monumentenzorg.
Professor dr. N. Nelissen, hoogleraar aan de Radboud
Universiteit Nijmegen, vroeg zich in zijn lezing af of met
de Belvedère-aanpak de monumentenbescherming te ver af komt
te staan van de vrijwilligers. In het middagprogramma konden
bestuursleden, leden van de provinciale commissies en van het
landelijk bureau daarover met elkaar in discussie gaan.
38
februari 2006
Heemschut
Stellingen
De tweede ochtendlezing, van drs. F.
Strolenberg, de landelijke projectleider
Belvedère, landschap en cultuurhistorie gaf wat
dat betreft al wat munitie, door aan te geven
hoe Heemschut toch de bewakersrol kan waar
maken in de voortdurende vernieuwing en
verbreding van de monumentenbescherming.
Heemschut, meende professor Nelissen, staat
voortdurend voor de keuze tussen inkapseling
in de gevestigde instituties en beweging. Hij is
Discussie in Amersfoort Foto Henk Jan Derksen
Heemschut dreigt te zeer een keurige
organisatie te worden en dreigt als
beweging aan kracht te verliezen.
Heemschut is onvoldoende
meegegroeid met de verbreding van de
monumentenzorg.
Belvedere is voor veel Heemschutters
uit het oog en dus ook uit het hart.
Het Actieprogramma'Ruimte en
Cultuur' bevat vele nieuwe ambities,
maar vergeet de vinger te leggen op nog
niet gerealiseerde oude ambities.
Culturele planologie mag geen excuus
zijn voor verwaarlozing van objecten.
Heemschut moet partijen bewust
blijven maken van de kwalen van het
huidige stelsel.
een voorstander van dit laatste. Intussen veran
dert ook de monumenten beschermingsprak
tijk.
Tegenwoordig is sprake van bestuurlijke en
financiële decentralisatie, waarbij steeds meer
taken bij de gemeenten komen te liggen. Dan
hangt het maar van de inzet van die gemeenten
af in hoeverre een goed monumentenbescher-
mingsbeleid gevoerd wordt. Heemschut kan
daar een rol vervullen.
De financiering beweegt zich van overheids
subsidies naar particuliere en fiscale regelingen,
terwijl steeds meer sprake is van het in stand
houden van een monument in plaats van het
tiptop restaureren van een juweeltje.
En waar Heemschut zich op voorbereidt is de
verbreding van het werkterrein: het object
staat niet meer alleen centraal, ook ensembles
en zelfs hele gebieden - of dit nu gaat om een
oude binnenstad of een bijzonder cultuur
historisch landschap - zijn beschermens-
waardig.
En daar zit de zere plek, aldus Nelissen. De
binding met zo'n gebied is toch nog minder
dan met een bedreigd eenduidig object.
Heemschut, aldus de professor, moet vooral
de pijlen blijven richten op alle aspecten van
monumentenbescherming.
DENEMARKEN
LOKAAL
Kaderdag Heemschut
