220 historische vrachtschepen op evenement 'Groninger WelVaart'
Tjalken, klippers, aken, kotters, pramen, skütsjes, motorsleep
boten, opduwers, steilstevens, luxe motors, coasters. Vrijwel alle
typen historische ijzeren vrachtschepen, meer dan 220 in totaal,
zullen op 28, 29, 30 en 31 juli in Groningen te zien zijn. Sommige
zijn nog in de originele staat, andere zijn teruggerestaureerd.
Op de Oosterkade zijn demonstraties van oude technieken, zoals
het klinken van schepen en het laden en lossen. Het heeft
allemaal te maken met de jaarlijkse reünie van de Landelijke
Vereniging voor het Behoud van Historische Bedrijfsschepen
(LVBHB).
Tineke Vooijs
32
Heemschut
juni 2005
De naam van het evenement 'Groninger
WelVaart' verwijst allereerst naar het varende
en welvarende Groningse verleden rond 1900.
In de regio waren zeer veel scheepswerven en
een groot deel van de Nederlandse handels
vloot had haar thuishaven in de provincie
Groningen. De stad Groningen was het
centrum van de handel en nijverheid. Vanuit de
provincie kwamen allerlei agrarische producten
en ook turf naar de stad om hier opgeslagen,
verwerkt en verhandeld te worden. Koopmans
woningen, pakhuizen en de korenbeurs getui
gen nog van dit scheepvaart- en koopmansver
leden en vormen een passend decor voor de
bezoekende schepen. Van het industriële ver
leden is weinig meer over: de bierbrouwerijen,
de molens en de scheepswerven zijn uit de stad
verdwenen; de suiker- en de tabaksindustrie
De spitse praam Familietrouw voor de Lage der
Aan r. 15. Heemschut heeft onlangs bezwaar
gemaakt tegen de sloop van dit pandvroeger
van .A.B. Gorter Zn. Foto Veenkoloniaal
Museum te Veendam.
bleven. De scheepsbouw concentreert zich
tegenwoordig langs het Winschoterdiep en aan
de Eemshaven. Ook nu nog is de Groninger
welvaart verbonden met de scheepvaart en
scheepsbouw.
Nautisch erfgoed
De LVBHB streeft naar het behoud van histo
rische bedrijfsschepen: behoud door gebruik,
als charterschip, als galerieschip of als woon
boot bijvoorbeeld. Het streven naar behoud
van deze schepen betekent ook aandacht voor
historische werven waar eigenaars hun schepen
kunnen (laten) restaureren, waar de kennis van
de oude scheepsbouwtechnieken nog aanwezig
is en waar mensen worden opgeleid die deze
kennis kunnen toepassen en doorgeven zodat
deze niet verloren gaat. Ook de kennis van het
varen met historische schepen moet worden
doorgegeven. Verder streeft de vereniging naar
het behouden of weer openen van historische
vaarwegen en havens.
Onder de schepen die Groningen bezoeken
tijdens de 'Groninger WelVaart' zijn veel
schepen die een bijzondere betekenis voor
Groningen hebben, omdat ze in de provincie
Groningen gebouwd zijn. Een van deze schepen
is de Anda, 36 m lang en 6,44 m breed, een
coaster, gebouwd in 1935-1936 op de scheeps
werf Delfzijl. Een ander Gronings schip is de
Familietrouw, een spitse praam, gebouwd in
Stadskanaal, eigendom van het Veenkoloniaal
Museum te Veendam. De Familietrouw is een
voorbeeld van een schip dat op de kleinere
kanalen in de veenkoloniën kan varen. Er zijn
nog maar vijf schepen van dit type over in
Nederland. Het heeft net als de Anda de status
van varend monument. Van oorsprong een
zeilschip, vaart het tegenwoordig veel met de
Daar is ie dan, een spitse praam,
varend met de lamme arm...
