12
Heemschut
wordt gesteld op de doorverbinding van de
Noord-Zuidlijn in Amsterdam naar Purmerend
en Zaandam. Volgens wethouder Marc van der
Horst van Amsterdam is Purmerend vóór 2030
op het regionale railnet aangesloten. In het
plan Purmer-Meer wordt daaroop geantici
peerd door drie stations van de Noord-Zuidlijn
op te nemen voor drie nieuwe woonwijken van
ca. elk 10-12.000 huizen. Uitgangspunt daarbij
is dat in die wijken driekwart van de woningen
komt te liggen op minder dan 8 minuten lopen
van het dichtstbijzijnde station en ook door het
opnemen van veel werkplekken in de wijken,
kan het woon- werkverkeer per aut beperkt
worden. Op korte termijn wordt trouwens ook
de Provinciale Weg N 244 opgewaardeerd tot
een vierstrooksweg.
Frank IJsselmuiden
Dat was de visie van de Stichting Purmermeer.
Maar hoe denkt nu een bestuurder in Noord-
Holland als Frank IJsselmuiden, burgemeester
van Noorder-Koggenland, oud-burgemeester
van Volendam en voorzitter van de provinciale
commissie Noord-Holland van Heemschut
over deze voorstellen?
'Purmerend heeft nu ongeveer 80.00 inwoners.
Dat is al heel wat voor een groeikern, als resul
taat van het overloopbeleid van Noord-
Holland. Het was met name bedoeld voor
Amsterdammers, die in de hoofdstad geen
goede betaalbare huisvesting meer vonden. Dat
is ook niet in één klap gegaan. Purmerend heeft
een geleidelijke groei doorgemaakt en doet dat
nog steeds. Je moet alleen al eens zien hoe
bijvoorbeeld de industrieterreinen in die tijd
volgelopen zijn. Nu loopt er naast de 2 grotere
industriegebieden als De Koog en De Baanstee
alweer een nieuwe vol, de Baanstee Noord.
Huisvesting en werkgelegenheid kun je daar
dus best geslaagd noemen. Maar in één klap een
verdubbeling van de woningbouw en concen
tratie van 30.000 huizen acht ik onverantwoord.
Het betekent op zijn minst 80.000 nieuwe
inwoners en is dus evenveel als Purmerend nu.
Dat roept nieuwe vragen op over huisvesting,
ontsluiting, werkgelegenheid voor mensen, die
van elders komen en daar ook werkgelegenheid
willen. De Stichting Purmermeer beweert wel,
dat daardoor de plattelandsdorpen worden
gespaard, maar daar geloof ik niks van. Zo'n
nieuwe stad heeft integendeel juist een grote
aantrekkingskracht op de bevolking van het
platteland en dat zal daardoor nog meer ontvol
ken dan nu al het geval is. Goedkope woning
bouw voor de eigen dorpelingen en dan
bijvoorbeeld voor de jongeren om die in het
dorp te houden, zal niet werken. De jeugd trekt
juist naar de stad en dat biedt de kapitaalkrach
tigen nog meer kansen zich op het platteland te
vestigen in betaalbare optrekjes, oude leeg
staande boerderijen of een arbeiderswoning,
die bouwvallig is geworden en gemakkelijk
door luxe nieuwbouw kan worden vervangen.
Dat gebeurt nu al en dat hou je niet tegen door
te denken, dat je de eigen bevolking en de
jongeren in het dorp houdt met een stad van
allure in de nabijheid. Alle voorzieningen in de
nabije stad komen dus niet in de dorpen. De
jongeren vinden werk in de stad en trekken dan
ook daar naar toe. En over werkgelegenheid
gesproken: hoeveel industrieterrein alleen al zal
er bij moeten komen om die nieuwe bevolking
die kans te bieden? Is daar ruimte voor en is
daar over gedacht? Veel dorpen kunnen juist
een injectie van werkgelegenheid gebruiken,
maar die krijgen ze dan niet, omdat de concur
rentie daarbij altijd in het voordeel van de stad
uitvalt. En wat doen mensen dan Dan gaan ze
sjouwen. Het hele gebied moet je bij dit soort
ontwikkelingen betrekken. Purmerend,
Monnickendan, Edam, Volendam, het is één
agglomeratie die de koppen daarvoor bij elkaar
moet steken en niet: dat zullen we allemaal wel
even regelen bij Purmerend. Ook geloof ik niet
dat Purmerend zo'n verdubbeling in één keer
aan kan. En wat moet je denken van de infra
structuur. Het is wel mooi om te zeggen, dat
straks dat stukje weg, de N 244, wordt opge
waardeerd tot 4 rijstroken. Maar dan? Hoe kom
je dan op de snelwegen naar Amsterdam, de
A 7, de A 8, waar Hoorn, Alkmaar en alles wat
daartussen ligt en Zaandam zelf al voor de
nodige dagelijkse congestie zorgen. Wat voor
aanpassingen vraagt dat bij Zaanstad? Zelfs als
de tweede Coentunnel er komt, zal dat niet veel
lucht geven. Een concentratie bij een verdub
beling van het aantal inwoners van Purmerend
maakt het probleem niet kleiner. Want nieuwe
industrieterreinen bij Purmerend betekenen
nog meer nieuwe verbindingen voor al die
bedrijven, die zaken doen met Amsterdam en
Schiphol. Ook die zullen vragen om eigen
verbindingen voor hun bedrijven van en naar
Het uitzicht op Edam wordt nu al geblokkeerd
door het Edamse bedrijventerrein tussen de
provinciale weg en de Ringdijk. Volgens het
Streekplan Noord-Holland Zuid mag dat nog
verder groeien naar het noorden.
hun terreinen. De bestaande zitten al vol, dus
tel uit je winst. Concentratie van wonen heeft
ook onherroepelijk gevolgen voor wegver
bindingen, die je daarmee ook samenbundelt.
Spreiding van wonen levert juist een gedif
ferentieerd aanbod van verkeer op. Het zal,
dat is waar, meer verkeer in het platteland van
Waterland opleveren, maar het moet toch zo
niet uit de breedte dan toch uit de lengte
komen. Neen, ik beweer dat met al deze
plannen van de Stichting Purmermeer, Water
land zoals het nu nog is, ingrijpend van karakter
zal veranderen'. Aldus Frank IJsselmuiden.
Enquête
De hierbij geschetste problematiek beperkt
zich niet tot de regio Amsterdam. De meningen
in dit artikel leggen wij graag voor aan onze
leden en andere geïnteresseerden. Wij hebben
beide meningen weergegeven als verschillende
visies op hetzelfde vraagstuk, zonder daarbij
een voorkeur uit te spreken. Zelfs niet voor die
van de Heemschut-bestuurder. Ook in zijn
eigen commissie Noord-Holland is er niet het
laatste woord over gezegd. Beide visies gaan in
elk geval uit van de zorg voor de plattelands
ontwikkeling en de bedreiging door stedelijke
agglomeraties in de nabijheid. Een panacee
voor de kwaal hebben we niet en het is daarom
dat we vragen wat u van beide meningen vindt,
welke visie u deelt en welke andere oplossing
u voor ogen staat. Uw reactie kunt u emailen:
redactie@heemschut.nl of sturen naar
Redactie Heemschut, Nieuwezijds Kolk 28,
1012 PV Amsterdam.
juni 2005
