Aart Schoumans Trouwe herder in
het Zeepaert
Hans Bollebakker
Voor de achterkamer van het Zeepaert maakte Aart Schouman
schilderingen op doek. Hij liet zich inspireren door de tragikomedie
II Pastor Fido van Giovanni Battista Guarini. De schilderingen
bevinden zich tegenwoordig in Duin en Kruidberg in Santpoort.
Heemschut
juni 2004
In 1740 krijgt Aart Schouman van Hermanus
Ketelanus (Herman Ketel), geleerde, verzame
laar en professor aan de Latijnse school, de
opdracht een 'zael in 't ront' op doek te schilde
ren voor de achterkamer van het Zeepaert.
Het thema hiervoor ontleent Schouman aan
een tragikomedie van de Padovaanse professor
in de retoriek Giovanni Battista Guarini (1538-
1612): II Pastor Fido (De trouwe herder) gepu
bliceerd in 1589.
Guarini verwerkt drie soorten van liefde: de
onbeschaamde en wellustige van Corsica en
de sater; de eenvoudige en natuurlijke van
Dorinda en de jager Silvio; de deugdzame en
eerlijke van de herder Mirtillo en de nimf
Amarilli. De laatste drie zijn van goddelijke
afkomst. Dit zijn de hoofdpersonen in het
arcadisch landschap van Schouman. Het is
een geliefd thema dat ruime toepassing vindt
in illustraties, wandtapijten en schilderingen.
Schouman voert in Dordrecht een tweede
Pastor Fido uit en wel voor de heer Hogeveen.
Mogelijk laat hij zich inspireren door de
Oudenaarde wandtapijten die rond 1730
gemaakt zijn voor de grote zaal van het huis van
Johan van Neurenberg, thans museum Van
Gijn.
In 1909 worden de schilderingen, compleet
met betimmering in Lodewijk XV-stijl, van
het Zeepaert overgebracht naar Duin en
Kruidberg in Santpoort. Dat door architect
J.J. van Nieukerken in neorenaissancestijl voor
Jacob Theodoor Cremer ontworpen buitenhuis
is tegenwoordig een hotel-restaurant en confe
rentieoord. Het bijzonder lezenswaardige
artikel van Jan Derk Gerritsen in Heemschut-van
december 2001 geeft daarvan een uitgebreide
beschrijving.
