Van koopmansbeurs tot stadhuis
Hans Bollebakker
De gotische Lakenhal van Dordrecht
Op 8 april vond in de raadszaal van het gotisch stadhuis van
Dordrecht het Nederlands-Belgisch bouwhistorisch symposium
plaats, georganiseerd door de provinciale commissie Zuid-Holland.
Een mooie gelegenheid om een verzuim uit het verleden goed te
maken en aandacht te besteden aan deze geslaagde restauratie
waarmee stadsarchitect ing. Wim van den Berg een glanzende
carrière afsloot.
20
Heemschut
juni 2004
In 1383 wordt de Grote Vlaamse Hal gebouwd
als koopmansbeurs voor de in groten getale
gevluchte kooplieden uit Vlaanderen, waar
oorlog en oproer de handel hebben stilgelegd.
Dordrecht is in die tijd de enige noordelijke
handelsstad en bezit met deze koopmansbeurs
een unieke positie. De grote zaal dient tot beurs
voor alle kooplieden. In het gebouw zijn alle
faciliteiten aanwezig: wisselaars, brandvrije
gemetselde kluizen, kelders en zolders voor de
berging van handelsgoederen. Vanaf 1367 als
de gilden vaste invloed op het stadsbestuur
krijgen, ebt de handel weg naar Antwerpen en
Amsterdam waar de belemmerende werking
van de handwerksgilden minder groot is.
Dordrecht tracht de kooplieden terug te halen
door hen nieuwe voorrechten in het vooruit
zicht te stellen en door de aanleg van de Nieuwe
Haven gelegen achter het Zeepaert, niet te
verwarren met de huidige Nieuwe Haven.
Gedeeltelijk lukt dat ook wel, maar toch wordt
de koopmansbeurs overbodig. Het gebouw
dient nu als vlees- en lakenhal totdat het in 1544
tot stadhuis wordt verbouwd. Onaangetast
blijven de uit 1383 daterende kap, kelders en
overwelving van de Voorstraatshaven. Wel
wordt een nieuwe grote toren gebouwd, voor
zien van carillon en een tweede kleinere toren.
Het cellenblok op de zolder wordt dan even
eens ingebouwd. De belangrijkste volgende
verbouwing is die in 183 5 onder stadsbouw
meester G.N. Itz. De beide torens worden
gesloopt, slechts de grote toren komt terug. De
voorgevel wordt niet gesloopt maar opgedikt,
gepleisterd en in neoclassicistische stijl verfraaid
met een bordestrap, vier Ionische zuilen en een
gesloten, driezijdig fronton.
Dwarsdoorsnede Lakenhal voor (boven) en na
(onder) restauratie. Tekeningen W. van den Berg.
Restauratie stadhuis Dordrecht,
juni 1980-december 1984
Opdrachtgever: Gemeentebestuur van
Dordrecht
Ontwerp en directie: Ing W. van den
Berg, stadsarchitect Dordrecht
Hoofdaannemer bouwkundige werken:
Woudenberg- Ameide
Uitvoerder: Louw van der Pol
Beschikbaar gesteld: 23,8 miljoen
Eindafrekening hoofdaannemer
14,75 miljoen
De gegevens voor dit artikel zijn ontleend aan:
- Lips, C.J.P., Wandelingen door Oud-
Dordrecbt, Zaltbommel 1974.
- Archief ing. W. van den Berg.
