Dvd ontsluit Heemschut radicaal
Heemschu
Ben Franssen
Jaargangen doorspitten hoeft niet meer
Alle artikelen willen zien die ooit in dit blad zijn verschenen over
kasteel Nederhemert. En wel onmiddellijk. Sinds kort kan dat.
Eén dvd bevat alle Heemschut-artikelen sinds 1924 - het jaar van
de eerste jaargang - tot en met 2002. Plus alle jaarverslagen
sinds 1911. Een handig zoeksysteem doet de rest.
Service
39
Nuttig, de dvd? 'Wat dacht je!' zegt algemeen
directeur Henkjan Derksen, initiator van
menige vernieuwing in technische zin. 'Je kunt
er gericht mee zoeken, en dat is veel makkelij
ker dan al die jaargangen te moeten doorblade
ren. Juist omdat Heemschut vaak vele jaren met
gevallen bezig is, is het bijna geen doen om
zoveel tijdschriften door te bladeren.'
Voor wie is de dvd een aanwinst?
'Voor leden die geïnteresseerd zijn in wat wij
gedaan hebben. Voor studenten die bij een
bepaald onderwerp willen weten wat erover
geschreven is en wat de rol van Heemschut
daarbij was. Voor bibliotheken. Voor mensen
die aan de wieg staan van nieuwe ontwikkelin
gen. Als ze het goed doen, inventariseren ze de
historische waarden van een gebied en wat er in
het verleden over gezegd is - dat is tot nu toe
veel te weinig gebeurd. De dvd komt goed van
pas op gemeentehuizen doordat de schijf een
leerzame blik in de geschiedenis gunt. Wat
speelde er twintig jaar geleden rond een
bepaald gebied of object? Welke protesten
waren er toen? Welke bezwaren had
Heemschut? Daar kun je je voordeel mee doen.
Monumentrijke gemeenten moeten zo'n dvd
naar mijn mening zeker in huis hebben.'
De dvd is ook zeer geschikt voor scholen. In het
middelbaar onderwijs is omgevingsonderwijs
een vaste plaats aan het veroveren. Jongeren
leren bewust om zich heen te kijken. Dankzij de
dvd kunnen ze er achterkomen dat er iets verd
wenen of gerestaureerd is, en welke rol
Heemschut daarbij speelde. Hetzelfde geldt
voor toekomstige stedenbouwers. Een grote
aanwinst is de dvd voor leden van de provin-
ciale commissies van Heemschut, onder meer
bij wisseling van de wacht in het bestuur, als
kennisoverdracht nodig is.
Nederhemert
Zoekopdracht 'Nederhemert'. Het woord
komt vele malen in veertien jaargangen voor.
De resultaten hebben niet allemaal betrekking
op het bedreigde kasteel Nederhemert. Zo
wordt in 1948 gemeld dat de heer W. Witjens
te Nederhemert zich als lid heeft aangemeld.
Een betere zoekopdracht blijkt 'Kasteel
Nederhemert'. Dat komt in zes jaargangen
voor. In korte tijd, min of meer 'onmiddellijk',
kom ik heel wat te weten over Nederhemert,
het kasteel dat in 1945 grotendeels afbrandde,
maarj. Kamphuis zo bleef intrigeren dat hij er
twee jaar lang een bouwhistorisch onderzoek
aan wijdde, blijkt uit een bericht in 1987.
Waarna in de jaren negentig onder leiding van
Heemschuts Hans Bollebakker een reddingsac
tie op gang kwam. Enzovoort, enzovoort.
Waarom dvd?
Waarom eigenlijk een dvd? Nu vrijwel
niemand meer met floppy's werkt en 'iedereen'
een cd-rom heeft, kan die zelfs lichte ergernis
wekken. Is dit niet weer de zoveelste vernieu
wing, waarbij het nog lang niet oude alweer
niet voldoet? Dat is toch niet echt des
Heemschuts? Probleem van een gewone cd is
echter dat de totale inhoud van het tijdschrift,
18.000 pagina's met illustraties, er niet op past.
Wel op een dvd, waar vijf cd's ingaan.
Natuurlijk heeft lang niet iedere Nederlander
een dvd-rom-drive op zijn computer. Maar dat
verandert snel, binnen twee a drie jaar zal de
situatie totaal veranderd zijn. Elke nieuwe
computer wordt namelijk uitgerust met zo'n
drive. En in een oude computer kan hij makke
lijk ingebouwd worden. Voor maximaal 45
zijn dvd-rom-drives verkrijgbaar, al moet je die
dan nog laten inbouwen in je computer. Maar
een handige jongen heeft dat zo voor mekaar.
Een bijzondere computer heb je niet nodig. En
Windows 95 is prima als besturingspro
gramma. Overigens werkt de Heemschut-dvd
niet in de dvd-speler van de stereoset, omdat
daar weer de computer ontbreekt.
Nog wat productiedetails. Van de artikelen in
het blad is een zogenaamd pdf-bestand
gemaakt, te vergelijken met fotokopieën. De
Acobat Reader, die nodig is voor de weergave,
BESCHERMING
CULTUURMONUMENTEN
wordt met de dvd meegeleverd, installeren is
uiterst eenvoudig. De Reader is behalve op een
pc ook op een Mac-computer te gebruiken.
Foto's komen in dit programma niet in de
originele kwaliteit tevoorschijn, wat hergebruik
uitsluit.
Het plan voor de dvd - dankzij subsidie van de
Rijksdienst voor de Monumentenzorg mogelijk
geworden - is in betrekkelijk korte tijd omgezet
in een eindproduct. De tijdschriften waren
natuurlijk voorhanden. Maar voor sommige
jaarverslagen moest een beroep gedaan worden
op het eigen archief, dat wordt bewaard in het
gemeentearchief van Amsterdam. En voor de
tussen 1918 en 1923 verschenen Heemschut
katernen in het tijdschrift 'De Bouwwereld' was
Heemschut aangewezen op de bibliotheek van
de Universiteit van Amsterdam.
De eerste oplage telt 250 stuks. Het schijfje
gaat Heemschut-leden 45 kosten. Voor het
geld van een paar jaar lidmaatschap beschikken
zij over teksten met illustraties die in het blad
verschenen zijn gedurende tachtig jaar. Een
koopje.
Bestellen
Prijs voor leden €4-5.
Voorniet-leden €49,50.
Verpakkings- en verzendkosten €1,50.
Stort het bedrag op rekening 124.326 van de
Postbank t.n.v. Heemschut, Amsterdam onder
vennelding van 'dvd'.
Of bestel via de website: www.heemschut/nl/tijd-
schrift/dvd.htm. Uontvangt dan een acceptgiro.
Verkoop uitsluitend op deze twee manieren.
oktober 2003
