Boerderij 'Klooster Wijtwerd' bijna
Tessa van der Putten
Leven achter de gevel
Om tijd en geld te besparen hielpen Herman en Foske Hopma
Zijlema zelf mee met de restauratie van hun op vier kilometer
van de Waddenzee gelegen boerderij. Tot de architect van
Monumentenzorg een kijkje kwam nemen. Foske: 'Hij zag mij
aan het werk en zei vol afschuw: "Mevrouw, u denkt toch niet
dat we üw werk subsidiëren?!"'
14
Heemschut
oktober 2003
Een imposante, witgepleisterde kop-hals-
rompboerderij met glooiende tuin, kleurrijke
borders, boomgaard, moestuin, gracht én fami
liegraf. Herman Hopma Zijlema en zijn vrouw
Foske Hopma Zijlema-Westerdijk Zuideveld
wonen sinds 1964 in boerderij Klooster
Wijtwerd in het Groningse Usquert, beschut
gelegen en omringd door hoge bomen. De
boerderij is al negen generaties in het bezit van
de familie.
In de serre, bij een kop soep van courgette uit
eigen tuin, vertelt Herman (69) dat de naam
van de boerderij herinnert aan het Johannieter
nonnenklooster dat ongeveer op deze plaats
stond, klooster Wijtwerd. De naam staat voor
met houtgewas begroeide wierde/terp. In 1618
hief de overheid het vier eeuwen oude katho
lieke klooster op - het was de tijd van de
Reformatie. Enige jaren later werd boerderij
'Klooster Wijtwerd' gebouwd. Daarin bevin
den zich nog onderdelen uit het klooster: een
schoorsteenmantel uit 1461 en een zandstenen
Veronica-statie. In 1659 kwam de boerderij in
handen van Cornelis Arends en Maycke Jans,
voorouders van de Hopma Zijlema's.
'Ootje van 't Klooster'
In de loop der eeuwen is de boerderij een aantal
keren verbouwd en gerestaureerd. Op een
gevelsteen staat het jaartal 1817, het jaar waarin
Anna Doornbosch-Wiersema (1751-1829),
ook wel 'Ootje van 't Klooster' genoemd, de
boerderij grootscheeps vernieuwde. Haar
portret hangt nog in de kamer, waar zij je overal
met strenge ogen aankijkt. 'Daarom werd
vroeger op kinderfeestjes een doek over het
schilderij gehangen', vertelt Foske (62).
Ootjes achterkleindochter Henderika Hopma
(1837-1902) en haar man Pieter Zijlema (1841-
192 7) lieten de vijf meter hoge wierde afgraven,
die vol met beenderen en karraderen zat. De
vruchtbare terpaarde verkochten ze en deze
werd verscheept naar de schrale zandgrond in
Drenthe. Daarna legden ze een glooiende slin-
gertuin aan met water, een bruggetje en rode
beuken. De slingerpaden, die veel onderhoud
vergden, zijn nu allang verdwenen. Zij hebben
plaatsgemaakt voor een dichtbegroeid, groen
gazon en volle borders met kleurige bloemen.
Er kan niet veel nieuws meer bij. De tuin maakt
onderdeel uit van Stichting Het tuinpad op, die
zorgt dat liefhebbers een groep tuinen in
Groningen en Oost-Friesland kunnen bezoeken.
Met tegenzin op de monumentenlijst
Eind jaren zeventig van de vorige eeuw wilde
Monumentenzorg de boerderij op de rijkslijst
plaatsen. De Hopma Zijlema's waren hier fel
tegen. Herman: 'Ook zonder
Monumentenzorg zouden wij prima voor de
boerderij zorgen, dat hadden we al generaties
lang gedaan.' Bang dat een monumentale status
zou leiden tot een beperking in de bedrijfsvoe
ring, reisde hij zelfs van Usquert naar Den
Haag om bij de Raad van State plaatsing op de
monumentenlijst te voorkomen. Foto's van de
