12
Heemschut
oktober 2003
keukentoren
De ronde toren. Hier werden grote scheuren
uitgehakt en ingeboet. De dichtgemetselde
gaten van eerdere kozijnen zijn weer openge
maakt en opnieuw van kozijnen voorzien. De
op de begane grond eerder ter conservering
aangebrachte betonnen vloer is gehandhaafd.
Op de eerste verdieping is een houten vloer
aangebracht rustend op balken - in spinnen-
webvorm gelegd - die ook hier door en door
verankerd werden. De toren is bekroond met
een zeer fraaie zestienhoekige spits en in
natuurlei gedekt, compleet met windvaan.
De noordvleugel met eetzaal en de op de eerste
etage liggende Maaskamer waarboven een
zolder ligt, werd geheel voorzien van moer- en
kinderbinten en een nieuw zadeldak (zie
Jargon op pag. 16) met aan de zuidzijde een
constructie voor aansluiting op het schilddak
boven de grote zaal.
De trapgevel aan de westzijde is weer compleet
en uitgevoerd met waterlijsten, het zadeldak is
gedekt in blauwe Oudhollandse pan. De
hemelwaterafvoer en vergaarbakken zijn uitge
voerd in rood koper, dit laatste geldt voor het
gehele complex.
De traptoren. Het zuidelijk deel - ingestort in
1961 - is hersteld en vindt zijn aansluiting bij
alle holten die als doorgang dienden naar de op
verschillende niveaus liggende vertrekken. De
nog intact zijnde originele, vierkant opgemet
selde spil is hol en voorzien van raadselachtige
lange verticale sleuven, na elke hoek weer een
nieuwe, maar dan iets hoger, met de trap gelijk
De toestand in 1998: de ronde toren, waaronder
de kerker ligt.
ronde toren
traptoren
c.q. stortgoot) uit 1916 is verwijderd.
Het muurwerk is ter plaatse aan de buitenzijde
weer met aanwezige kloostermoppen uitge-
vuld. Tijdens de uitvoering van het werk is nog
onderzoek gedaan naar een binnenmuurse trap
die van de eerste naar de tweede verdieping
loopt. Die is wel aangetroffen, al bleek dat die
in het verleden reeds was dichtgezet, mogelijk
wegens stabiliteitsproblemen. De bouwsporen
van de boog van het portaal aan de binnenzijde
van de oostelijke wand, waar de oorspronkelijke
ingang was, zijn zichtbaar gebleven.
De keukentoren, na de woontoren als tweede
verdedigingstoren rond 1350 gebouwd aan de
noordzijde van de tussenliggende zaal, was
oorspronkelijk georiënteerd op het noordoos
ten. Deze toren verviel tot bouwval door de
slechte ondergrond waarop hij stond. Hij werd
gesloopt en vervangen door de huidige toren,
die dateert uit de periode 1475-1500.
Laatstgenoemde is georiënteerd op het
noorden, heeft vrij schootsveld naar noord en
oost en bestrijkt eveneens de noord- en oost-
wand. Deze toren - zo bleek tijdens de restau
ratie - was volstrekt onstabiel en stelde het
bouwteam voor onverwachte problemen. Om
die constructief het hoofd te bieden werd het
muurwerk van de bovenste, in 1916 toege
voegde verdieping verwijderd. Gewicht en
zwaartepunt werden door deze ingreep
verlaagd en in de oorspronkelijke hoogte
hersteld.
Om de noodzakelijke stijfheid te verkrijgen is
de constructie van de 'zwevende vloer' op de
begane grond zowel in de lengte als overdwars
extra verstevigd met zes dikke trekstangen, die
door en door in de muren zijn verankerd.
Daarover werd een betonnen vloer aange
bracht. Plafonds van begane grond en eerste
verdieping, waarop de Marten van Rossum-
kamer ligt, herkregen hun moer- en kinderbin
ten. De toren is bekroond met een schilddak en
gedekt in blauwe Oudhollandse pan.
Perspectieftekening gezien vanuit het
zuidwesten.
woontoren
