m
1
fflHFR
i_0
HHWHHHH
1
ra
mm
BB
ffl
36
Heemschut
december 2002
Fm m mui i nti n m rrrt r m mi t nt 11 ru
FHHFF1
rHHHH
FFFFH
FFKTO
Nieuwe bestemming
Zoals zovele patronaten en gemeenschaps
huizen heeft dit gebouw een aantal jaren
geleden zijn functie verloren. In de jaren
negentig is gezocht naar een functie in de
culturele sfeer: poppodium, ateliers, oefen
bunker e.d. Geen enkel initiatief slaagde. In
2000 kwam de aanwijzing tot rijksmonument
tot stand. Inmiddels had de gemeente Heerlen
Detail voorgevel.
een projectorganisatie (Stadspark Oranje
Nassau) in het leven geroepen voor de ontwik
keling van het gebied ten noorden van het
centrum: het terrein van de voormalige mijn
Oranje Nassau I en de omringende wijken. Het
gebied is opgenomen in het Urban II programma
van de Europese Unie en voor nieuwbouw en
renovatie zijn projecten in voorbereiding.
Het gebied krijgt een gemengde functie van
winkels, kantoren, voorzieningen en wonen.
Binnen deze context krijgt het patronaat een
culturele functie met name voor podiumkun
sten en buurtactiviteitem
Planproces
De projectorganisatie Stadspark Oranje Nassau
heeft voor de voorbereiding van het restauratie
plan een bijzondere route uitgestippeld: voordat
ertoe wordt overgegaan een architect uit te
nodigen is eerst een programma van eisen en
een restauratiefilosofie geformuleerd. Daarnaast
is de communicatie met bewoners en betrokke
nen uit de omgeving gestart. De opdracht aan
de architect is daardoor beperkt en scherp
omlijnd. Monumentenzorg was daar ook
helder over: 'Je hebt de originele bouwtekenin
gen en het oorspronkelijke bestek, dus begin
maar.' Een gunstige omstandigheid is dat het
bouwkundig gegeven nauwelijks is aangetast
door latere verbouwingen of aanpassingen. De
bedoeling is dat het gebouw, met handhaving
van deze oorspronkelijke configuratie, geschikt
gemaakt wordt voor podium- en buurtactivitei
tem Hedendaagse voorzieningen ten behoeve
van geluidswering, binnenklimaat, toeganke-
Tekening voorgevel, linker en rechter zijgevel
pa tronaa tsgebouw.
lijkheid, veiligheid, toneeltechniek e.d. mogen
de architectuur niet aantasten. Voorzieningen
als liften, toiletgroepen, horecakeuken e.d.,
kunnen in de nieuw te realiseren rechtervleugel
worden aangebracht.
De volgende stap in het planproces bestaat uit
de ontwikkeling van een schetsontwerp met
een eerste calculatie. Hieruit zal moeten blijken
of de realisering van het rechtergedeelte past
binnen de financiële kaders.
Heerlen: stad van jonge monumenten
Met de restauratie van het patronaat inclusief
aanbouw rechtervleugel, voegt Heerlen een
volgend gebouw toe aan de collectie van opge
knapte, waardevolle gebouwen uit de eerste
helft van de twintigste eeuw. Daartoe behoren
onder meer de herbouw van de afgebrande
Ambachtsschool van Jan Stuyt, de apotheek van
JosKlijnen, het Glaspaleis en het Retraitehuis
van Frits Peutz en het warenhuis Hema van
J. Brouwer. Van Jos Wielders behoren
daartoe: de H. Hartkerk van Schandelen, het
Bernardinuscollege en het AMF gebouw.
Architectuurliefhebbers kunnen in Heerlen
meer dan één enkele dag hun hart ophalen aan
jonge bouwkunst.
M.J.R. Habets heeft een adviesbureau inzake
stedelijke vemieuweing. Hij adviseert de gemeente
Heerlen over het patronaatsgebouw.
