6
december 2002
Heemschut
25
Jaap Kamerling (I) met DB-lid Willem Wolters.
Foto Ruud van Soest.
Kamerling. 'Maar daarnaast is de koers van het
blad de laatste jaren vernieuwingsgerichter
geworden. Onderwerpen als Belvedère, stads
vernieuwing, de wederopbouw, het industriële
erfgoed, het nieuwe welstandsbeleid, het is alle
maal aan de orde geweest. Dat is deels ook de
verdienste van de redactieraad, die met veel
positieve impulsen kwam en van het Heemschut
kader, de provinciale commissies, die de redac
tie voeden met nieuws uit de regio'.
Kamerling noemt voorts het artikel over het
nieuwe stadhuis in Zutphen dat tot sterke reac
ties leidde binnen het conservatieve deel van de
Heemschut-leden. 'Wij vonden het destijds
nodig dat Heemschut met meer durf over
nieuwbouw in een historische omgeving ging
publiceren. De provinciale commissie
Gelderland ging trouwens onder voorwaarde
akkoord met het nieuwbouwplan. Maar de vele
Het Hogewegplein voor het huis van Jaap
Kamerling in 1930, toen nog mèt fontein.
boze reacties maakten al snel duidelijk dat de
progressieve inbreng van sommige redactie
leden niet door iedereen op juiste waarde werd
geschat. Naderhand bleek dat dit artikel het
denken over nieuwbouw binnen Heemschut
sterk heeft gestimuleerd. Zo staan in het laatste
nummer een aantal redelijk genuanceerde arti
kelen over de hoogbouw in Den Haag. En in een
column pleit de vertrekkende eindredacteur
zelfs voor behoud van de Zwarte Madonna.
'De Woestijn Leeft'
Op de vraag naar enkele hoogtepunten in zijn
lange loopbaan als eindredacteur van Heemschut
schudt Kamerling moeiteloos enkele voorbeel
den uit zijn mouw. 'De instelling van de
Heemschut Persprijs in 1986 naar aanleiding van
het vijfenzeventig jarig bestaan van Heemschut.
Ik heb dat al die jaren met veel plezier georga
niseerd. Hoogtepunt was de uitreiking aan
het AT5 programma van Theo van Gogh en
Max Pam, 'De Woestijn Leeft' in 1994. Dat
programma ging over de verwaarlozing van de
openbare ruimte. Dat was publicitair een schot
in de roos want daarmee haalde Heemschut de
Casten op Jaap Kamerling's afscheidsreceptie.
Foto Ruud van Soest.
landelijke pers. Ik herinner me ook nog de
bekroning van een artikel over de Hef in
Rotterdam, dat met sloop bedreigd werd, in het
Rotterdams Nieuwsblad. Door de publiciteit
die daaruit voortkwam bleef de Hef gespaard.'
Nu de constante factor uit de Heemschut
redactie er niet meer is, dringt zich de vraag op
waar het met Heemschut naar toe moet. Ligt
er een opdracht voor de nieuwe eindredacteur?
'Die vraag is lastig te beantwoorden', zegt
Kamerling, 'maar wat ik wel belangrijk vind,
is dat het blad zijn onafhankelijkheid zoveel
mogelijk kan bewaren. Daarover is af en toe
discussie. Maar Heemschut mag geen bestuurs-
blad worden. Er zijn veel verschillende menin
gen binnen de vereniging. Het tijdschrift is
opgezet als een discussieplatform, waarin al die
meningen kunnen worden uitgewisseld. Dat is
essentieel, want als je die opinievorming niet de
ruimte geeft, is dat de doodsteek voor het blad'.
Kamerling zal op verzoek van het bestuur als
backbencher bij Heemschut betrokken blijven
en artikelen blijven schrijven. En als deelraad
politicus zal hij zich blijven inzetten voor de
openbare ruimte in zijn stadsdeel. Momenteel
is hij betrokken bij de herinrichting van een
voormalig gasfabriekterrein. De planvorming
verloopt nog niet helemaal zoals Kamerling het
graag ziet. 'Nieuwe plannen kunnen aantrekke
lijker worden gemaakt als waardevolle onder
delen van de oorspronkelijke bouw erin ver
werkt worden. Dat is precies wat hier gebeurd
is. In de oude koolgasstokerij komt een winkel
centrum en de schoorsteen blijft gehandhaafd
als symbool van een vroegere tijd. Maar ik blijf
de ontwikkelingen volgen, want helemaal tevre
den ben ik niet. Een oud vakwerkhuisje zou ik
graag behouden zien en het voortbestaan van
het voormalige Dierenasyl, van de architect
Ouëndag, is ook nog onzeker.'
Drs. F. van de Poll is architectuurhistoricus en
publicist te Haarlem.
