«Mp:
Icélk&Bmirir
Column
Haagse Droom
oktober 2002
Heemschut
3
w tg* E*.
Sp-S
De overkluizing over de Noordwa! tussen
Veenkade en Toussaintkade kan weer worden
verwijderd. Foto Jaap Kamerling.
trambaan, waar sinds de demping alle verhou
dingen zoek zijn - stedenbouw is toch vooral
een kwestie van verhoudingen. Door de zenuw
slopende aanleg van de tramtunnel onder de
Grote Marktstraat kan de Prinsegracht niet
meer over de volle lengte gereconstrueerd
worden. De gracht wordt ook iets smaller dan
voorheen. Maar juist aan het te reconstrueren
deel staan mooie straatwanden, die de allure
van weleer krijgen.
In project A zit ook reconstructie van de brede
Brouwersgracht die volgens de CDA-notitie
'een wat verslonsde indruk maakt', met de
middenberm ook hier in gebruik als trambaan
en bovendien als parkeerplaats.
Ander onderdeel is het ongedaan maken van de
overkluizing Veenkade/Noordwal, nabij de
Paleistuin, tussen Toussaintkade en Bilderdijk-
straat. Nu in gebruik als parkeerplaats. Met de
afbraak zou de ring van open water rond de
binnenstad weer compleet worden.
Haalbaarheidsonderzoek
In de raad was veel waardering voor het CDA-
voorstel, al werden er vraagtekens bij de finan
ciële haalbaarheid gezet. Besloten werd een
haalbaarheidsonderzoek naar de onderdelen uit
het voorstel te laten uitvoeren. In mei wérd dat
gepresenteerd. Er wordt nu een voorstel uitge
werkt voor de Brouwersgracht/Prinsengracht.
Besloten is al om de overkluizing bij de
Noordwal/Veenkade in 2003 te verwijderen,
als er een alternatief gevonden is voor de
parkeerplekken.
Titia Lont: 'De ontdemping van de Noordwal/
Veenkade spreekt mij erg aan, omdat dit een
beeldbepalend stuk ter hoogte van de Paleistuin
is. Wanneer deze overkluizing is opgeheven,
krijg je al een redelijke vaarroute door de
binnenstad. Uiteindelijk moetje toch minimaal
bij het Noordeinde kunnen uitkomen, dus de
overkluizing bij het Piet Heinplein zou dan ook
nog moeten worden verwijderd.'
Passantenhaven op plaats Zwarte Madonna
Deelproject B is ook veelbelovend. Daartoe
behoort onder meer de reconstructie van het
water in de Fluwelen Burgwal en Herengracht.
Er moet een vaarroute komen vanaf Trekvliet
naar een aan te leggen nieuwe passantenhaven.
Dat is bedoeld voor de watersporters, die nu
vaak uitwijken naar omliggende dorpen en
steden, omdat Den Haag zo slecht bereikbaar
is voor de recreatievaart. De passantenhaven
moet in de plaats komen van de ook door het
CDA zo gehate Zwarte Madonna, het stijlvolle
wooncomplex van Carel Weeber, dat nooit op
waardering kon rekenen. En passant moeten in
deze fase ook de ministeries van Binnenlandse
Zaken en Justitie dan maar eens aangepakt
worden. Dat wil zeggen: afgepeld tot op het
betonskelet en van een nieuwe huid voorzien,
terwijl de omringende laagbouw moet wijken.
Inmiddels stemde het CDA zelfs voor sloop.
Iri het derde deelproject tenslotte is de recon-
stru'ctie yan de grachten aan de Amsterdamse
en Stille Veerkade voorzien. Het CDA pleit in
dit verband ook voor historiserende nieuw
bouw op de Veerkade, omdat de straatwand op
sommige plekken magertjes is.
Nu in Utrecht de Catharijnesingel, in Breda de
Gedempte Haven en in Drachten de Gedempte
Drachtstervaart weer open gaan, elders, onder
meer in Leiden en Amsterdam, soortgelijke
gedachten leven, wil Den Haag eens flink
uitpakken. Hopelijk gaat het allemaal door.
Als opgroeiende kleuter kan ik me de
puinhopen in het Bezuidenhout na het
Bombardement door de Geallieerden nog
herinneren. Ze bleven er nog tot jaren na
de oorlog liggen. Ik herinner me de voor
name gebouwen langs het chique
Bezuidenhout en het mooie witgepleis
terde Waterstaatsstation Staatsspoor.
En Scheveningen met aan zijn boulevard
hetKurhaus, het Palace Hotel, Seinpost
en het Grand Hotel. De badplaats verloe
derde later en werd vervolgens verpest
door de agressieve projectontwikkelaar
Zwolsman en in het Haagse centrum
werd het Gebouw van Kunsten en
Wetenschappen in de fik gestoken.
Op die plek aan het grachtje de Zwarte-
weg kwam toen het zo ongeveer lelijkste
gebouw van Nederland: het Transitorium.
De naam zegt het al: Overgangsgebouw.
En het ging gelukkig ook over. Michael
Graves pelde het af en trok er de Twee
Haagse Tieten overheen: Castalia.
Niet eens lelijk. De twee enorme zadel
daken verwijzen naar een oud-hollands
dakpatroon en werden daardoor gauw
vertrouwd. Er verschenen later nog meer
mooie torentjes zoals de Zürich-toren van
CesarPelli.
Waar ik nooit aan heb kunnen wennen
zijn die akelige plompe, veel te brede
torens van architect Lucas. Daar moet echt
wat mee gebeuren. Mijn droom ziet er als
volgt uit.
Breek een van de twee torens af en maak
er een haventje* van als verwijzing naar de
vroegere Schedeldoeks- en Wijnhaven
aldaar. Plak dat ministerie in een mooie
terrasvorm aan tegen de lelijke voorgevel
van den Haag CS en splits de tweede
toren in tweeën, een beetje zoals Jo Coenen
dat deed. Een torentje voor Donner en een
voor Nawijn. Maar dan veel slanker en
graag ook wat transparanter. De Zwarte
Madonna er vlakbij mag blijven staan maar
verhuur de plintruimten aan éénbranche-
winkeltjes, geen superketens.
En wat Scheveningen betreft. Breek die
appartementenbunker op poten met die
schui n afgeknotte kolommen af en
herbouw ter plaatse het prachtige witte
Grand Hotel van weleer. En er is vast
ook nog wel en plekje te vinden voor de
herbouw van Seinpost.
Jaap Kamerling
Die haven is een idee van het CDA, dat het al
weer in de prullenmand heeft gegooid.
