32 Heemschut augustus 2002 Voorheen het gebouw van de Maatschappij der Vorstenlanden en de Koloniale Bank aan de Voormalige Westerwalstraat. Zijn Nillmij uit 1916, het gebouw waarvoor we nu staan, is een vroeg werk. Sinds de nationali satie kort na de oorlog onderkomen van de PT Asuransi Jiwasraya, net als de Nillmij een verzekeraar. In het pand, achthoekig met drie verdiepingen en wit betegelde vloeren, zijn Javaanse, Nederlandse en art deco-invloeden te onderscheiden. Vervallen zou je het beslist niet kunnen noemen, maar het is wel toe aan een flinke opknapbeurt, die volgens de manager volgend jaar zijn beslag krijgt. Verveloze deuren en loslatend pleisterwerk tonen aan dat dit moment niet te vroeg gekozen is. Karsten's geometrische art deco stijl kunnen we regelmatig bewonderen tijdens onze wande ling. Onder meer panden aan Jl. Pemuda, vroeger Bodjong, een van dè straten van Semarang vroeger en nu. Zijn kantoorgebouw van de Stoomvaart Mij, Nederland uit 1930 is gelegen aan de Jl. Mpa. Tantular, voorheen Westerwalstraat. Het staat naast het sterk vervallen KPM-gebouw van F.J.L. Ghijsels, een andere grote naam uit de Nederlands-Indische architectuur. Aan de andere kant wordt de SMN geflankeerd door voorheen het gebouw van de Nederlandsche Handelmaatschappij uit 1908 (Terug in Nederland spreken we toe vallig een Nederlander die er prat op gaat complete glas in lood ramen en andere interi eurelementen te slopen uit dit monument van weleer. Hij heeft een excuus: 'Het staat hele maal léég! Niemand doet er iets mee!') En zo telt de oude stad nog vele, vele prachtige gebouwen en villa's, al dan niet in deplorabele staat van onderhoud. Zoals het stijlvolle klassi- sistische postkantoor. Het langgerekte station Tawang uit 1864 - misschien geen topontwerp, maar met de enorme sfeer die de oude en altijd volkrijke stations in Indonesië hebben. En niet te vergeten het voormalige operahuis aan de Jl. Cendrawasih, vroeger Komediestraat. Het gebouw is zeer ernstig vervallen. In 1990 stortte het podiumhuis in, door de voortdu rende overstromingen met zeewater waren de fundamenten aangetast. Het oorspronkelijke materiaal werd echter door de hooggeprezen monumentenliefhebber BambangEsty Prasetyo opgeslagen. Hij tekende zelf voor een nieuw, zeer speels ontwerp, waarin oud materiaal was verwerkt en vestigde er het Old Town Café (Marabunta Café) in. De operazaal kon door gebrek aan budget nog niet hersteld worden en wordt nu bevolkt door vleermuizen. De eige naar wil er een hotel vestigen, de stichting Yayasan Kota Lama Semarang opteert voor een serie kleine winkels en bedrijfsruimten, omdat er dan in elk geval mensen op afkomen - ook in tijden van toeristische tegenspoed. Wilhelminaplein (Tugu Madu) Kilometers ten zuiden van de oude stad ligt het nieuwe centrum van Semarang. Een deel daarvan kwam al in de Nederlandse tijd tot stand, inclusief tal van beschermenswaardige panden, ook hier. Centraal ligt het Wilhelmina plein, sedert 1949 Tugu Madu. Er staan vier opvallende gebouwen uit de Nederlandse tijd: de Raad van Justitie, het gebouw met de duizend deuren, het huidige gouvernements gebouw van Midden Java, en de katholieke kathedraal. Prachtig en beelbepalend is Lawang Sewu, Javaans voor duizend deuren, zelfs nu het zeer ernstig verwaarloosd is. Er groeit mos en onkruid op de gevel, het pleisterwerk is op veel plaatsen afgebladderd, zodat het baksteen bloot ligt. Ramen liggen eruit, deuren zijn hier en daar dicht getimmerd. Het trotse bouwwerk uit 1902, ooit het hoofdkantoor van de Nederlandsch-Indische Spoorweg Mij (NIS), op

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 2002 | | pagina 34