augustus 2002
Heemschut
15
Nog een panorama.
Rondleidingen
Staatsbosbeheer organiseert diverse activiteiten
rond de Nieuwe Hollandse Waterlinie om de
cultuurhistorische waarden te laten zien. Er
worden fiets- en wandelroutes uitgezet, rond
leidingen georganiseerd en op verschillende
plaatsen langs de Waterlinie zijn informatie
panelen geplaatst. Ook is Staatsbosbeheer
hoofdsponsor en medeorganisator van de
Utrechtse fortenmaand, die elk jaar wordt
gehouden in de maand september.
Over de Nieuwe Hollandse Waterlinie wordt
op dit moment overigens druk gediscussieerd.
In april is het Voorontwerp Ruimtelijk
Perspectief Nieuwe Hollandse Waterlinie, het
zogeheten Panorama Krayenhoff, gepubliceerd.
Landschapsarchitecten, cultuurhistorici en
burgers hebben samen nagedacht hoe het
nationale project de Nieuwe Hollandse
Waterlinie een nieuwe vorm moet krijgen. Alle
ideeën, perspectieven en visies zijn gebundeld
in het voorontwerp. De Waterlinie heeft haar
militair-strategische waarde verloren, maar is
bezig een cultuurhistorisch monument van
internationale allure te worden en wordt ook als
zodanig erkend in de Vijfde Nota Ruimtelijke
Ordening en de Nota Belvedere. De voor
dracht als monument voor de werelderfgoed-
lijst van UNESCO is in voorbereiding.
Spoorbrug Moerputten
Een kleiner maar ook recent voorbeeld van de
bemoeienissen van Staatsbosbeheer met het
cultureel erfgoed is het restauratieproject
spoorbrug Moerputten. Staatsbosbeheer is
eigenaar van een van de mooiste spoorbruggen
van Europa. Deze spoorbrug is echter hard aan
restauratie toe. Staatsbosbeheer heeft een
bidbook gemaakt waarmee ze co-financiers
probeert te interesseren.
Deze unieke spoorbrug ligt vlakbij het centrum
van Den Bosch. De brug ligt over het natuurge
bied de Moerputten. Dit is een restant van het
moerasgebied dat eeuwen geleden de vesting
stad Den Bosch omsloot. In 1890 reed hier de
eerste trein op het traject Lage Zwaluwe-
's-Hertogenbosch. De lijn werd in 1972 opge
heven en eind jaren '80 van de slopershamer
gered. In 1995 werd de brug op de Rijks
monumentenlijst geplaatst. Als de restauratie
doorgaat, wordt een wandelpad over de brug
aangelegd. In de toekomst kan het publiek dan
vanaf een bijzondere monumentale plek genie
ten van het schitterende natuurgebied.
Bij alle drie genoemde projecten staat de bele
ving van de cultuurhistorie centraal. Zien en
gezien worden. Het genieten van het uitzicht
vanaf de Duivelsberg, het bezoeken van de
forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie of
het wandelen over de spoorbrug Moerputten.
Cultuurhistorie en natuurbeleving gaan steeds
hand in hand.
Met deze projecten laat Staatsbosbeheer zien
dat het zijn taak ruimer wil invullen dan alleen
beheer. Een actief beleid komt het erfgoed ten
goede. De hierboven genoemde projecten
lijken mij goede voorbeelden hiervan.
Voor excursieprogramma tel. (030) 6926213.
Met dank aan Harry Koenders, hoofd sectie
recreatie en landschap van Staatsbosbeheer.
Drs. M. Berkers is geograaf, ■werkzaam bij
Berkenr ér Grootenhuis te Kaalte.
