14 Heemschut augustus 2002 Panorama vanaf de Duivelsberg. mogelijk verspreid over Nederland. Samen vormen ze een goede doorsnede van de geschiedenis en voorgeschiedenis van Nederland. De Vuursteenmijn Savelsbos, de VeenwegNieuw-Dordrecht, het Hunebed Papeloze kerk en het scheepswrak Roggebots- bos staan onder andere op deze lijst. In 5 jaar tijd moeten deze 20 monumentale locaties opgeknapt en van informatie voorzien zijn. De 20 locaties geven een goed beeld van de rijke geschiedenis van het Nederlands Landschap. En zeker ook belangrijk: Staatsbosbeheer kan laten zien of het behalve een groot, ook een deskundig erfgoedbeheer der is. Dit laatste is zelfs een van de expliciete doelstellingen van het project. Nieuwe Hollandse Waterlinie Van een andere schaal is de Nieuwe Hollandse Waterlinie. In 1815 werd begonnen met de bouw van de linie. Dit systeem van forten, sluizen en inundatievlakten moest het westen van Nederland beschermen tegen vijandelijke invallen. Dit gebeurde eenvoudig maar doel treffend: het gebied van Muiden aan het IJsselmeer tot aan Werkendam bij de Biesbosch werd onder water gezet, geïnundeerd. De zwakste punten werden daarbij extra in de gaten gehouden door een stelsel van forten. Een groot deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie is nog intact. Zelfs alle forten zijn nog aanwezig. Staatsbosbeheer bezit en beheert verschillende forten en delen van de voorma lige inundatievlakten. Als eigenaar voelt Staatsbosbeheer zich sterk betrokken bij de discussies rondom de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Voor de forten wordt gezocht naar nieuwe gebruiksmogelijkheden. Enkele voorbeelden: In Fort Asperen worden door de stichting Fort Asperen (de pachter van het fort) regelmatig tentoonstellingen en manifestaties georgani seerd. Het Fort Vuren is verpacht aan de Stichting Wandel- en Fietsforten. In de zomer kan men op dit fort overnachten zoals de solda ten dit vroeger deden: sober en eenvoudig. Ook zijn er wandel- en fietsroutes vanaf het fort uitgezet. Op afspraak worden er rondleidingen gegeven. Op de meeste zondagen is er boven dien een vrijwilliger aanwezig die geïnteres seerden graag wat over de geschiedenis van het fort wil vertellen. Forten De meeste forten zijn nooit vrij toegankelijk geweest. Langzaam zijn ze in bezit genomen door de natuur, nadat ze bij Defensie in onbruik zijn geraakt, 's Winters voelen vleer muizen zich er thuis en buiten het fort is vaak een bijzondere vegetatie ontstaan. Voor Staatsbosbeheer een dilemma. Enerzijds wil het graag de natuur in stand houden, anderzijds zoekt het naar nieuwe gebruiksmogelijkheden voor de forten. De meest forten liggen nu verscholen in het groen. Het uitzicht vanaf de forten over de omgeving wil Staatsbosbeheer graag weer herstellen. En andersom. De forten moeten van verre weer duidelijk te zien zijn. Zoals het geformuleerd wordt in een brochure: het spel van zien en gezien worden, dat ten tijde van de bouw en werking van de Nieuwe Hollandse Waterlinie al een belangrijk thema was, wordt op deze manier voortgezet.

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 2002 | | pagina 16