Heemschut Persprijs
naar radioprogramma
Argos van VPRO
Tweede prijzen naar weekendmagazine Volkskrant en Noorderbreedte
De hoofdprijs in het kader van
de Heemschut Persprijs 2000
van 5000 gulden is dit jaar
toegekend aan de redactie van
het VPRO-radioprogramma
Argos voor de uitzending
Indien Node Gesloopt:
Monumentenzorg in
Nederland. De prijs werd op
29 november door het Tweede
Kamerlid mevr. F. Ravestein
uitgereikt in hetTeylers
Museum in Haarlem.
Heemschut
december 2001
Een gedeelde tweede prijs gaat naar Caspar
Janssen van De Volkskrant voor het artikel in de
weekendbijlage Onder de luchten het gras over de
14 mooiste weidegebieden van ons land.
Een tweede prijs gaat daarnaast naar de redactie
van het tweemaandelijkse tijdschrift Noorder
breedte over landschap en cultuurhistorie, natuur
en milieu van de drie noordelijke provincies.
De Heemschut Persprijs is in 1986 ingesteld ter
gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de
Bond Heemschut.
De redactie van Argos doet journalistiek speur
werk naar opmerkelijke achtergronden van het
nieuws of zaken, die in het nieuws zouden
moeten zijn. In de bekroonde uitzending
onderzocht Argos waarom de Rijksdienst voor
de Monumentenzorg toestemming heeft
gegeven voor de sloop van twee monumentale
hoven in Scheveningen: de Meeuwenhof en
Duindorp en hoe dit advies van de Rijksdienst
tot stand kwam. In het advies van de RDMZ
wordt de historische waarde van deze hoven
benadrukt. Toch zou de dienst zich 'hoewel
Gerard Legebeke en Annemiek van der Laan
van de redactie van het winnende Argos na de
uitreiking. Foto Henk Vijn.
node' niet verzetten tegen sloop. Het monu
ment gaat nu door de sloopvergunning, die de
gemeente Den Haag heeft afgegeven, waar
schijnlijk toch tegen de vlakte. Argos vraagt
zich af hoe deskundig en onafhankelijk de
gemeenten zijn en hoe de Rijksdienst omgaat
met zijn rol als hoeder van ons erfgoed.
Zere plek
De jury is van mening dat Argos zeer actuele
aspecten van de monumentenzorg onthult en op
een journalistieke wijze glashelder analyseert.
Sinds de decentralisatie van de Monumenten
wet in 1988 ligt de uiteindelijke beslissing om
te slopen bij de gemeenten. Deze hebben vaak
groot belang bij de sloop van monumenten.
Als er geen economische toekomst voor zo'n
monument is wordt de toestemming voor sloop
gemakkelijk verleend. Zelfs de Rijksdienst
In haar toespraak bij de uitreiking bepleitte
D66 Kamerlid Ravestein een aanpassing van
de Monumentenwet. De gemeente neemt in
haar visie de beslissing om al dan niet te
slopen op grond van tal van overwegingen,
waarbij de monumentale waarde niet het
minste is. De Rijksdienst adviseert over de
voorgenomen sloop en het advies van de
Rijksdienst betreft louter de m.onum,entale
waarde van het pand. De RDMZ is niet
gespecialiseerd in andere aspecten. Andere
overwegingen zijn uiteraard van belang
maar zijn ter afweging aan de gemeente.
Wanneer een gemeente wil afwijken van het
advies kan dat alleen met redenen omkleed.
Dit betekent een beperking van het advies
van de RDMZ maar ook minder mogelijk
heden voor de gemeente om af te wijken.
neemt niet meer een onafhankelijk standpunt
in, zo toont de uitzending aan.
Argos legt hiermee de vinger op de zere plek
van de monumentenzorg in Nederland. Het
legt zaken bloot op een heldere manier, die
veel mensen niet weten over monumentenzorg.
De redacteuren Praxedis Bouwman, Stefan
Heijdendael, Huub Jaspers, Katrien de Klein,
Annemiek van der Laan, Eric Niehaus en Rinse
Blansma en de eindredacteuren Kees van den
Bosch en Gerard Legebeke kennen hun dossiers
en stellen de juiste vragen.
Tweede prijzen
Het artikel Onder de luchten het gras in de week
endbijlage van de Volkskrant is een visueel en
inhoudelijk zeer sterk artikel over de heront
dekking van dit bedreigde Nederlandse wereld
erfgoed. Het wekt de lezer op deze weide
gebieden te ontdekken en zelf op pad te gaan.
Tevens toont het, dat dit karakteristieke
erfgoed snel aan het verdwijnen is. Het thema
is zeer goed uitgewerkt en instructief.
Ook was de jury goed te spreken over het tijd
schrift Noorderbreedte, dat deelt in de tweede
prijs. De redactie beschrijft cultuurhistorische
thema's op een aanstekelijke wijze, de opmaak
is zeer verzorgd en de inhoud gedegen, leesbaar
en inspirerend tot ontdekking van het erfgoed
van het Noorden.
De jury bestond dit jaar uit journalist Max van
Rooij, voorzitter, Wiek Röling, emeritus hoog
leraar architectonisch ontwerpen aan de TU
Delft, Oscar van Asten, architect te Vlaardingen
en Ben Kroon en Jaap Kamerling, journalisten te
Amsterdam.
Redactie
2
