Priisvraae Nieuwbouw W'nke| me.t
lis vraag
in nistorische omgeving
J bi
XL
Universiteitsmuseum Utrecht
bovenwoningen
Plan Polstraat
De Kerstprijsvraag van de redactie 'Een goed voorbeeld van
nieuwbouw in een historische omgeving' heeft acht inzendingen
opgeleverd, die meedingen naar de prijzen, die de redactie zal
toekennen. Het zijn alle originele nieuwbouwprojecten, die de
toets der kritiek redelijk kunnen doorstaan. In het volgende
nummer van Heemschut de keuze van de redactie met een korte
motivering.
december 2001
Heemschut
33
Object en locatie: Universiteitsmuseum, Lange
Nieuwstraat, Utrecht
Architect: Koen van Velsen
Jaar: 1996
In de stad Utrecht kun je op een plek in één
oogopslag twee voorbeelden zien van zowel
geslaagde als mislukte inpassing van moderne
architectuurin een monumentale omgeving.
Die plek is aan het einde van de Lange
Nieuwstraat, wanneer je met de rug naar het
toch heel mooie pand van de Fundatie van
Renswoude gaat staan. Aan de linkerkant
verrijst een beschamende architectonische
miskleun van verkleurd en vervuild beton,
waarover maar beter zo min mogelijk gezegd
kan worden. Schuin daartegenover staat een
bijzonder geslaagd voorbeeld van hoe in een
historische omgeving een ultramodern gebouw
kan worden geplaatst zonder te botsen met de
omliggende eeuwenoude panden. Het gaat om
het in 1996 voltooide Universiteitsmuseum van
architect Koen van Velsen.
Hoewel het met zijn volledig glazen gevelwand
en horizontale houten latwerk een compromis
loos modern gebouw is, en dus op geen enkele
manier geprobeerd is een quasi-historisch
gebouw neer te zetten, past het op een volko
men natuurlijke en harmonieuze wijze in zijn
omgeving. Door zijn transparantie en het
gebruik van lichte materialen is voorkomen,
dat het een massief en gesloten gebouw werd,
dat door zijn forse omvang de direct daarnaast
gelegen kleine, lage 17de-eeuwse arbeiders
woningen volledig zou hebben weggedrukt.
Kortom, een modern bouwwerk dat respect
toont voor zijn omgeving.
Maarten hemmens, PR-medewerker Heemschut
Utrecht.
Object en locatie: Polstraat, appartementencomplex
(links op de foto), Deventer
Architect: Jo Crépain
De Polstraat behoort tot de oudste straten van
Deventer. Het straatprofiel is smal, de bebou-
t
Object en locatieVoorstreek 91, Leeuwarden
Architecten: P.J. Walen i.s.m. R. Hofstra
Jaar: 1996
Het ontwerpen van een modern pand in een
historisch stadsbeeld is misschien wel de meest
prikkelende opgave die een architect zich kan
wensen: Zoek en vind het uitgebalanceerde
contrast tussen oud en nieuw. Op het eerste
gezicht eikaars tegenpolen, echter het gemeen
schappelijke bindt hen. Bij dit pand represente
ren de gehanteerde maten en verhoudingen de
oude tijd, de materialen en de welhaast machi
nale ornamentiek ademen de geest van de late
20ste eeuw. Let op de uitkragende vensters, de
geprononceerde dakrand en de felsnaden.
wing hoog, aaneengesloten en monumentaal.
Dat geeft de straat een besloten, intiem karak
ter. De bouw van een school met voorplein in
de jaren vijftig verstoorde het straatbeeld.
De school is inmiddels gesloopt.
Dankzij het ontwerp van de Belgische architect
Jo Crépain heeft de straat zijn bijzondere
karakter weer terug. Crépain nam de histori
sche omgeving als uitgangspunt en als 'onder
legger' voor zijn ontwerp. De nieuwbouw staat
in de historische rooilijn, sluit in maat en schaal
aan op de omgeving en bezit een verfijnde
combinatie van materialen, afmetingen en
kleuren.
Mariëtte Polman
