Korte berichten
Steenfabriek IJsselformaat handvorm
Biezeveld Rijnformaat handvorm
levert' Vechtformaat handvorm
Friesche drieling handvorm
Hilversums formaat handvorm
Utrechts plat handvorm
Profielen handvorm
Vormstenen handvorm
Plavuizen handvorm
Kloosterformaten handvorm
en alle andere bakstenen
voor restauratie op maat.
Steenfabriek Biezeveld B.V.
BURGERS
BRICK
Ook voor Uw
jonge monumenten!
Brickburgers BV specialiteiten in baksteen
29
Vervolg van pag. 21
Paus Innocentius IV
Omdat Zwaag een vroege bewoningsgeschie-
denis kent en de kerk tevens aan Sint Maarten is
gewijd, de populairste heilige tussen de 8ste en
12de eeuw, is het mogelijk dat hier eerder
inderdaad een houten godshuis stond. Hier
voor bestaat echter geen wetenschappelijk
bewijs. Feit is dat Zwaag als dorp al vóór 1243
bestond. Het wordt als zodanig genoemd door
Paus InnocentiusIVdie tussen 1243-1254 de
bezittingen van het Sint Nicolaasklooster in
Hemelum in Friesland bevestigt. Daartoe
behoorden landerijen, huizen en bezittingen
in verschillende West-Friese dorpen, zoals in
Swage. Waarom het klooster een deel van haar
bezittingen helemaal in West-Friesland had?
De toenmalige Zuiderzee had wellicht nog niet
haar volle omvang bereikt en de beide provin
cies vormden dus nog één Friesland. De
contacten waren ook hecht doordat het kloos
ter in Hemelum door de Abdij van Egmond
was gesticht. Mogelijk stond de abdij een deel
van haar eigen bezittingen aan het nieuwe
klooster af zodat het van inkomsten verzekerd
was. Zwaag zou dan tot de bezittingen van de
Abdij van Egmond en in dat geval mogelijk ook
tot de nalatenschap van de missionaris
Willibrord hebben behoord. De abdij had die
in bezit gekregen door toedoen van de Graven
van Holland, waarmee het nauwe contacten
onderhield.
Over de kerstening van Zwaag in de vroege
Middeleeuwen bestaan geen historische feiten,
wel over de directe omgeving. De vroegere
kapel in Wognum was in elk geval in de 8ste
eeuw gesticht. Het op steenworp afstand
gelegen dorp Westwoud had een tufstenen
'Heidens kerkje' dat, naar men veronderstelt,
een heiligdom als voorganger had.*
Met de huidige kerk bezit de Hervormde
Gemeente Zwaag-Risdam een uiterst belang
rijk gebouw voor de geschiedenis van Zwaag.
Wellicht kan archeologisch onderzoek in de
toekomst uitsluitsel geven of de kerk in
oorsprong een Willibrordskerk is. Wie weet
springt vanuit het binnenste van de terp dan
vanzelf ook weer de Germaanse god Wodan
tevoorschijn.
In 2002 verschijnt bij de gemeente de publica
tie over de geschiedenis van de kerk en het dorp
Zwaag.
Drs. O. van der Klooster is architectuurhistorica en
adviseur kleur en materiaal.
De oudst bekende bron, waarin sprake is van een
kerk in Zwaag dateert van 1316. Dat jaar schenkt
Willam, pape van Swaagh zijn landerijen aan de
Abdij van Egmond
KNOB
Utrecht Op de ALV van de KNOB op 21 april
in Amsterdam heeftprofdr.G.J. Borger het
voorzitterschap van de KNOB overgedragen
aam mr. C.J.D. Waal, onder meer oud-wet
houder van Leiden, oud-burgemeester van
Deventer en jarenlang lid van de Rijks
commissie voor de Monumenten en van de
Monumentencommissie van de Raad voor
Cultuur.
SBN
Aan het eind van dit jaar legt mr. G. W. van
Herwaarden het voorzitterschap van de
Stichting Bouwhistorie Nederland neer. Medio
2002 treedt ir. J. vanNiekerk, hoofd Bureau
Monumentenzorg Amsterdam aan als de
nieuwe voorzitter. Drs. KJ. Steehouwer neemt
tijdelijk waar als voorzitter.
Prijs voor Oud-Nederlandse Vaartuigen
Amsterdam Op 30 oktober heeft Z.K.H. Prins
Bemard in de Nieuwe Kerk te Amsterdam de
Cultuurfonds Monumenten Prijs uitgereikt
aan de Stichting Oud-Nederlandse Vaartuigen
voor haar inzet voor het behoud van oud-
Nederlandse vaartuigen.
5
Fabriek van handvormstenen en plavuizen
Lange Weistraat 25
5331 LH Kerkdriel Telefoon 0418-631719 B.g.g 077-4742920
specialiteiten in baksteen
St. Jozefweg 66b, 5953 JP REUVER (NL) Postbus 4790, 5953 ZK REUVER (NL) Tel. 077-1742920, fax 077-4745170.
december 2001
Heemschut
