Heemschut actief
NOORD-HOLLAND
Woningbouw Meer en Berg
beperkt
Haarlem Een open brief aan
Provinciale Staten van Noord-
Holland van Heemschut heeft
ervoor gezorgd, dat in oktober
een amendement is aangenomen,
waardoor het oprekken van de
stedelijke contouren tot binnen
het terrein van het prachtige land
goed Meer en Berg, eens provin
ciaal psychiatrisch ziekenhuis, tot
een minimum is beperkt. Het
amendement beperkt eventuele
woningbouw tot het hoofdgebouw
en het zwembad. Onze jarenlange
samenwerking en gezamenlijke
acties met de Vereniging Behoud
Landgoed Meer en Berg wordt
hierdoor bekroond. In juni
vroegen we ons in ons tijdschrift
nog af, hoe de reactie zou zijn op
ons bezwaarschrift tegen de villa-
bouw in Velserend, het aangren
zende gebied op de grens van
Velsen en Bloemendaal. Dat zou
ook in die stedelijke contour
komen te liggen. Die reactie is nu
duidelijk. Dat gaat dus niet door.
Voorlopig is een provinciaal plan
tot woningbouw in die gebieden
aanzienlijk beperkt.
Inmiddels zijn college van B en W
en Park Brederode het eens
geworden over het aantal wonin
gen, namelijk tussen de 275 en
350, waarvan 90 in de sociale
sector. Een aangepast plan is
gepresenteerd. De verlegging van
de stedelijke contour zal het
masterplan nauwelijks beïnvloe
den, denkt het college. (Naar
verwachting kan in 2005 worden
begonnen met de herinrichting.)
We blijven waakzaam en zullen
nauwlettend volgen, wat provin
cie, gemeente en projectontwikke
laar voor plannen beramen.
Niet parkeren op Schapenweidje
Monnickendam Bij B en Wvan
Waterland heeft Heemschut
Noord-Holland bezwaar gemaakt
tegen het plan een parkeerplaats in
te richten op het terrein van het
Schapenweidje aan de Bernhard-
laan. Dit prachtige plekje, van
waaruit een prachtig uitzicht
geboden wordt op de historische
bebouwing en de 12de-eeuwse
stadsgracht van Monnickendam
ligt bovendien binnen het
beschermde stadsgezicht. Alter
natieven zijn er genoeg in deze
historische plaats en zelfs op
plekken buiten dat beschermde
gezicht. Het terrein van het recre
atiegebied Hemmeland bij de
gelijknamige jachthaven is welis
waar iets buiten het stadje gelegen
maar nog beter en sneller bereik
baar dan een ander door B en W
voorgestelde plek bij de Nieuw-
poortslaan. Het parkeerprobleem
bij dit door veel toeristen bezochte
stadje concentreert zich vooral op
de zogenaamde bruine vloot.
Toeristen komen met een touring
car of met eigen auto, die tijdens
de vaartocht lange tijd geparkeerd
blijft staan. Hemmeland, waar een
zee van meestal ongebruikte
ruimte is, die vooral ook door
bussen kan worden gebruikt, ligt
op loopafstand, bijna naast de
haven waar de bruine vloot ligt.
Wijkermeer respecteren
Bezwaar inzake Streekplan Noord-
Holland Zuid heeft Heemschut
ingebracht tegen havenaanleg in
het Wijkermeer. Het ziet er voor
lopig niet naar uit, dat daar
binnenkort een spade de grond in
gaat, al willen we daarmee niet
zeggen, dat het pleit al gewonnen
is voor het behoud van dit blauw/
groene gebied, waar zelfs minister
Pronk achter staat. Ook staats
secretaris Van der Ploeg van Cultuur
heeft zich al achter ons geschaard
in onze strijd voor het behoud van
dit stuk Stelling van Amsterdam.
In het gebied bevinden zich name
lijk ook twee forten uit deze eind
19de eeuw gebouwde verdedi
gingslinie rond Amsterdam. Het
was de provincie Noord-Holland
zelf die dit inmiddels tot het
UNESCO werelderfgoed beho
rende bolwerk al veel eerder op
de provinciale monumentenlijst
zette. Zij ging er daarbij vanuit,
dat ook de tussen de forten
liggende terreinen en met name
de schootsvelden tot het geheel
dienen te behoren.
Beschermd zijn deze echter nog
steeds niet, al is de provincie
samen met de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg druk doende,
dat wel zo ver te krijgen. Een
onderzoek naar de noodzaak van
havenontwikkeling ligt nu bij
Provinciale Staten. De verant
woordelijk gedeputeerde, Hen de
Boer heeft verklaard: 'Ik zie de
bestemming tot haventerrein
vooral als ruimtelijke reservering.
Er gaat pas een spa in de grond als
het echt nodig is.'
Een groenblauwe visie
Haarlem Enige hoop, dat de
provincie met de groene en
blauwe contouren in de Vijfde
Nota Ruimtelijke Ordening wat
zorgvuldiger zal omgaan dan ze
in het verleden deed, mogen we
putten uit ons pleidooi in het
Platform Milieu en Water van de
provincie voor een groenblauwe
visie in het straks vast te stellen
streekplan Noord-Holland Zuid.
Onlangs heeft de gedeputeerde
Ada Wildekamp (Milieu, Water,
Energie en Groen) een concept
visie voor de ontwikkeling van een
groenblauw beleid in ontvangst
genomen van het bureau Bos en
Slobbers. Behalve Noord-Holland
hebben ook de gemeenten
Amsterdam, Zaanstad, Haarlem,
Haarlemmermeer en het
Regionaal Orgaan Amsterdam
opdracht gegeven tot zo'n visie.
Zij wordt ook breed ondersteund
door de natuurbeheerders.
Iedereen is ervan overtuigd in dit
samenwerkingsverband, dat in het
zo verstedelijkte zuidelijke gebied
van Noord-Holland, het accent te
veel ligt op de economische en
stedelijke ontwikkeling en dat
daardoor de kwaliteit van de leef
omgeving wordt bedreigd. Zo
heeft de provincie in dit kader al
de Noorder IJ- en Zeedijk bij het
IJsselmeer op de provinciale
monumentenlijst geplaatst. Samen
met de Milieufederatie Noord-
Holland proberen wij ook de meer
noordelijk gelegen dijk beschermd
te krijgen. In deze discussie speelt
ook de bescherming zie boven
onder Wijkermeer van de
Stelling van Amsterdam een
belangrijke rol.
Houtvaartbad behouden
Haarlem Het enige buitenbad,
dat Haarlem nog over heeft is het
Houtvaartbad. Het zit in de proce
dure van het Monumenten
Selectie Project en kan wellicht
Rijksmonument worden. Het is
een monumentale schepping van
de Haarlemse architect en direc
teur Openbare Werken: Lucas
Christiaan Dumont. Zijn schepping
in het gewraakte Raaksplan, waar
overigens het ene na het andere
monument schijnt te moeten sneu
velen, de Mr. Enschedé-school
mag als enig Rijksmonument
blijven staan. Het Houtvaartbad
is ontworpen in de kubistische
bouwstijl, die uit de Stijlbeweging
voortkomt. Alles is er symme
trisch.
Het hoofdgebouw heeft een zware
monumentaliteit met zijn brede
trappen, geprofileerde balustrades
en blokvormig waterreservoir.
Het werd in 1927 gebouwd, een
jaar vóór de Olympische spelen in
Amsterdam, waarvoor Jan Wils
toen zijn sportcomplex bouwde.
De verleiding was dus groot te
veronderstellen, dat Dumont in
dat verband ook goede architec
turale sier wilde maken met zijn
ontwerp. Er zijn echter nog meer
redenen om dit bad net zo terecht
als het Zuiderparkbad, het
Noorderbad in Utrecht, het
Tuindorpbad in Hengelo e.a. op
de Rijksmonumentenlijst te
zetten, al was het alleen maar
omdat het in Haarlem nog het
enige bad is.
Het Sportfondsenbad in het
Frederikspark werd gesloopt en
Stoopsbad werd verbouwd tot
appartementen. Er is een haal
baarheidsonderzoek ingesteld
door de gemeente Haarlem, dat
volgens insiders goede hoop geeft
op een behouden toekomst van
het bad. In elk geval heeft
Heemschut Noord-Holland een
Open Brief van de Vereniging
Vrienden van de Houtvaart aan
het gemeentebestuur van
Haarlem, mede ondertekend en
ook zelf nog een verzoek tot
behoud bij het gemeentebestuur
neergelegd.
18
Heemschut
december 2001
