december 2001
Heemschut
13
doen we heel weinig. Het is een goed gebouw,
geen problemen met verzakkingen, geen
constructieve problemen, dat maakt het casco
herstel makkelijk. Wat we doen is alleen het
interieurschilletje restaureren.'
De lambrizering in Amsterdamse Schoolstijl is
door Chris Bartels ontworpen, een Amsterdamse
School-man. Opgerold in een hoek van de hal
ligt het tapijt uit 1985, een zoveelste kopie van
het oorspronkelijke uit 1921. Het kan nog
gerestaureerd worden, je kunt er stukken uit
snijden. Maar eigenlijk wil Doornenbal een
beter kleed. 'We kunnen een nieuw kleed laten
vervaardigen. Maar de eerste monsters die ik
kreeg, hadden niks met een smyrnatapijt te
maken. Ik wil geen machinaal wollen kleed, het
moet met de hand geknoopt zijn. We zijn er
nog niet uit. Hoe het oorspronkelijke kleed
eruit zag, weten we, omdat we op de trap een
mooi stuk gevonden hebben, dat volgens onze
tapijtexpert uit 1921 stamt. Een bepaalde kleur
lila daarvan is nog met natuurlijke stoffen
gemaakt, in 1925 ging men over op syntheti
sche stoffen.'
Kromhout
Met de architect loop ik de grote zaal in. Een
puinhoop nog van jewelste. Oorverdovend
lawaai. De vloer bezaaid met vele reeds afge
broken steigerelementen. Dat duidt op voor
uitgang: het plafond, slechts te bereiken met
zeer hoge steigers, is als noodzakelijke eerste
stap al aangepakt. De ook hier volstrekt bruin
geworden schilderingen bleken niet meer te
restaureren - zo slecht was hun staat - en
moesten dus gereconstrueerd worden. Dat
gebeurde met computerbewerkingen en
enorme papieren sjablonen, die vervolgens
ingekleurd werden. Uiteraard na uitgebreid
kleuronderzoek, Doornenbal is er zeker van dat
de oorspronkelijke tinten door schildersbedrijf
Rescura teruggebracht zijn. Het resultaat is art
deco van grote kwaliteit. Het is van de hand van
Wille?» Kromhout, dezelfde die het American
hotel aan het Leidseplein op zijn naam heeft
staan. 'Ik vind het plafond zo mooi, dat het
misschien de kwaliteit van de centrale hal over
stijgt,' zegt Doornenbal enthousiast. 'In zekere
zin eerherstel van Kromhout. Want hij is meer
als architect bekend dan als decorateur.'
Abraham Tuschinski
De man die een van de mooiste theaters in ons
land liet bouwen, is Abraham Tuschinski (1886-
1942). Een Poolse jood, die op achttienjarige
leeftijd in 1904 naar Rotterdam kwam en in
Jaap Gidding bezig met restauratiewerk in de
hal van Tuschinski.
Eén van de 18 ontdekte vrouwen (foto links).
