10
Heemschut
De eetzaal, met
kunstwerken overgebracht
uit 't gesloopte pand Het
Zeepaard fe Dordrecht.
Literatuur
Kadastrale leggers Velsen.
Cremersarchief, Rijksarchief
Den Haag.
Provinciale Atlas, Haarlem.
Morren, J., 'Vier eeuwen
Spaamberg', De Zandpoort,
jrg. 1994.
Spiegel van Santpoort,
Santpoort, z.j.
Nidek, B. van, Zegepralent
Kennemerlant, 1729.
Nieukerken, J.J. van, Het huis
Duin en Kruidberg bij
Santpoort, Den Haag 1910.
Hart van Kennemerland, Album
van leven en werken in Midden
Kennemerland door de eeuwen
Ace». Jubileumuitgave Hoog
ovens bij het 50-jarig bestaan,
1968.
Aar, J. van der (e.a.), In de
schaduw van Brederode,
Haarlem 1991.
Duin en Kruidberg; honderd
jaar buitenplaats en het duin
gebied van de familie Cremers,
Haarlem 1998 (Haarlemse
Miniaturen, nr. 44).
gesneden figuren een wijsgeer als symbool van de
wijsheid, een nar, die de dwaasheid verbeeldt en als
toonbeeld voor beide karaktereigenschappen: Don
Quichotte. In bas-reliëf gaf MJ. Hack op de muur episo
des weer uit het leven van Cremer, te beginnen met de
Sassenpoort in Zwolle, diens geboorteplaats en verder
onder meer landschappen op Deli. In het Louis XVI-
boudoir van de echtgenote van Cremer, Annie Hogan
zijn langs het plafond decoraties aangebracht met de
zogenaamde camaieu-techniek. Hier zijn dat medail
lons in beige met een donkergroene achtergrond, die
de dieptewerking van een camee imiteren. Mevrouw
Cremer had deze waargenomen in de muziekzaal van
Paviljoen Welgelegen in Haarlem, destijds Koloniaal
Museum en nu het Provinciehuis, waar ze ook nu nog
te bewonderen zijn. Het Paviljoen werd in 1786
gebouwd door - weer een bankier - Henry Hope van de
bank Mees en Hope in Amsterdam.
De betimmering, schilderijen, versieringen en zelfs
tapijten in de eetzaal komen uit het huis 'Het Zeepaard'
in de Wijnstraat in Dordrecht, dat rijp was voor de
sloop. Voor deze kunstwerken in Louis-XV stijl
tekende Aert Schotman (Dordrecht 1710-1792 in
opdracht van H.F. Ketelanus, die daarmee zijn kamer in
't ront in Dordrecht had versierd. De voorstellingen
verbeelden scènes uit il Pastor Fido (trouwe herder) van
Giovanni Battista Guarini (1538-1612), een herdersspel
uit 1589. Vanuit de ovale plafondschildering kijken
herders en jagers over een balustrade met tuinvazen en
bloemen u het eten van het bord.
Wij hebben hier slechts een greep willen doen uit het
vele schoons, dat verder nog te bewonderen valt. Is uw
interesse gewekt dan is een verwijzing op zijn plaats
naar de hiernaast vermelde literatuurlijst.
Verzekerde herbestemming
In 1961 verkochten de erven Cremer het huis met
landgoed aan de NHM, die het inrichtte als vakantie
oord voor het personeel. In 1964 fuseren de Twentsche
Bank en de NHM onder de naam ABN en is Duin en
Kruidberg de buitenplaats voor bankemployés en
gepensioneerden van de bank. In 1993 wordt het geslo
ten als vakantieoord vanwege oplopende exploitatie
kosten en in 1994 besluit de ABN AMRO de bestem
ming te wijzigen in conferentieoord. Maar daarvoor is
de nu door de Amsterdamse architect Hofman tot stand
gebrachte uitbreiding noodzakelijk.
Het plan, dat Heemschut Noord-Holland in 1994
onder ogen kreeg is grotendeels als volgt gerealiseerd.
Als u een afbeelding van het oorspronkelijke landgoed
legt naast die van de in 1997 tot stand gekomen uitbrei
ding (zie de omslagfoto van dit tijdschrift) dan is geen
noemenswaardig verschil waar te nemen. De pilasters,
die oorspronkelijk op de terrasmuur stonden, zijn nu
geplaatst op de lage muurvlak achter de vijver en de
gewonnen ruimte t.b.v. conferentie-en vergaderzalen
voor grote groepen ligt uitsluitend ondergronds c.q.
onder vijvemiveau. De lichtinval komt van een raam-
partij achter die lage muur en via een lichtkoepel, die in
het centrum van de in Springerstijl aangelegde tuin
uitkomt. Aan de zijkant zijn hotelkamers onder en in
het steil oplopende duin gebouwd en de begroeiing van
een pergola moet straks voor een uitsluitend groene
overgang naar het duin zorgen. In het oude huis zijn de
31 hotelkamers in stijl gerestaureerd en het nieuwe
hotel heeft 44 kamers. Het verleden kan dus in Duin en
Kruidberg voorlopig vooruit.
J.D. Gerritsen is PR-medewerker Heemschut Noord-Holland.
december 2001
