oktober 2000
Heemschut
39
De hoofdingang met de opvallende gevel
bekleding van groen gepatineerd koper. Rechts
hiervan, geflankeerd door de gerestaureerde
stadhuispanden, is een tweede zeegroene
ingangspartij te zien.
stadhuis te integreren met de te restaureren
monumentale panden.
Weven van oud en nieuw
In de zomer van 1994 viel de keuze van het
Zutphense stadsbestuur op Thomas Rau van het
Amsterdamse bureau Rau en Partners. Gelukkig
maar. Rau luistert naar de locatie en is niet
iemand van het pretentieuze 'grote gebaar'
waarmee de zoveelste historische context om
zeep wordt geholpen. De plek inspireerde hem
tot een meeslepend gebouw dat onderdeel is
van deze tijd en tegelijkertijd de monumentale
historische bebouwing in zijn waarde laat. Het
is een indrukwekkend voorbeeld geworden hoe
moderne architectuur de historische omgeving
nog bijzonderder kan maken.
Het nieuwe stadhuis ligt als een taartpunt in de
driehoek Lange Hofstraat - Kuiperstraat -
Gravinnehofsteeg. Precies op de piekwaar de
heren van Bronckhorst van 1275 tot in het
midden van de 17de eeuw hun stadsverblijf
hadden. De laatste onderdelen van deze zoge
noemde Oude Hof van Bronckhorst of
'Gravinnenhof verdwenen jammer genoeg
tijdens de nieuwbouw van het stadhuis in 1996.
Twee huurpanden, ooit onderdeel van de uit
de 17 de eeuw daterende Nieuwe Hof van
Bronckhorst, bleven wel behouden. Deze
Lange Hofstraat 1 en 3 vormen nu de histori
sche kern van het stadhuiscomplex.
De hoofdingang van het stadshuis heeft geen
verwijsbord nodig. Hij ligt opvallend en uitno
digend op de hoek van het 's-Gravenhof. Alle
vier de ingangspartijen van het nieuwe stadhuis
hebben een gevelbekleding van groen gepati
neerd koper. De zeegroene kleur en de textuur
van het materiaal zijn één van de meest in het
oog springende kenmerken van het gebouw.
De zij- en de achtergevels bestaan uit wit
gestucte schuine en rechte muren. De kozijnen
steken er als een soort vitrines naar buiten.
De expressionistische, organische vormen van
het nieuwe stadhuis herinneren aan de stijl van
het ING-hoofdkantoor in Amsterdam-
Zuidoost, het ontwerp van het architectenbu
reau Alberts ir Van Huut. Maar alleen in de
verte, want het Zutphense stadhuis is daarmee
vergeleken veel ingetogener.
Wanneer je de centrale hal binnenstapt is het
even slikken. Hier is het vormgeven van ruimte
in de meest letterlijke zin voelbaar. En dat is
tenslotte waar het bij architectuur om draait.
Ook hier vallen de gebogen vormen en scherpe
hoeken op. Bijvoorbeeld in de vorm van de
balies en van de stalen pylonen van de draag
constructie. Maar nog meer kun je hier uitvoe
rig genieten van het ingenieuze samenspel
tussen oud en nieuw. De achtergevels van de
gerestaureerde, monumentale panden in de
Lange Hofstraat zijn in de nieuwbouw opgeno
men. De glazen overkapping zorgt ervoor dat
de oude bebouwing overal uitgebreid zichtbaar
is. En ook de toren van de Sint Walburgiskerk
is vanuit verschillende gezichtspunten goed te
zien.
Onderscheid door bescheidenheid
Een nieuw overheidsgebouw dat in opzet, vorm
en materiaal hevig afwijkt van de historische
omgeving en zich daar tegelijkertijd bijna
vanzelfsprekend in voegt. Dat kom je niet vaak
tegen. Waarom eigenlijk niet? Omdat het
bouwen in een historische binnenstad een grote
mate van bescheidenheid vereist en voelsprie
ten voor de geschiedenis van de locatie. Dat is
meer dan imponeren met kortstondige modi
euze middelen.
Nieuwe architectuur moet iets moois aan de stad
toevoegen. Dat is in Zutphen meer dan gelukt.
De architectuur van het stadhuis is een grandi
oos voorbeeld van het samengaan van bouw
kunst en gevoel voor traditie en omgeving.
Geraadpleegde literatuur
Bruseker, J.H., M. Groothedde, J. Kremer, Het
nieuwe stadhuis van Zutphen. Architectuur ak gesprek
Zutphen z.j.