Wennen aan wederopbouw
Anne-Marie ten Cate
Zesentwintigste Nationale Monumentenstudiedag te Haarlem
Met als titel Van Cruquius tot Meerpaal werd op deze dag,
georganiseerd door het Nationaal Contact Monumenten (NCM),
vooral de 20ste eeuwse architectuur onder de loep genomen.
Voorzitter Staal van het NCM sprak in zijn openingsrede zijn
verontrusting uit over de achterstand met betrekking tot de
restauratie van rijksmonumenten. Hoe vaak hebben we dit nu al
niet moeten aanhoren! Er is een bedrag van 320 miljoen gulden
nodig om deze achterstand in te lopen. Nu ook de Tweede Kamer
op 23 maart j.l. unaniem een beroep heeft gedaan op staats
secretaris Van der Ploeg om extra middelen aan het kabinet te
vragen, zou je toch mogen veronderstellen dat er in de toekomst
meer geld beschikbaar komt.
4
Heemschut
juni 2000
Dat wordt wennen aan Wederopbouw. De
naoorlogse architectuur staat immers dicht bij
ons en wordt maar al te vaak als lelijk, saai, te
grootschalig en te eenvormig ervaren.
Door het kweken van belangstelling, door
kennisoverdracht en door deze architectuur in
historisch perspectief te plaatsen zal waardering
voor dit erfgoed zeker toenemen en een plaats
in de Nederlandse architectuurgeschiedenis
vinden. Daar is tijd voor nodig.
Met de inventarisatie van de naoorlogse wijken
is echter wel haast geboden. Veel voldoen niet
meer aan hedendaagse eisen en zijn aan ingrij
pend herstel en renovatie toe of worden
eenvoudigweg met de grond gelijk gemaakt. En
als we Peter Nijhofi projectleider inventarisatie
Wederopbouwarchitectuur bij de Rijksdienst,
aan het woord horen dan is het proces van
afbraak al ingezet.
ISV
Historische analyse, inventarisatie en in kaart
brengen van deze gebieden zijn van belang en
kunnen van invloed zijn op de herstructuering
en verbetering van wijken. Nieuwbouw zal
daarbij niet uit de weg gegaan worden en kan
zo'n wijk versterken. In de komende jaren
zullen in het kader van de Stedelijke
Vernieuwing honderden naoorlogse wijken
verbeterd moeten worden. Door de Overheid
werd daartoe afgelopen januari het
Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing
(ISV) ingesteld, een soort Stadsvernieuwings
fonds. Budgetten worden toegekend op grond
Schoolgebouw in Zeist. Foto's Peter Nijhof.
Het Monumenten Inventarisatie Project is
bijna voltooid. Nog enkele gemeenten zijn met
de afrondende fasen van selectie en registratie
in de weer. Nederland wordt daarmee in korte
tijd ca 14.000 wettelijke monumenten rijker.
Een nieuw probleem is daarmee geboren.
Want wat doen gemeenten met de waardevolle
maar niet geselecteerde monumenten en gebie
den? Het ontbreekt de gemeenten maar al te
vaak aan capaciteit en deskundigheid om taken
naar behoren uit te voeren, zoals het opstellen
van een gemeentelijke monumentenlijst, die
daaruit samengesteld kan worden.
En twaalf jaar na de decentralisatie van de
monumentenzorg is er bijvoorbeeld, zo bleek
na onderzoek van het NCM, nog steeds onvol
doende begeleiding en toezicht bij restauratie
projecten van rijksmonumenten.
Aftrap
En de wettelijke termijn van 50 jaar voor een
monument dwingt ons nu de naoorlogse archi
tectuur in ogenschouw te nemen.