Bonnefantenmuseum monument
van de toekomst
Jaap Kamerling
De redactie heeft het Bonnefantenmuseum in Maastricht van de
bekende Italiaanse architect Aldo Rossi (foto hiernaast) gekozen
als haar Monument van de Toekomst uit de 16 genomineerde
moderne bouwwerken in het decembernummer.
4
Heemschut
De Grand stait' in het maastrichtse
Bonnefantenmuseum.
Foto Kim Zwarts
Hoge ogen gooiden ook de nieuwbouw van de
Algemene Rekenkamer in Den Haag van Aldo
en Hannie van Eijck, station Sloterdijk in
Amsterdam van H.C.H. Reijnders, de uitbrei
ding van museum Boymans van Beuningen van
Benthem Crouwel Architecten in Rotterdam
en het gebouw van de Gasunie in Groningen
van Alberts en Huut.
Het Bonnefantenmuseum van Aldo Rossi (1931-
1997) dateert uit 1990. Rossi, die op 66-jarig
leeftijd overleed ten gevolge van de verwondin
gen die hij opliep bij een auto-ongeluk, was
aanvankelijk een omstreden architect. Hij werd
in negatieve zin in zijn werk te puur en zuiver
gevonden. Hij probeerde de bouwtypes te
abstraheren van hun specifieke historische
betekenissen en zijn werk een zuiver en
elementair gehalte te geven (ook wel neoratio-
nalisme genoemd). Pas na 1980 brak hij daad
werkelijk door en genoot ook steeds meer
internationale bekendheid. Behalve architect
was deze veelzijdige kunstenaar ook een
gevierd ontwerper voor het merk Alessi.
Het Bonnefantenmuseum te Maastricht is een
prachtig gebouw, gelegen op het historische
Céramiqueterrein. Behalve de Wybengahal,
die onderdeel uitmaakt van het Museum is alle
bebouwing gesloopt ten behoeve van nieuw
bouw, voornamelijk woningbouw. Het
Bonnefantenmuseum staat prominent tussen
deze nieuwbouw en heeft met zijn hoogstaande
architectuur een zeer gunstige invloed gehad
op de omliggende latere nieuwbouw. Zoals
Frank Hovens het in de vorige aflevering van
Heemschut stelt: 'Het ontwerp van Aldo Rossi
heeft de lat kennelijk zo hoog gelegd dat elke
andere architect als het ware te verstaan werd
gegeven dat van hem of haar het uiterste werd
gevergd.'
Het museum is zowel van binnen als van buiten
adembenemend. Er is gebruik gemaakt van
eerlijke duurzame materialen, die weiafgewo
gen zijn toegepast en voor de juiste contrast
werking zorgen.
Met de zinkplaten raket wordt kunst symbo
lisch verheven tot een bijna hemels niveau. Het
serene interieur brengt de bezoeker tot rust en
de inrichting is tot in de puntjes verzorgd.
Station Sloterdijk
Redactrice Anne-Marie ten Cate heeft als
tweede keus Station Amsterdam/Sloterdijk.
Het werd tussen 1983 en 1986 gebouwd naar
ontwerp van ir.H.C.H. ReijndersVan zijn hand
zijn onder andere ook de stations in Leiden en
Rotterdam-Blaak (In 1993 kreeg de
Nederlandse Spoorwegen de Sphinx-cultuur-
prijs voor haar verdiensten op het gebied van de
architectuur).
Station Sloterdijk is puur futuristisch: zoals
daar de sporen en treinen langs, over en door
elkaar schieten.
Bij het ontwerp is extra rekening gehouden met
een grote overzichtelijkheid in de ruimtelijke
opzet van het gebouw. Deze zou (kunnen, anno
1983 bijdragen aan het terugdringen van de
criminaliteit. Station Amsterdam/Sloterdijk
was het eerste station dat bewust vanuit de
aspecten van sociale veiligheid werd ontwor-
Gebouw Piraeus te Amsterdam, KNSM-eiland.
Architecten: Hans Kolhoff en Christian Rapp. Foto Bert Franssen.
februari 2000
