Monumenten van de toekomst
De bewoners van het kunstenaarsdorp Ruigoord bij Amsterdam
bouwden in hun dorp het 'millenniummonument' De Toren van
Ruigoord uit protest tegen de hoogmoed van Amsterdam, dat het
economisch belang van de nieuwe Afrikahaven laat prevaleren boven
respect voor het oude dorp.
Heemschut luis in de pels
Afscheid Temminck Groll
Hoe bepaal je cultuur
historische waarde?
Smaak en mode in de
20ste eeuw
En verder
december 1999
Heemschut
1
HEEMSCHUT
BESCHERMING
CULTUURMONUMENTEN
TIJDSCHRIFT VAN DE BOND HEEMSCHUT
opgericht in 1911. Beschermvrouwe: H.M. de Koningin
Heemschut is een gezamenlijke uitgave van de
Bond Heemschut de vereniging tot bescherming
van cultuurmonumenten in Nederland, en
Waanders Uitgevers.
REDACTIE
drs. J. Kamerling, eindredacteur
drs. A.M. ten Cate, drs. H.C. Franssen, drs. M. Polman
De redactie draagt geen veran woordelijkheid
voor artikelen, voorzien van volledige auteursnaam.
VERDER WERKTEN MEE
Richter F. Roegholt
H. Nieuwenhuis
R. Koning
J.D. Gerritsen
J.J. Bollebakker
LEDENADMINISTRATIE
Nieuwezijds Kolk 28, 1012 PV Amsterdam
tel. 020-6225292, telefax 020- 6240571
postbank rekeningnummer 7819781
Contributiebedragen per I januari 1999:
individuele leden tot 25 jaar f30,-;
individuele leden 25 jaar en ouder f45,-;
gezinslidmaatschap f 60,-;
rechtspersonen en donateurs f95,-;
bedrijven van enige omvang f 150,-;
lid voor het leven: op aanvraag.
Opzeggingen alleen schriftelijk en voor 1 december.
Extra tijdschriftnummers op aanvraag f 9,75 porti)
CORRESPONDENTIEADRES VOOR
BOND HEEMSCHUT
Nieuwezijds Kolk 28,1012 PV Amsterdam
tel. 020-6225292, telefax 020-6240571
website: www.heemschut.nl
CORRESPONDENTIEADRES VOOR
ADVERTENTIES
Bureau Van Vliet, Postbus 20,2040 AA Zandvoort
tel. 023-5714745
REDACTIERAAD
A.M. den Haan (voorz.), drs. J. Kamerling (secr.),
drs.J.J. Bollebakker, B.J.M. Duimel,
J.D.Gerritsen, P. de Ruijter,
drs. J.P.J. van der Haagen (adv.)
Copyright Bond Heemschut.
Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden
overgenomen zonder toestemming van de redactie.
GRAFISCHE VERZORGING
Roelof Koebrugge bNO
DRUK
Waanders Drukkers, Zwolle
FOTO OMSLAG
De Toren van Ruigoord, door de bewoners van het
kunstenaarsdorp gebouw millenniummonument.
Foto Maarten Brinkgreve.
ISSN 017-9515
JAARGANG 76N0.6 DECEMBER 1999
Heemschut verschijnt 6x per jaar
De toren is geen lang leven beschoren en wordt Anne Frank Huis vernieuwd
op Oudejaarsnacht als symbolische daad in
brand gestoken. Voor ons had hij mogen
blijven als monument van de toekomst. In dit
nummer 16 inzendingen voor de prijsvraag, die
de redactie organiseerde onder het motto 'wie
weet een goede kanshebber van 1980 of jonger
voor de toekomstige monumentenstatus.' 25
De geconserveerde kamer van Anne Frank.
Foto Juul Flondius, AFF/AFS, Amsterdam.
Dit najaar kwam de vernieuwing'van het Anne
Frank Huis gereed. Het oude voorhuis en
achterhuis werden grondig gereconstrueerd en
geconserveerd en naast de historische oudbouw
verrees een moderne nieuwe vleugel van de
architecten Benthem Crouwel. 13
Dit najaar nam prof. C.L. Temminck Groll
afscheid als bijzonder hoogleraar 'Restauratie en
Conservatie van gebouwen' aan de Universiteit
van Amsterdam. In dit nummer een samen
vatting van zijn afscheidscollege. 34
Hoe bepaal je eigenlijk de cultuurhistorische
waarden van stad en land? Onderzoeker Sjef
Hendrikx, oud-commisielid van Heemschut
Noord-Brabant ontwierp er een methodiek
voor en schreef er een boek over. 8
Bestuur en medewerkers van de Bond
Heemschut wensen Uprettige Kerstdagen en
een goede millenniumwisseling.
De Binnendieze in Den Bosch
De millenniumwende is een goed moment om
enkele markante wapenfeiten van het bescher-
mingswerk van Heemschut de afgelopen eeuw
neer te zetten. Zo streed Heemschut in de jaren
'60 met succes voor het behoud van het onder
aardse riviertje de Binnendieze in Den Bosch
(zie foto boven) 4
De Amsterdamse stadshistoricus Richter
Roegholt schetst hoe de afgelopen eeuw in de
architectuur smaak en mode zich ontwikkelden.
Het behoud van de smalle St. Anthoniebree-
straat langs het Amsterdamse Pintohuis staat
symbool voor de kleinschalige stadsvernieu-
wingsaanpak, waartoe in Nederland in de jaren
'70 werd overgegaan (zie foto linksonder). 10
Toekomst historisch stadspark
Nieuwe uitgaven
Zaanoeverproject
Veren i gingskaternacti enieuws
Monumentendagen, agenda, exposities etc.
Nieuw leven voor Het Laer
2000 Haagse monumenten
Weg met de achterkamertjes
2
16,38
17
18
33
37
38
