Jargon
Heemschut NOG Persprijs
december 1999
Heemschut
21
culturele voorzieningen. De
projectontwikkelaar MAB heeft
een ontwikkelingsvisie voor het
Aalmarktgebied in het hart van de
Leidse binnenstad gepresenteerd.
Heemschut heeft hierop, geba
seerd op eigen onderzoek van
oude kaarten en perceelindelingen
een reactie gegeven. Het stand
punt komt verkort weergegeven
hierop neer: in het gebied tussen
Rijn en Breestraat heeft zich vanaf
ongeveer 1870 op punten schaal
vergroting voorgedaan. Nieuwe
functies- recreatie/cultuur (de
Stadsgehoorzaal) en winkelen
zijn in het gebied ondergebracht.
Dit heeft als negatieve neveneffec
ten het dichtslibben van de voor
heen betrekkelijk open bouwblok
ken en toename van het verkeer.
Het MAB-plan lijkt door het
inbrengen van nog meer groot
schalige voorzieningen, waaron
der parkeren, het proces van
dichtslibbing en verkeersaantrek-
king verder te intensiveren.
Heemschut vraagt zich in zijn
reactie af of dit op lange termijn
voor de Leidse binnenstad kwali
tatief hoogwaardige oplossingen
zullen blijken te zijn. Leiden zou
volgens Heemschut- geheel
volgens de eigen ontwikkel in gsvi-
sie uit 'De Boomgaard van Kennis'
(1995)- juist moeten kiezen voor
veranderingen in lijn met de klein
schalige ontwikkeling. Het
creëren van een groot plein achter
de Waag is hiermee in strijd en
tast zowel de gevelwand in de
Breestraat als de belevingswaarde
van het monument zelf aan.
Heemschut denkt juist aan het
weer gedeeltelijk openwerken van
stegen en binnenhoven om de
leefbaarheid, het verblijfsklimaat
Drie rijksmonumenten op een rij
in het Leidse Aalmarktgebied.
Links V&D, daarna de Waag en
17de-eeuws woonhuis. Foto
auteur.
en de aantrekkelijkheid voor klein
schalig ondernemen en langzaam
verkeer (voetgangers en fietsers) te
vergroten. Heemschut blijft de
zaak volgen en zal via nader onder
zoek streven naar een goed onder
bouwde positie in de besprekingen
met de gemeente en MAB.
Dorpskerk
Oud-Alblas Op een geringe verho
ging ten opzichte van het omrin
gend weidelandschap ligt de
eeuwenoude dorpskerk van Oud-
Alblas. De verhoging is de oeverwal
van een natuurlijke afwaterings-
stroom op de Alblas, een gegeven
uit de wordingsgeschiedenis van
het gebied. Door het aantreden van
een nieuwe dominee is het kerkbe
zoek (tijdelijk) sterk toegenomen.
Het kerkbestuur heeft drie schets-
plannen ingediend, die de capaci
teit van de kerk moeten vergroten.
Het eerste plan komt neer op het
inbouwen van een verhoogde
galerij in het koor. Het kerkbestuur
is evenwel van mening dat dit toch
te weinig soelaas biedt. De tweede
planschets voorziet in een zeskan-
tige uitbouw aan de zuidwestzijde
van de kerk in historiserende vorm.
Het derde voorstel gaat ui t van
verlenging van het middenschip
met twee segmenten, wederom in
historiserende vorm. Het voorne
men is inmiddels door presentatie
in de gemeentelijke monumenten
commissie in de openbaarheid
gekomen.
Heemschut is zonder meer voor
stander van de eerste oplossing en
zal bij keuze voor één van de andere
twee zeker bezwaar aantekenen.
Heemschut houdt de zaak verder
nauwlettend in de gaten.
Leo van der Meuk, PR-medewerker
Heemschut Zuid-Holland, tel.
(070)3273944.
Dakruiter
Torentje, meestal van hout,
dat op de nok van een dak
schijnt te rijden, meestal op
een kerkdak maar soms ook
op een burgerlijk gebouw. De
dakruiter heeft doorgaans een
acht- of zeskante, zelden een
vierkante doorsnede. Hij
bestaat uit één of meer open
gewerkte delen, bekroond
door een spits, een openge
werkte peer of een koepel.
Uit: Bouwkundige termen,
Haslinghuis enjanse, 1997.
De restauratie van de hal van het Groninger station kwam dit najaar
gereed. Foto Wolter Kobus, Nieuwsblad van het Noorden.
De kerk van Oud Alblas. Foto
auteur.
Heemschut looft ook in 2000 weer
de Heemschut NOG Persprijs uit.
Deze prijs van f 10.000,- gaat naar
de beste journalistieke productie
uit 1999 - artikel of serie, geschre
ven dan wel door r/tv uitgezonden
- over de bescherming van cultuur
monumenten. Het gaat niet alleen
om 'grote monumenten', al dan
niet erkend, maar ook om kleinere
objecten en cultuurlandschappen.
De jury toetst op leesbaarheid,
informatief gehalte en goede
opmaak. Inzendingen moeten in
het Nederlands zijn gesteld, door
Nederlandstalige media zijn gepu
bliceerd of uitgezonden en richten
zich op een breed publiek. Geen
vakjargon. Inzendingen voor
1 maart naar het landelijk bureau
van Heemschut t.a.v. Titia Kloos.
