14
Heemschut
december 1999
spreken want in het magazijn mogen ze ons niet
horen', schreef Anne in haar dagboek. Overdag
mocht zelfs de wc in het achterhuis niet worden
doorgetroken want de buis van de riolering
loopt in het magazijn door.
Boven zijn de kantoortjes van de beide firma's
weer teruggebracht. Vader Frank had ze na de
oorlog laten uitbreken om er een internationaal
gesprekscentrum voor jongeren te creëren om
over oorlog en racisme te debatteren.
Nu zie je er weer de matglazen toegangsdeur
met loket, die toegang gaf tot het voorkantoor
tje van Miep Gies. Op video vertelt zij - de enige
uit die tijd die nog leeft - hoe het kantoorperso
neel, dat in tegenstelling tot dat van het maga
zijn wel op de hoogte was gebracht van het
onderduiken, de onderduikers dagelijks hielp
om het moeilijke leven van onderduiker vol te
houden.
Het oude kantoortje van Vader Frank is gecon
serveerd. Waar de andere kantoorvertrekken
bewust vrijwel leeg zijn gehouden, zijn in het
kantoor van Otto Frank nog het eikenhouten
bureau, de brandkast, de archiefkasten en het
granieten aanrechtje te zien zoals het er in de
oorlog bij stond. Dit kantoortje is meestal
gesloten, je kunt er door een glazen deur in
kijken.
Authentiek behang
Op onze route komen we vervolgens via de
open draaiende boekenkast in het achterhuis
zelf, dat nauwgezet is geconserveerd. In het
onderduikvertrek van vader en moeder Frank is
gereconstrueerd behang aangebracht, dat de
sfeer van de jaren veertig ademt maar in het
kamertje van Anne en kamergenoot Frits Pfeffer
is het authentieke behang voorzichtig afgestoft.
Daarna heeft men de plaatjes van filmsterren en
prentbriefkaart, die Anne erop had geplakt
zorgvuldig gerepareerd en weer op het behang
geplakt achter glazen platen.
Het verhaal van de onderduikers en hun
helpers wordt verteld door middel van citaten,
korte videofilms en voorwerpen zoals het
gebedsboek van moeder Frank, het
Dickensboek van vader en het beursspel van
Peter van Pels, die onderdook op een over-
loopje.
De sfeer in deze verduisterde vertrekken is
De geconserveerde kamer van Anne. Foto's
Juul Hondius. AFF/AFS, Amsterdam,
The Netherlands.
beklemmend, je moet er niet aan denken hier
een paar jaar te moeten doorbrengen. Door de
vitrage een beetje open te schuiven kon Anne
nog juist een glimp zien van de 150 jaar oude
kastanjeboom in de tuin, die het gelukkig nog
steeds goed maakt. Door een lek in een benzi
netank onder de grond waren de wortels aange
tast. De grond is inmiddels intensief gesaneerd
en de boom heeft het gehouden. Voor de
zekerheid zijn er een paar stekjes van gemaakt
mocht de boom het toch een keer begeven.
Te gezellig
We vervolgen de route via een nieuwe brug van
glas en staal naar de zolder van het voorhuis,
waar de gevolgen van de holocaust voor de
onderduikers in beeld zijn gebracht. Tegen een
achtergrond van een besneeuwd vernietigings
kamp hangen de portretten van de omgekomen
acht onderduikers en de enige overlevende
Otto Frank. Ruimtelijk ontwerpster Marijke