Korte berichten
CURSUSSEN
Eerste Opleiding tot
Bouwhistoricus
EXPOSITIES
22
Heemschut
NOORD-HOLLAND
Goed plan voor Droste-fabriek
Haarlem Wie vanuit het oosten de
stad Haarlem binnenrijdt over de
Prinsebrug naast de spoorbrug kan
nooit het silhouet gemist hebben
van de Droste-fabriek. Even
bekend is het chocoladeblik met de
verpleegster, die op haar beurt - en
zo in het oneindige - weer zo'n
chocoladeblik draagt. Blik en
bedrijf zijn verleden tijd. En wat
moet je dan met het fabrieksge
bouw? Kennelijk zijn er toch nog
architecten, die er wat van weten te
maken en in dat verband mag best
het plan genoemd worden, dat
architect Dolf Dobbelaar v an het
Rotterdamse architectenbureau
DKV aan de gemeente Haarlem
voorgelegd heeft. De schoonheids
commissie van de Damiatestad
heeft ook al enthousiast gereageerd
en wij doen dat ook. Twee gebou
wen van de fabriek weet hij te
behouden. In de oude fabriek met
de beroemde tegelhal komen
woningen en op de begane grond
horeca.
Dit geheel komt aan een plein te
liggen, zodat het in de wijde omge
ving zichtbaar blijft. De vierkante
cacaohal bij de brug krijgt vier a vijf
woonlagen. Rond deze twee oude
gebouwen komen vijf woonblok
ken haaks op het Spaarne. Langs de
rivier zelf komt een 5 meter brede
kade. De huizen krijgen geen tuin
maar een dakterras. Alleen inpan
dig parkeren wordt toegestaan voor
de bewoners en er komt ook nog
een ondergrondse parkeergarage.
Het verdient terecht de naam van
het ontwerp: stedelijk dorp.
Walter Kramer herstelt Beurs van
Berlage
Amsterdam Walter Kramer, in
Amsterdam hersteller van onder
meer Noorderkerk, Waag en
Munttoren, is bezig aan de Beurs
van Berlage. De Beurs staat niet
stevig op zijn poten en er was een
goede kans dat het monument de
bouw van de nieuwe metrolijn van
Noord naar Zuid niet zou overle
ven.Berlage heeft desdjds zijn palen
geheid op de eerste zandlaag, die
op twaalf tot veertien meter ligt, en
op sommige plekken maar een
halve meter dik is. Problemen
bleven niet uit. De Beurs begon in
1903 al na een halfjaar te verzak
ken.In 1958dreigde het gebouw in
te storten en er werd al gesproken
over sloop. Dankzij actie van de
bevolking is het toen gespaard
gebleven. Kramer gaat 800 nieuwe
palen de grond indrijven, op de
tweede zandlaag, die op twintig
meter diepte ligt en vijf meter dik
is. (De derde zandlaag zit op 40
meter diepte, alleen de Neder
landse Bank en de Rembrandttoren
rusten daarop) Het wordt een
geweldige onderneming.
Concerten e.d. moeten gewoon
door kunnen gaan. Allerlei details
worden meegenomen, zoals de
restauratie van de eerste huurkluis-
jes van Nederland, in de kelder.
Industrieel erfgoedprijs
Twee stichtingen zijn genomi
neerd voor de Nationale
Industrieel-Erfgoedprijs 1999. Het
zijn de Stichting Industrieel
Erfgoed Leiden en de Nederlandse
Bruggen Stichting.
De Stichting Industrieel Erfgoed
Leiden (Stiel) is genomineerd
wegens de 'samenhangende wijze
waarop zij de afgelopen jaren de
Leidse monumenten van bedrijf en
techniek onder de aandacht van een
breed publiek heeft gebracht. Dat
gebeurde onder meer door een
wandelroute, een gidsje, een boek
en het kwartaaltijdschrift STIELZ.
De Nederlandse Bruggen Stichting
(NBS) is genomineerd 'voor haar
inzet bij het behoud en hergebruik
van een in onbruik geraakte krane-
schipbrug. Deze brug lag
oorspronkelijk in het
Merwedekanaal bij Meerkerk,
maar werd onderdeel van het
Maritiem Buitenmuseum in
Rotterdam. Daar ligt de brug in de
Leuvehaven en maakt onderdeel
uit van een nieuwe wandelroute
door het centrum.
Landelijke Voetpadendagen
In september worden voor de vijfde
keer de Landelijke
Voetpadendagen gehouden. Er zijn
wandelingen over onbekende en
onverharde voetpaden in alle week
ends van september, in totaal 160.
Dit jaar wordt er vooral gewandeld
op het platteland. De
Voetpadendagen begonnen in
1994 in Noord-Holland, maar zijn
uitgegroeid tot landelijke wandel-
dagen. Doel is het behoud en de
toegankelijkheid van voetpaden.
Het evenement wordt georgani
seerd door de vereniging Nemo,
een vereniging van natuurgerichte
wandelaars, die onbekende voetpa
den opzoeken.
Culturele planologie
Oude en nieuwe cultuur moeten
een prominente plaats krijgen in
het inrichtingsproces van
Nederland: culturele planologie als
vertrekpunt voor stedenbouw en
inrichting van het landschap. Aldus
staatssecretaris Rik van der Ploeg in
zijn nieuwe actieprogramma
Cultuurbereik. De staatssecretaris
gaat onderzoeken of een stimule
ringsfonds hieraan een bijdrage kan
leveren, eveals aan de herbestem
ming van monumenten en het
vergroten van hun culturele uitstra
ling. Voorlopig stelt hij 30 miljoen
beschikbaar.
De belangstelling voor de bouw
geschiedenis van monumenten
groeit snel. In toenemende mate
wordt voorafgaand aan en tijdens
een verbouwing bouwhistorisch
onderzoek verricht. Bij de
aanvraag van een wijzigingsver
gunning voor een beschermd
rijksmonument wordt dit vaak
verplicht gesteld en is dit onder
zoek subsidiabel.
Hoewel dit valt toe te juichen,
vormt het gebrek aan geschoolde
vakmensen hierdoor wel een
steeds nijpender probleem. Tot nu
toe bestond er geen opleiding,
speciaal gericht op het bouwhisto
risch onderzoek.
In september 1999 start aan de
Hogeschool van Utrecht de
Opleiding tot Bouwhistoricus, een
tweejarige avondopleiding. De
hoofdopzet bestaat uit drie leslij-
nen: geschiedenis, technieken
bouwhistorisch onderzoek. Aan de
orde komen onder meer: geschie
denis van het bouwen, geschiede
nis van het restaureren, bouwfy
sica, oude en nieuwere materialen,
opmeten, documenteren, uitwer
ken en analyseren.
Als vooropleiding wordt in prin
cipe gevraagd een HBO-opleiding
Bouwkunde, Weg- en
Waterbouw, dan wel een universi
taire opleiding Kunsthistorie of
Archeologie.
Nadere informatie is verkrijgbaar
bij Kees Gevers, p/a Hogeschool
van Utrecht, afdeling
Bouwnijverheid, Vondellaan 2,
3521 GD Utrecht. Telefoon 030-
2890514, fax030-2893213.
De opleiding wordt door de
Stichting Bouwhistorie Nederland
erkend als beroepsopleiding tot
Bouwhistoricus.
Zie ookpag. 2.
Het werk van Mien Ruys; overzicht
sexpositie van haar werk;
t/m 27-6 in Architectuurmuseum
van Nijmegen.
Het werk van Meccano architecten-,
Bekend van de verbouwing van het
Trusttheater in Amsterdam); t/m
29-8. In ABC
Architectuurcentrum, Groot
Heiligland, Haarlem.
Kinderdag Museumstoomtram.
Hoom-Medemblik; Op 18-7 wordt
er vanuit Hoorn zes keer per
stoomlocomotief gereden.
Tel.0229-270002.
Acht visies op toekomstige inrichting
Hoekse Waard; t/m 8-8
in het Nederlands Architectuur
Instituut, Rotterdam.
F.L. Wrightmeets Berlage; t/m 11-
9 in de Beurs van Berlage in
Amsterdam.
Historische ruinen herontdekt; t/m 4-
9 in Museum Beeckestijn,
Velsen-Zuid.
Aan dit verenigingskatern werkten mee:
J.D. Gerritsen (NH), F. Hovens (L), B. Boivin
(Dr) en J. Penders.
juni 1999