HILVERSUM'S MONUMENTALE
OMROEPSTU DIO'S
Jan-Derk Gerritsen
Gedenktekens van een niet-commercieel verleden
De omroep mag geen naam meer hebben. De eigennaam werd ingeruild voor
een soortnaam. Hilversum 1 werd Radio 1Alleen de televisie weet zich nog
een naam te geven, al geef je je met Nederland 1 niet geheel bloot.
10
Heemschut
Muurschildering in de hal
van hel KRO gebouw van
Charles Eyck. Foto Derk-
lan Gerritsen
Scheveningen radio
Draadloosheid was nooit naam- of plaatsloos in de
beginjaren van de omroep. Niet uit fatsoensoverwegin
gen overigens. De ontvanger wilde, nee moést vaak
weten waar de zender zich bevond. Zeker als de laatste
redding zocht in de morsetaai van het S.O.S. Want zo
begon het radiogebeuren, ook in ons land. Tot de jaren
'20 was de uitvinding van Marconi uit 1897 in de taal
van Morse slechts een verbinding tussen zeeschepen en
kuststations. Alleen voor die schepen en stations fabri
ceerde Radio Holland, zoals het toen heette, in een
eigen fabriek radio-installaties. We bereikten er ook
voormalig Nederlands Oost-Indië mee. Datzelfde
Radio Holland richtte dan ook samen met de Bataafse
Petroleum Maatschappij in 1918 de Nederlandse
Seintoestellenfabriek NSF) op. Als plaats van vesti
ging vermeldden de statuten: Amsterdam. De directie
vond echter de hoofdstad te druk en te duur en koos, na
Alkmaar en Tilburg nog te hebben overwogen, voor
Hilversum'niet te ver van de hoofdstad gelegen en
met voldoende bouwterrein'. Het werd een oude
weverij aan de Groest. Later volgde de nieuwbouw aan
de Jan van der Heijdenstraat. Daar staat nog een laatste
symbool, de schoorsteen, recht overeind en zal dat
blijven, als de Historische Vereniging van Hilversum,
Albertus Perk en Heemschut hun strijd voor het
behoud ervan met succes bekroond zien. Overigens
ziet dat er goed uit, want de staatssecretaris voor
cultuur heeft het project niet alleen van lokaal maar
ook van bovenlokaal genoemd. Met deze boodschap
februari 1999