Column
Fonteinen
december 1998
Heemschut
3
De nieuwe strakke aanbouw van het Rembrandthuis.
Patattent (vroeger openbaar toilet) aan Nieuwezijds Voorburgwal straks rijksmonument.
Het nabije voormalige Telegraafgebouw wordt ook voorgedragen als rijksmonument.
De fontein als verfraaiing van het stadsbeeld is weer
helemaal terug. Met abstracte objecten in de open
bare ruimte heeft de burger geen binding, het
kletterende water van een fontein is een lust voor het
oog en een feest voor het kind in ons. In Middelburg
exposeren op dit moment liefst 22 kunstenaars met
ontwerpen voor een echte fontein op de Markt.
Uit de Volkskrant weten we, dat de kunstenaars
voortvarend te werk zijn gegaan.
'Het water zal gaan schudden, klotsen, stampen,
briesen of... stil zijn. Het zal melancholisch maken,
hilariteit brengen of bezinning. De fontein lijkt een
levend wezen, dat eigen gedrag vertoont.' Zelf zag ik
tot mijn vreugde in de Rotterdamse 'koopgoot'
plotseling overal onverwachts waterstralen omhoog
schieten. Vooral kort na de opening van de goot
wekte het nieuwe fenomeen veel hilariteit. Water
geeft altijd plezier. Tom Claassen laat in zijn
ontwerp voor de Middelburgse Markt vier manshoge
wachters hun hoofden kantelen en uit de keel
gorgelen. En Keith Wilson 'laat op gezette tijden een
plas water opkomen, die de bezoekers van het plein
een spiegel voorhoudt.'
Het leukste voorstel is van de zussen Kabakov. Wie
op hun twee bronzen stoeltjes plaatsneemt zet een
sproeimechanisme onder de zitting in werking zodat
nieuwsgierigheid beloond wordt met een natte broek.
Fonteinen verlevendigen en verfraaien het
stadsbeeld. Als Amsterdammer ben ik altijd jaloers op
de prachtige fontein op het Hofplein in Rotterdam.
Vooral 's avonds verlicht een prachtig gezicht
Amsterdam mist echt mooie fonteinen. Die op het
Frederiksplein is wel aardig maar spreekt niet tot de
verbeelding. In het Vondelpark spuit een enkele
waterstraal en daar houdt het wel zo ongeveer mee
op. Gelukkig is er een lichte kentering. GroenLinks
liet in de hoodstad een heuse fonteinennota het licht
zien en in mijn eigen stadsdeel verschenen vorig jaar
twee nieuwe fonteintjes. Zelf pleit ik al enkele jaren
voor de terugkeer van een fraaie gietijzeren fontein
uit begin deze eeuw op de hoek Hogeweg/Linnaeus-
parkweg. De fontein verdween in de oorlog maar de
restanten liggen nog op een gemeentewerk. Het
stadsdeel had vorig jaar opeens wat geld over, dat de
burgers zelf mochten verdelen. Op een
inspraakavond mocht ik het voorstel, dat breed
gesteund wordt, verdedigen. Er kwam geld voor een
onderzoekje maar er zijn natuurlijk veel haken en
ogen. Het hele pleintje moet geherprofileerd worden
en het is de vraag of er voldoende resten over zijn.
Maar van mij mag het desnoods een goede kopie
worden of een in de omgeving passend eigentijds
ontwerp. Als er maar water uitkomt want het gaat,
behalve om de verfraaiing van het stadsbeeld ook om
het kinderlijke plezier van zo'n fontein.
WAARNEMER
